Άρθρο 87 (Άρθρα 36 και 37 Οδηγίας 2013/32/ΕΕ) Ασφαλείς χώρες καταγωγής

1. Ασφαλείς χώρες καταγωγής είναι:
α. Οσες περιλαμβάνονται στον κοινό κατάλογο ασφαλών χωρών καταγωγής του Συμβουλίου Ε.Ε..
β. Οι χώρες, πέραν εκείνων του στοιχείου (α), οι οποίες περιλαμβάνονται στον εθνικό κατάλογο ασφαλών χωρών καταγωγής, που καταρτίζεται και τηρείται σύμφωνα με την παράγραφο 5.
2. Μία χώρα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ασφαλής χώρα καταγωγής για τον αιτούντα, μόνον εφόσον μετά την εξέταση τους αίτησης αποδειχθεί ότι ο αιτών:
α. έχει την ιθαγένεια τους τους χώρας ή είναι ανιθαγενής και είχε την προηγούμενη συνήθη διαμονή του στη χώρα αυτή και
β. δεν επικαλείται σοβαρούς λόγους για να θεωρηθεί ότι η χώρα δεν είναι ασφαλής χώρα καταγωγής για τον ίδιο, υπό τους συγκεκριμένες συνθήκες υπό τους οποίες ευρίσκεται και όσον αφορά την αναγνώρισή του ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας κατά τους κείμενες διατάξεις.
3. Μια χώρα θεωρείται ως ασφαλής χώρα καταγωγής αν, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και την εφαρμογή του δικαίου στο πλαίσιο τους δημοκρατικού πολιτεύματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, καταδεικνύεται σαφώς ότι τα πρόσωπα τους συγκεκριμένες χώρες δεν υφίστανται δίωξη, γενικά και μόνιμα, τους ορίζεται στο άρθρο 9 του παρόντος νόμου., ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή που προκύπτει από τη χρήση γενικευμένης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
4. Για την εφαρμογή τους προηγούμενης παραγράφου λαμβάνεται μεταξύ άλλων υπόψη ο βαθμός στον οποίο παρέχεται προστασία κατά τους δίωξης ή τους κακομεταχείρισης μέσω:
α. Των σχετικών νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων τους χώρας και του τρόπου εφαρμογής τους.
β. Της τήρησης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που προβλέπονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ – Ν.δ. 53/1974, Α 256), στο Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ν. 2462/1997, Α 25), ιδίως δε των δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση δυνάμει του άρθρου 15 παράγραφος 2 τους ΕΣΔΑ, και στη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (ν. 1782/1988, Α 116) και τους Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (ν. 2101/1992, Α 192).
γ. Της τήρησης της αρχής της μη επαναπροώθησης σύμφωνα με τη Σύμβαση τους Γενεύης.
δ. Της πρόβλεψης μηχανισμού αποτελεσματικής προσφυγής κατά των παραβιάσεων των εν λόγω δικαιωμάτων και ελευθεριών.
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη και Εξωτερικών, η οποία εκδίδεται κατόπιν εισήγησης του Διευθυντή τους Υπηρεσίας Ασύλου, καθορίζονται οι χώρες καταγωγής που χαρακτηρίζονται ασφαλείς, σύμφωνα με το παρόν άρθρο. Τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις προηγούμενες παραγράφους, για την έκδοση της ανωτέρω κοινής υπουργικής απόφασης πρέπει να είναι επίκαιρα και να προέρχονται από έγκυρες πηγές ενημέρωσης, ιδίως από επίσημες διπλωματικές πηγές της ημεδαπής και της αλλοδαπής, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, τη νομοθεσία των λοιπών κρατών μελών σε σχέση με την έννοια των ασφαλών χωρών, το Συμβούλιο τους Ευρώπης, την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Ο καθορισμός επανεξετάζεται υποχρεωτικά τον Νοέμβριο κάθε έτους. Αν διαπιστώνεται σημαντική αλλαγή τους κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε χώρα που έχει χαρακτηριστεί ως ασφαλής χώρα καταγωγής, ο χαρακτηρισμός επανεξετάζεται το ταχύτερο δυνατό και προ της παρέλευσης έτους, κατά το προηγούμενο εδάφιο. Για κάθε απόφαση χαρακτηρισμού ενημερώνεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

  • 20 Οκτωβρίου 2019, 17:31 | Κωνσταντίνος Γραμμενίδης

    Διόρθωση του «…κατά τους δίωξης ή ΤΟΥΣ κακομεταχείρισης μέσω…» σε «της»
    (Το κείμενο έχει συχνά ορθογραφικά/τυπογραφικά)

  • Η κατάρτιση καταλόγων «ασφαλών χωρών καταγωγής» με στόχο τη χρήση τους στην ταχύρρυθμη διαδικασία διέπει την πρακτική αρκετών ευρωπαϊκών χωρών (π.χ. Γερμανία, Γαλλία, Αυστρία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Σλοβενία, Κροατία, Μάλτα, Ελβετία). Ωστόσο, επικρατούν σημαντικές διαφορές μεταξύ των καταλόγων των άνω κρατών. Με εξαίρεση τις χώρες όπως η Αλβανία, η Βοσνία, η Βόρεια Μακεδονία, το Κόσοβο, η Σερβία και το Μαυροβούνιο, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στους περισσότερους εν ισχύ καταλόγους «ασφαλών χωρών καταγωγής», δεν υπάρχει κοινή κρίση ανά την ΕΕ ως προς τη συνδρομή των κριτηρίων του αρ. 36 της Οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου.

    Η RSA επισημαίνει ότι η Υπηρεσία Ασύλου ήδη ακολουθεί ειδικά μέτρα για την ταχεία διεκπεραίωση αιτήσεων υπηκόων συγκεκριμένων χωρών, ιδίως με τη σύσταση Αυτοτελών Κλιμακίων Ασύλου αρμόδιων για την εξέταση ορισμένων εθνικοτήτων που διέπονται από χαμηλά ποσοστά αναγνώρισης, όπως το Πακιστάν, η Αλβανία και η Γεωργία. Δεν κρίνεται συνεπώς απαραίτητη η εφαρμογή της έννοιας της «ασφαλούς χώρας καταγωγής» στην ταχύρρυθμη διαδικασία, η οποία συνεπάγεται μείωση των διαδικαστικών εγγυήσεων που παρέχονται στους αιτούντες, ήτοι τεκμήριο αβάσιμης αίτησης, στενότερες προθεσμίες και άρση του ανασταλτικού αποτελέσματος των προσφυγών.

    Για τους λόγους αυτούς, η RSA είναι αντίθετη με την κατάρτιση εθνικού καταλόγου «ασφαλών χωρών καταγωγής». Σε περίπτωση που διατηρηθεί η διάταξη του Σχεδίου Νόμου, κρίνεται απαραίτητη η συμπερίληψη στις πηγές πληροφοριών της παρ. 5 άλλων σχετικών διεθνών οργανισμών πέραν της UNHCR, καθώς και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προς πλήρη συμμόρφωση της ελληνικής νομοθεσίας στο αρ. 37, παρ. 3 της Οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου.

  • 18 Οκτωβρίου 2019, 19:24 | Πέτρος Σαραντόπουλος

    Πέραν της κατηγοροποίησης ασφαλής-μή ασφαλής για μία χώρα πρέπει να υπάρχει και η κατηγοριοποίηση της χώρας ως ΜΕΡΙΚΩΣ ασφαλούς, με την γεωγραφική έννοια.

    Παραδείγματα
    1) Η Συρία έχει και ασφαλείς και ανασφαλείς περιοχές. Η Σουηδία σταμάτησε το «αυτόματα ανασφαλής» αρχιζοντας γεωγραφικό διαχωρισμό από τον Αύγουστο
    βλ. https://www.thelocal.se/20190829/sweden-scraps-automatic-asylum-for-syrians-after-six-years με χάρτη

    2) Το Αφγανιστάν ομοίως έχει το 56% της έκτασής του να ελέγχεται απο την επίσημη κυβέρνηση, συνεπώς δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ανασφαλές.
    βλ. https://www.aljazeera.com/indepth/interactive/2016/08/afghanistan-controls-160823083528213.html επίσης με χάρτη