Άρθρο 82 – Αλλαγή χρήσης

H παρ. 3 του άρθρου 5 του ν. 4067/2012 αντικαθίσταται και το άρθρο 5 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 5
Χρήση κτιρίων

1. Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται υπό την επιφύλαξη των οριζομένων στις επόμενες παραγράφους, μόνον αν η νέα χρήση προβλέπεται από τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις. Εάν από τη μεταβολή επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα στοιχεία του διαγράμματος δόμησης ή στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή αλλαγή των τεχνικών – μηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προς τις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρηστους χώρους απαιτείται έκδοση Άδειας Δόμησης και ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου. Σε κάθε άλλη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.
2. Χώροι για τους οποίους έχει χορηγηθεί Άδεια Δόμησης με συγκεκριμένη χρήση, μπορούν να μεταβάλουν τη χρήση τους, εφόσον η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και δεν επέρχονται αλλαγές της παρ. 1 του παρόντος άρθρου. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου και δεν απαιτείται έκδοση Άδειας Δόμησης.
3. Σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα εντός εγκεκριμένου σχεδίου ή οικισμού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύμφωνα με το ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής και ανεξάρτητα από τους ισχύοντες όρους δόμησης. Σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύμφωνα τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής και με την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα μεγέθη της νέας χρήσης. Ειδικά για κτίρια νομίμως υφιστάμενα εντός εγκεκριμένου σχεδίου ή οικισμού για τα οποία έχουν χορηγηθεί παρεκκλίσεις, η αλλαγή της χρήσης τους, καθ’ υπέρβαση των ισχυόντων όρων δόμησης της περιοχής, είναι επιτρεπτή εφόσον η παρέκκλιση έχει χορηγηθεί προ της εφαρμογής του ν. 4067/2012.
4. Σε κάθε περίπτωση μεταβολής της χρήσης κτιρίου ή χώρου κτιρίου πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου. Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.».
2. Το τελευταίο εδάφιο της περ. β. της παρ. 9 του άρθρου 7 του ν. 4067/2012 αντικαθίσταται και το άρθρο 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«Αρθρο 7
Αρτιότητα και οικοδομησιμότητα

1. Οικόπεδο που εντάσσεται σε σχέδιο πόλης μετά τη δημοσίευση του ν. 1577/1985, θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο όταν:
α) έχει τα ελάχιστα όρια εμβαδού και προσώπου, κατά τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, τα οποία καθορίζονται από τους όρους δόμησης της περιοχής,
β) ή έχει τα ελάχιστα όρια εμβαδού και προσώπου που ισχύουν κατά τον κανόνα στην περιοχή ή εκείνα που αναφέρει το ν.δ. 8/1973 αν αυτά είναι μεγαλύτερα και συγχρόνως εάν μπορεί να εγγράφεται στο οικοδομήσιμο τμήμα του, κάτοψη κτιρίου με ελάχιστη επιφάνεια 50 τ.μ. και ελάχιστη πλευρά 5 μ., με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει.
2. Οικόπεδο που έχει δημιουργηθεί πριν από τη δημοσίευση του ν. 1577/1985 και έχει τα ελάχιστα όρια εμβαδού και προσώπου, κατά τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, που ισχύουν στην περιοχή, θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο.
3. Οικόπεδα που έχουν πρόσωπα σε δύο ή περισσότερους κοινόχρηστους χώρους, για τους οποίους ισχύουν διαφορετικές ελάχιστες απαιτήσεις αρτιότητας, θεωρούνται άρτια αν διαθέτουν τις μικρότερες, εκτός αν προβλέπεται διαφορετική ρύθμιση από ειδικές διατάξεις.
4. Γωνιακά άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα, που έχασαν την αρτιότητα τους ως προς το εμβαδόν τους λόγω εγκεκριμένης απότμησης, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα.
5. Αρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα δεν επιτρέπεται να χάνουν την ιδιότητα αυτή με την τακτοποίηση σε καμία περίπτωση.
6. α) Στα ήδη εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια και σε εκείνα που εγκρίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων, κωμών και συνοικισμών του κράτους και οικοδομής αυτών κατά την τακτοποίηση, εκτός από τα ελάχιστα όρια προσώπου και εμβαδού κατά τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, στο οικοδομήσιμο τμήμα του οικοπέδου πρέπει να εγγράφεται κάτοψη κτιρίου με ελάχιστη επιφάνεια πενήντα (50.00) τ.μ. και ελάχιστη πλευρά πέντε (5.00) μ..
β) Οικόπεδο που δεν έχει τις παραπάνω προϋποθέσεις τακτοποιείται με τα γειτονικά σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. της 17.7.1923 και του ν.δ. 690/1948 (Α` 133). Δεν απαιτείται η εγγραφή κάτοψης κτιρίου ελάχιστης επιφάνειας 50,00 τ.μ. και ελάχιστης πλευράς 5,00 μ. όταν το οικόπεδο έχει δημιουργηθεί πριν από την ισχύ του ν. 1577/1985 και έχουν καθοριστεί μικρότερα όρια αρτιότητας στην περιοχή.
7. Δεν επιτρέπεται η δόμηση ακόμη και σε οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο, έστω και κατά το άρθρο 25 του ν. 1337/1983 όπως εκάστοτε ισχύει, αν για οποιονδήποτε λόγο απαιτείται τακτοποίηση των γειτονικών του οικοπέδων και κατά την κρίση της πολεοδομικής υπηρεσίας, η δόμηση θα παρεμποδίσει ή θα δυσχεράνει με οποιονδήποτε τρόπο την τακτοποίηση.
8. Σε οικόπεδο που βρίσκεται στη συνάντηση δύο γραμμών δόμησης που τέμνονται είτε με πλάγια ή εισέχουσα αποτμηση είτε με κοίλη ή κυρτή γωνία, κατά την τακτοποίηση ως μήκος προσώπου λαμβάνεται ολόκληρο το ανάπτυγμα της ρυμοτομικής γραμμής που αντιστοιχεί στο οικόπεδο.
9. α) Οικόπεδο άρτιο κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, ως προς το εμβαδόν, το οποίο δεν έχει το κατά παρέκκλιση ελάχιστο πρόσωπο, εάν δεν μπορεί να τακτοποιηθεί κατά τρόπο ώστε να αποκτήσει το κατά κανόνα πρόσωπο, θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο εφόσον με την τακτοποίηση αποκτήσει το κατά παρέκκλιση πρόσωπο ή εάν το οικόπεδο πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει, εκτός εάν η παραπάνω έλλειψη οφείλεται σε κατάτμηση από τους ιδιοκτήτες ή του δικαιοπαρόχους τους με δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου μετά την ισχύ του ν. 651/1977.
β) Οικόπεδα που προϋφίστανται της ισχύος του ν. 651/1977 τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό, εφόσον δεν προέρχονται από κατάτμηση, που έγινε από τους ιδιοκτήτες ή τους δικαιοπαρόχους τους με δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου, μετά από την έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής, όταν παρά την προσκύρωση καταργούμενης ιδιωτικής οδού ή γενικά καταργηθέντος κοινόχρηστου χώρου δεν αποκτούν πρόσωπο ή εμβαδόν κατά τον κανόνα ή την παρέκκλιση της περιοχής, θεωρούνται οικοδομήσιμα εφόσον αποκτούν τουλάχιστον 5,0 μ. πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό και εγγράφουν στο οικοδομήσιμο τμήμα τους κάτοψη κτιρίου με ελάχιστη επιφάνεια 50,00 τ.μ. και ελάχιστη πλευρά 5,0 μ..
Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό, όταν δεν μπορούν δια τακτοποιήσεως να αποκτήσουν πρόσωπο επί εγκεκριμένης οδού, επιτρέπεται να οικοδομούνται με απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης μόνον εφόσον η έλλειψη του προσώπου έλαβε χώρα πριν την ισχύ του ν. 651/1977.
γ) Οικόπεδο μη άρτιο κατ` εμβαδόν και μη υπαγόμενο στις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει, που δεν μπορεί να αποκτήσει διαστάσεις αρτίου οικοπέδου με τις διατάξεις του ν.δ. 690/1948, προσκυρώνεται κατά προτεραιότητα σε οικόπεδο που έχει το ελάχιστο εμβαδόν και δεν έχει το ελάχιστο πρόσωπο, για την απόκτηση και του ελάχιστου προσώπου. Αν δεν υπάρχει τέτοιο όμορο οικόπεδο, αλλά υπάρχει οικόπεδο μη άρτιο κατά το εμβαδόν, που υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει, το παραπάνω οικόπεδο προσκυρώνεται σε αυτό.
10. Τμήματα οικοπέδου άρτιου και οικοδομήσιμου που δεν επιδέχονται εν όλω ή εν μέρει τακτοποίηση αφαιρούνται αναγκαστικά και προσκυρώνονται στα γειτονικά οικόπεδα. Η προσκύρωση αυτή γίνεται μόνο αν τα γειτονικά οικόπεδα έχουν το ελάχιστο απαιτούμενο εμβαδόν και η προσκύρωση είναι απόλυτα απαραίτητη για να αποκτήσουν το ισχύον ελάχιστο πρόσωπο κατά τον κανόνα ή, σε περίπτωση που αυτό είναι αδύνατον, κατά παρέκκλιση.
11. Οι διατάξεις της παρ. 10 δεν εφαρμόζονται:
α) αν στα παραπάνω τμήματα υπάρχουν οικοδομές με την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 42 του ν.δ. της 17.7.1923,
β) αν η έλλειψη του ελάχιστου απαιτούμενου προσώπου των γειτονικών οικοπέδων, στα οποία προσκυρώνονται τα παραπάνω τμήματα, οφείλεται σε υπαίτια κατάτμηση από τους ιδιοκτήτες ή τους δικαιούχους τους με δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου μετά την έναρξη της ισχύος του ν. 651/1977.
12. Η κατά την παρ. 10 προσκύρωση γίνεται μόνο ύστερα από αίτηση κάθε ενδιαφερόμενου.
13. Με την επιφύλαξη της παρ. 9, οι διατάξεις των παρ. 1 έως 4 έχουν εφαρμογή μόνο για τα οικόπεδα που υπάγονται στην παρέκκλιση, σύμφωνα με τις σχετικές ειδικές διατάξεις.
14. Το Δημόσιο και οι Δήμοι ή οι Κοινότητες, όταν επισπεύδουν την εφαρμογή του ρυμοτομικού σχεδίου, αποζημιώνουν και τα μη άρτια και μη οικοδομήσιμα τμήματα των ρυμοτομούμενων οικοπέδων που απομένουν μετά τη ρυμοτομία, εκτός αν οι ιδιοκτήτες δηλώνουν έως την πρώτη συζήτηση στο ακροατήριο για τον καθορισμό της προσωρινής τιμής μονάδας ότι δεν επιθυμούν την αποζημίωση. Στην περίπτωση αυτή τα παραπάνω μη άρτια και μη οικοδομήσιμα οικόπεδα βαρύνονται με ενδεχόμενη αποζημίωση λόγω παροδιότητας.
15. Οπου από την πολεοδομική νομοθεσία απαιτείται να είναι οικοδομήσιμο το οικόπεδο η εγγραφή στο οικοδομήσιμο τμήμα αυτού κάτοψης κτιρίων ορισμένων διαστάσεων, νοείται ως σχήμα το ορθογώνιο.»

  • 3 Σεπτεμβρίου 2020, 23:25 | ΕΛΕΝΗ ΛΕΜΠΕΣΗ

    Ναι μεν παραμένει η διατύπωση ως είχε, πλην όμως από τότε που θα ισχύσουν οι νέες ρυθμίσεις για τις αρτιότητες των εκτός σχεδίου γηπέδων θα προκύψει το εξής πρόβλημα: Ότι τα νόμιμα υφιστάμενα κτίρια σε γήπεδα τα οποία έχασαν την αρτιότητά τους, δεν θα μπορούν να αλλάξουν χρήση δεδομένου ότι για τα γήπεδα αυτά δεν θα υπάρχουν πλέον επιτρεπόμενα μεγέθη για καμία χρήση.

  • 3 Σεπτεμβρίου 2020, 21:14 | ΤΕΕ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ|ΣΑΔ|ΣΑΤΜΔ

    Στη χρήση κτιρίων  , παράγραφος 3  
    Πρόταση 1
    Να μην απαιτείται εκ νέου η χορήγηση παρέκκλισης για την νέα χρήση στις εκτός σχεδίου περιοχές.

  • 28 Αυγούστου 2020, 13:53 | ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΦΑΡΜΑΚΗ

    Κατά την άποψή μου το άρθρο 7 του ΝΟΚ περί αρτιότητας οικοδομησιμότητας και τακτοποιησης οικοπέδων απαιτείται να αναδιατυπωθεί. Θεωρώ ότι η διάκριση του ΓΟΚ σε άρθρο 6 και άρθρο 24 ήταν σαφέστερη ενώ η συγχώνευση των δύο άρθρων στο άρθρο 7 του ΝΟΚ αλλοίωσε τα σενάρια αρτιότητας οικοδομησιμότητας και τακτοποίησης οικοπέδων [για παράδειγμα δεν υπάρχουν μόνο οικόπεδα που εντάσσονται στο σχέδιο πόλης μετά τον γοκ/85 και οικόπεδα που έχουν δημιουργηθεί προ του γοκ/85 (παρ.1 & 2)]. Πρόκειται για τη θεμελιώδη ιδιότητα για την αξιοποίησή των οικοπέδων και οι σχετικοί ορισμοί θα έπρεπε να είναι σαφείς και ξεκάθαροι σε όλους. Επίσης πιστεύω πως αξίζει μνεία σε ξεχωριστό άρθρο του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου και όχι την αναφορά εντός άρθρου για την αλλαγή χρήσης (που σημειώνεται ότι επαναλαμβάνεται και παραπάνω στο ν/σ, στην ενότητα του Ν.4495/17, στο άρθρο 49). Νομίζω ότι δεν αρκεί η παρούσα υπό διαβούλευση τροποποίηση και θα έπρεπε να μελετηθεί συνολικότερη επέμβαση στο υπόψη άρθρο 7 του ΝΟΚ (για το σκοπό αυτό θα μπορούσαμε να συνδράμουμε και εμεις ως αρμόδιοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ). Ιδιαίτερα δε σε ότι αφορά τις παραπομπές στο άρθρο 25 του Ν.1337/83 η εφαρμογή του οποίου κρίθηκε αντισυνταγματική στις περιοχές επεκτάσεων σύμφωνα με σχετική νομολογία του ΣτΕ (αναμενόταν σχετική τροποποίηση και στο άρθρο 12 του Ν.1337/83)

  • 26 Αυγούστου 2020, 15:10 | ΗΛΙΑΣ ΡΟΥΜΠΑΝΗΣ

    Να επαναφέρετε τη ρύθμιση του άρθρου 32 του νόμου 4269/14 όπου προβλέπονται χρήσεις Γραφείων και Πρεσβειών σε οικόπεδα με πρόσωπο στο «Κύριο οδικό δίκτυο πόλεων (ΚΟΔ)», ώστε να καταστεί με τον παρόντα Νόμο εφικτή η συγκεκριμένη αλλαγή χρήσης και να δοθεί επιτέλους μια λύση στον εγκλωβισμό χιλιάδων ιδιοκτητών ακινήτων με πρόσωπο σε Κύριο Οδικό Δίκτυο.

  • 17 Αυγούστου 2020, 11:25 | ΟΛΓΑ/ΠΟΛ.ΜΗΧ/ΚΟΣ

    ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΟς ΣΧΕΔΙΟΥ
    ΣΤΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (σ.κ.,σ.δ., και υψος ) συμπεριλαμβανεται και η αποσταση απο τα ορια? μηπωσ να γινει καποια διευκρινηση διοτι τοτε ποια κτιρια μπορουν να αλλαξουν χρηση αφου οι αποστασεις απο τα ορια σχεδον για καθε χρηση ειναι διαφορετικα επομενως αν ικανοποιουνται τα πολεοδομικα μεγεθη η τηρηση των αποστασεων ειναι διαταξη που καθοριζει την θεση του κτιριου και επομενως νομιζω οτι δυναται να γινει αλλαγη χρησης κυριως παλαιων βιοτεχνικων και βιομηχανικων κτιριων τα οποια πανω απο 20χρονια ειναι ανενεργα !!!!!!!!!!

  • 10 Αυγούστου 2020, 11:58 | Θεόδωρος Κάντζος

    Οι παρ.1 και 2 του άρθρου 9 προτείνεται να τροποποιηθούν ως εξής :

    1. Απαγορεύεται η σύσταση δουλειών, οι οποίες συνεπάγονται περιορισμό της δυνατότητας ανέγερσης ή επέκτασης των κτιρίων ή εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
    Από την απαγόρευση αυτή εξαιρείται η δουλεία διόδου, εφόσον αποτελεί τη μοναδική δίοδο προς κοινόχρηστο χώρο οικοπέδου ή κτιρίου ή αυτοτελούς από πλευράς δόμησης ορόφου, η οποία μπορεί να περιορίζεται στο επίπεδο του διαμορφωμένου εδάφους.
    Δικαιοπραξίες που αντιβαίνουν στις διατάξεις της παραγράφου αυτής είναι απολύτως άκυρες.
    2. Δουλείες που έχουν συσταθεί έως τη δημοσίευση του παρόντος νόμου δεν παρεμποδίζουν την έκδοση άδειας δόμησης, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Οι δουλείες αυτές καταργούνται κατά τη διαδικασία των επόμενων παραγράφων, αν εκδοθεί νόμιμη οικοδομική άδεια για να γίνουν στο δουλεύον ακίνητο κατασκευές ή εγκαταστάσεις που καθιστούν αδύνατη, εν όλω ή εν μέρει, την άσκηση της δουλείας.
    Κατ’ εξαίρεση δεν υπάγονται στην παράγραφο αυτή η δουλεία κοινού σκελετού και η δουλεία διόδου, όπως αυτή ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο. Στα νέα κτίρια πρέπει να εξασφαλίζεται η δουλεία διόδου στο επίπεδο του διαμορφωμένου εδάφους και με ύψος χώρου κύριας χρήσης.