Άρθρο 01 – Σκοπός

Σκοπός των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου είναι η απλούστευση και επιτάχυνση της διαδικασίας κατάρτισης, αναθεώρησης και τροποποίησης χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων κάθε επιπέδου, καθώς και η διασαφήνιση των μεταξύ τους σχέσεων.

  • Το παρόν νομοσχέδιο έρχεται αιφνιδιαστικά προς διαβούλευση και επιχειρεί μια ρήξη με το πολεοδομικό καθεστώς σε ότι αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση που ισχύει με νόμιμο τρόπο για δεκαετίες στη χώρα μας, θεσμοθετώντας ουσιαστικά την κατάργησή της εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις.
    Θα πρέπει να επισημάνω ότι παρόλη την μεγάλη σημασία του , αυτό το σχέδιο νόμου υποβάλλεται προς διαβούλευση εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών, εν μέσω πανδημίας , εν μέσω τουρκικών προκλήσεων πρωτοφανούς εντάσεως και εν μέσω μιας απίστευτης οικονομικής δυσπραγίας που βιώνει η χώρα μας για περισσότερο από μια δεκαετία.
    Χωρίς λοιπόν να γίνει γνωστή σε βάθος στους κόλπους της κοινωνίας η αναγκαιότητα ανατροπής του πολεοδομικού καθεστώτος, σε ότι αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση, επιχειρείται σε άκαιρο χρόνο και αιφνιδιαστικά να ψηφιστεί ένα νομοσχέδιο που είναι βέβαιο ότι θα καταστρέψει πολλές μικροϊδιοκτησίες ανθρώπων που έχουν μοχθήσει για να τις αποκτήσουν με εντελώς νόμιμο τρόπο (πληρώνοντας φόρους μεταβίβασης, φόρους κληρονομιάς , συμβολαιογράφους, μηχανικούς κ.λ.π). Επιπλέον πολλοί ιδιοκτήτες έχουν πάρει δάνεια προκειμένου να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους αυτά υποθηκεύοντας πολλές φορές ακόμη και τα ίδια τα σπίτια τους. Ποια θα είναι η κατάληξη αυτών των ανθρώπων μετά την ολοσχερή απαξίωση των εν λόγω γηπέδων;
    Ακόμη και η μεταβατική περίοδος της διατήρησης των παρεκκλίσεων για δύο έτη που προβλέπεται στον νομοσχέδιο για την κατοικία κρίνεται ανεπαρκής για τους παρακάτω λόγους :
    1) δεν δίνει αρκετό χρόνο στους πολίτες για να αποκτήσουν οικοδομική άδεια εφόσον απαιτείται προηγουμένως να έχει εξασφαλιστεί πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης από την αρμόδια δ/νση δασών , να έχει εγκριθεί η σχετική αρχιτεκτονική μελέτη από την εφορεία νεωτέρων μνημείων και από συμβούλια αρχιτεκτονικής για ακίνητα που εμπίπτουν σε περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους ή σε περιοχές που έχουν ενταχθεί σε αρχαιολογικές ζώνες β’ .
    2) δεν παραμένουν ως έχουν ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ για πάμπολλες περιπτώσεις οικοπέδων αφού αφενός μεν για τα εντός ζώνης γήπεδα με εμβ. μεγαλύτερου των 2.000τ.μ εισάγεται ως πρόσθετη προϋπόθεση (για να είναι οικοδομήσιμα) η απαίτηση να έχουν ελάχιστο πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο 25μ. και ελάχιστο βάθος 40μ. αφετέρου δε δεν συμπεριλαμβάνονται στις παρεκκλίσεις γήπεδα με εμβ. μεγαλύτερου των 4.000 τ.μ. που έχουν χρόνο δημιουργίας προγενέστερο της 17ης.10.1978 (δηλ. της συντριπτικής πλειοψηφίας!)
    3) δεν έχουν φυσικά ακόμη χαρακτηριστεί με Π/διάταγμα ως δημοτικές οδοί κατηγορίας Α ή Β, οι οδοί του δήμου όπως προβλέπει το προς διαβούλευση νομοσχέδιο και με την διαδικασία που αυτό προβλέπει (δηλ. είτε μετά από γνωμοδότηση του οικείου ΣΥΠΟΘΑ είτε μετά την ολοκλήρωση και έγκριση τοπικού ή ειδικού πολεοδομικού σχεδίου)
    Για τους παραπάνω λόγους προτείνεται:
    Η απόσυρση των άρθρων του νομοσχεδίου σε ότι αφορά στην εκτός σχεδίου δόμηση και η επαναφορά τους μόνο εφόσον έχουν προηγουμένως ολοκληρωθεί από την πλευρά της πολιτείας τα απαραίτητα εργαλεία σχεδιασμού και ανάπτυξης που επιβάλλει η επιστήμη της χωροταξίας και πολεοδομίας.
    Συνοπτικά πριν μιλήσουμε για κατάργηση ή τροποποίηση της νομοθεσίας για την εκτός σχεδίου δόμηση θα πρέπει πρώτα να έχουν ολοκληρωθεί για το σύνολο της χώρας οι δασικοί χάρτες, το κτηματολόγιο, οι οριοθετήσεις εκ νέου των οικισμών με αξιόπιστο και σύγχρονο τρόπο (συντεταγμένες ΕΓΣΑ 87) με τις αναγκαίες επεκτάσεις λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικές οικιστικές ανάγκες με ορίζοντα τουλάχιστον τριακονταετίας, ο καθορισμός αιγιαλών και παραλίας, ο καθορισμός των κοινοχρήστων χώρων, ο χαρακτηρισμός και ο καθορισμός των οδών, η κατάρτιση των γενικών χωροταξικών και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων κ.λ.π.
    Φυσικά όλα τα παραπάνω πρέπει να εκτελεστούν σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης αλλά πάντα σε στενή συνεργασία με τους τοπικούς φορείς καθώς αυτοί είναι οι άμεσοι εκφραστές της εκάστοτε τοπικής κοινωνίας και είναι αυτοί που γνωρίζουν καλλίτερα τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου. Η επιβολή με οριζόντιο τρόπο νομοθετημάτων που δεν βρίσκουν ερείσματα στην πλειοψηφία των μελών της κοινωνίας αλλά αντίθετα προκαλούν ανισονομία ή χειρότερα εξυπηρετούν τα συμφέροντα των λίγων και οικονομικά ισχυρών είναι βέβαιο ότι θα αποτύχουν ή ακόμη θα οδηγήσουν και σε κοινωνικές αναταραχές.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:21 | ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ

    Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.
    τηλ: 210-88.16.583 fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: http://www.emdydas.gr

    Αρ. Πρωτ.: 8275 Αθήνα, 4/9/2020

    ΘΕΜΑ: Παρατηρήσεις στο «Σχέδιο Νόμου για τον Εκσυγχρονισμό της Χωροταξικής και πολεοδομικής Νομοθεσίας»

    Κύριοι,
    Το παρόν ν/σ επιχειρεί να δημιουργήσει ένα νέο νόμο που θα περιλαμβάνει τροποποιήσεις και αλλαγές τριών βασικών προγενέστερων αυτού νόμων, που αναφέρονται στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό (ν.4447/16), τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (ν.4546/18) και το δομημένο περιβάλλον (ν.4495/17), οι οποίοι παραμένουν σε ισχύ. Παράλληλα επιχειρεί να τροποποιήσει σημαντικά Προεδρικά Διατάγματα (Π.Δ.) , όπως αυτό της εκτός σχεδίου δόμησης και αυτό των χρήσεων γης που έχουν επηρεάσει και διαμορφώσει εν τέλει το χώρο της Ελλάδας τα τελευταία 100 χρόνια. Δύσκολο εγχείρημα, το οποίο δε μας πείθει όλους εμάς τους Διπλωματούχους Μηχανικούς του Δημοσίου για την αποτελεσματικότητά του.
    Η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ εκπροσωπεί το σύνολο των Διπλωματούχων Μηχανικών που υπηρετούν σε όλες τις δομές του Δημοσίου. Ειδικότερα με την εφαρμογή της πολεοδομικής νομοθεσίας ασχολείται ένας πολύ μεγάλος αριθμός Διπλωματούχων Μηχανικών σε όλες τις βαθμίδες της Διοίκησης (ΥΠΕΝ, ΔΙΠΕΧΩΣΧ Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ΔΙΠΕΧΩΣΧ Περιφερειών, ΥΔΟΜ Δήμων). Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι θα έπρεπε θεσμικά να συμμετέχουμε στην διαδικασία διαβούλευσης, να κληθούμε, να παραστούμε στην συζήτηση και να καταθέσουμε τις απόψεις μας, που είναι βασισμένες στην τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία που έχουμε συσσωρεύσει επάνω στα πολεοδομικά ζητήματα ως καθ’ ύλην αρμόδιοι. Εκτιμούμε μάλιστα ότι κάτι τέτοιο θα πρόσφερε και στην αποτελεσματικότητα του όλου εγχειρήματος ώστε να μην αποτελέσει ένα ακόμα ευχολόγιο χωρίς εφαρμοσιμότητα.
    Μια γενική παρατήρηση, είναι η παντελής αναφορά για στελέχωση των υπηρεσιών με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίες, το οποίο έχουμε επισημάνει επανειλημμένα σε έγγραφά μας προς το Υπουργείο σας. Τουναντίον επιχειρείται τόσο στο παρόν νομοσχέδιο, όσο και στο προτεινόμενο από το Υπουργείο Εσωτερικών, η ενίσχυση των Υπηρεσιών σε όλες τις δομές του Δημοσίου που ασχολούνται με θέματα πολεοδομικά-χωροταξικά-δόμησης με εξωτερικούς συνεργάτες για την υποβοήθηση του έργου των υπαλλήλων, κυρίως των Υπηρεσιών Δόμησης. Η δημιουργία Μητρώου πιστοποιημένων αξιολογητών χωρικών μελετών, που προτείνεται στο παρόν σχέδιο νόμου θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε φαινόμενα «περιστρεφόμενης πόρτας», όπου «Ελεγκτές» και «Ελεγχόμενοι» θα αλληλοδιαπλέκονται, καθώς οι ρόλοι αυτοί θα εναλλάσσονται ανά μελέτη. Η πρόσφατη εμπειρία της ανάθεσης της έκδοσης και του Ελέγχου Δόμησης σε ιδιώτες μηχανικούς εκτιμούμε ότι έχει οδηγήσει σε πληθώρα έκδοσης λανθασμένων αδειών, που θα δημιουργήσουν πολλαπλά προβλήματα στο μέλλον, τα οποία τελικά θα κληθούν να διαχειριστούν οι Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες.

    Αναλυτικότερα οι προτάσεις μας αφορούν:
    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ – Απλούστευση, επιτάχυνση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού
    Τα Ειδικά (Άρθρο 7), Περιφερειακά (άρθρο 8) Χωρικά Σχέδια καθώς και τα Τοπικά Πολεοδομικά (Άρθρο 10) πρέπει να έχουν τη σύμφωνη γνώμη της Αυτοδιοίκησης. Ομοίως και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (Άρθρο 11) και τα Ρυμοτομικά Σχέδια Εφαρμογής πρέπει να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου.
    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’ –Ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση και τους οργανωμένους υποδοχείς-
    Παρατηρούμε εν πρώτοις, ότι εισάγονται διατάξεις που αφορούν στην εκτός σχεδίου και οικισμών δόμηση, σε ότι αφορά κυρίως γήπεδα σε τουριστικές περιοχές κι όπου καθορίζεται εκ νέου η αρτιότητα – οικοδομησιμότητα αυτών. Κατ’ ουσία, μετά την παρέλευση της διετίας που αναφέρεται στο σ/ν, το άρθρο 28 χαρακτηρίζει άρτιο το γήπεδο – αγροτεμάχιο που θα έχει ≥4.000™, πρόσωπο σε εθνική, επαρχιακή ή δημοτική οδό (με πλάτος ≥6μ.), αλλά για να οικοδομηθεί δεν θα είναι αρκετή η έκδοση Π.Δ. της οδού, αλλά θα είναι απαιτητέα και η διάνοιξη της. Έτσι, θα είναι πιο «εύκολη» και πιο φτηνή η αγορά του εν λόγω γηπέδου από επιχειρηματικούς ομίλους τουριστικών επενδύσεων και σε συνδυασμό με τις παροχές και τα κίνητρα που περιγράφονται στο άρθρο 29 για τις Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (Π.Ο.Τ.Α.), είναι δεδομένο ότι η επιφάνεια των 800 στρεμμάτων που προϋποθέτει, θα εξασφαλιστεί από την εκμετάλλευση των ιδιοκτητών των νέων μη άρτιων γηπέδων τους. Αξιοσημείωτο είναι βέβαια, ότι στις ΠΟΤΑ στο 20% της έκτασης των 800 στρεμμάτων δύναται να συμπεριλαμβάνονται αρχαιολογικοί χώροι, δάση, περιοχές προστασίας της φύσης και του τοπίου! (ν.2545/1997 όπως τροποποιήθηκε με το ν.4688/2020). Επίσης, ειδικές ζώνες προστασίας περιμετρικά της ΠΟΤΑ εξασφαλίζουν σε κάθε περίπτωση την «τουριστική επένδυση και τη βιωσιμότητα του προγράμματος ανάπτυξης» (άρ.29, παρ. 2β & παρ.4 δδ). Είναι προφανές λοιπόν, πως με τις παραπάνω διατάξεις συνδυαστικά με τις προηγούμενες νομοθεσίες (κυρίως το ν.4688/20), το περιβάλλον το προστατεύουμε από τη δόμηση εκτός σχεδίου, αλλά το «ξεχνάμε» αν πρόκειται και ανεγερθούν τουριστικές εγκαταστάσεις ή ΑΠΕ, κλπ και με κριτήριο το κέρδος των ντόπιων και εγχώριων κεφαλαίων.
    Ως μηχανικοί θα συμφωνούσαμε ακόμη και στην παντελή κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, υπό την προϋπόθεση ότι έχει καταρτιστεί σαφέστατη πολεοδομική νομοθεσία, έχουν ολοκληρωθεί τα σχέδια πόλης, υπάρχουν όλα τα υπόβαθρα χαρτών (δασικοί, κτηματολόγιο), απαλλοτριώσεων, διοικητικών γραμμών (ακτογραμμές, ρέματα, οδοί), έχουν οριστεί σαφείς χρήσεις γης για όλες τις δραστηριότητες. Ειδάλλως, θα λειτουργήσει ως μηχανισμός απαξίωσης (και δήμευσης λόγω χρεών) της μικρής ατομικής ιδιοκτησίας, ώστε αυτή να συγκεντρωθεί σε μεγάλα κεφαλαιοκρατικά συμφέροντα κυρίως του Τουριστικού Τομέα που είναι τα μόνα που θα μπορούν να συγκεντρώσουν ευνοϊκές προϋποθέσεις δόμησης. Η κρίση του Τουρισμού διεθνώς και εγχώρια λόγω πανδημίας, θα όφειλε να προβληματίσει.
    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’ -Έλεγχος και Προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος
    Γενικά και όπως έχουμε επισημάνει πολλάκις και μάλιστα πρόσφατα με πρόσφατο Δελτίο Τύπου μας με αφορμή την έκδοση 100.000 αδειών, η έκδοση διοικητικής πράξης (οικοδομική άδεια εν προκειμένω) που δεν ελέγχει η διοίκηση (ΥΔΟΜ), δημιουργεί πληθώρα θεσμικών και διοικητικών θεμάτων και το χειρότερο, δημιουργεί νέα γενιά αυθαιρέτων εις βάρος του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος που ΟΥΤΕ κατασταλτικά έχουν ελεγχθεί από τις Υ.ΔΟΜ. Ο υποχρεωτικός έλεγχος, αφού έχουν εκδοθεί οι οικοδομικές άδειες κατ.3, σε ποσοστό 30% (που αντιγράφεται από το ν.4495/17), δεν επαρκεί στο ελάχιστο για να μη δημιουργηθούν μη αναστρέψιμες οικοδομές. Εξάλλου, ουδέποτε εκδόθηκε η σχετική Υ.Α από το 2017 έως σήμερα και ούτως ή άλλως θέτει 6μηνη διάρκεια ελέγχου των εκδοθεισών οικοδομικών αδειών. Πρέπει να είναι σαφές σε όλους, ότι το αυθαίρετο κτίσμα ενδέχεται να είναι και επικίνδυνο από άποψη στατική, Η/Μ εγκαταστάσεων και πυροπροστασίας, χώρια που μπορεί να τοποθετηθεί μη σύννομα στο οικόπεδο ή σε μη άρτιο οικόπεδο ή σε ρυμοτομούμενο τμήμα, κλπ. Το παρόν ν/σ αντιγράφει τα κακώς κείμενα του 4495/17 καθώς και εισάγει νέα, που αν μάλιστα εξεταστούν και συνδυαστικά με το ΝΟΚ και τον Κτιριοδομικό Κανονισμό, θα διαπιστώσουμε «αντικρουόμενες διατάξεις», όπως για παράδειγμα, η τοποθέτηση στον ακάλυπτο χώρο αποθήκης 8™ (αρ.43 που τροποποιεί το αρ.29 του 4495/17, παρ. 2 λγ, σε συνδυασμό με το άρ.14 του 4067/12). Αξίζει εδώ να επαναλάβουμε πως σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, η Διοίκηση αδυνατεί να ανακαλέσει διοικητικές πράξεις που δεν έλεγξε και δεν εξέδωσε (έγγραφο της ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής αρ. πρ.4812/17-1-19).
    Με έκπληξη διαπιστώσαμε στην προτεινόμενη τροποποίηση του άρ. 35 του ν.4495/17,(άρ.45 στο σ/ν), ότι είναι υποχρεωτική η προέγκριση της οικοδομικής άδειας στις κατηγορίες 1 και 2 και ΟΧΙ στην κατηγορία 3, η οποία εξακολουθεί να εκδίδεται χωρίς έλεγχο από τις ΥΔΟΜ (όπως άλλωστε και οι Εργασίες Μικρής Κλίμακας). Η υποχρεωτική προέγκριση επιβαρύνει όλους, γιατί αν για παράδειγμα υπάρχουν αλλαγές στο διάγραμμα κάλυψης από τους φορείς που υποχρεωτικά περνάνε για έγκριση οι κατηγορίες 1 και 2, τότε θα πρέπει να επανελεγχθεί κι έτσι δεν έχει καμία ισχύ η προέγκριση.
    Εισάγονται με το σ/ν πιο ασφυκτικές προθεσμίες στον έλεγχο των υποβαλλόμενων δικαιολογητικών και τις 30 μέρες του ν.4495/17, τις τροποποιεί σε 15 μέρες, με τις 2 μέρες να είναι ως υποχρεωτικές για τον έλεγχο σε κάθε στάδιο, εκτός από το διάγραμμα κάλυψης. Δηλαδή, κατ’ ουσία, απαγορεύεται ο υπάλληλος της ΥΔΟΜ να απουσιάζει από την Υπηρεσία του για οποιοδήποτε λόγο, αφού δεν έχει αντικαταστάτη μιας και η υποστελέχωση των ΥΔΟΜ είναι σε όλους γνωστή, άλλως ο υπάλληλος ελέγχεται πειθαρχικά (τροποποίηση του άρ.38, παρ. 5 του 4495/17). Καλούμε το Υπουργείο να επαναφέρει τις 30 ημέρες, με αντίστοιχη αύξηση των ενδιάμεσων σταδίων (ειδικά για τον έλεγχο τοπογραφικού κλπ). Αντίστοιχα να αυξηθούν οι προβλεπόμενοι χρόνοι διενέργειας ελέγχων από τις ΥΔΟΜ των αποδεικτικών καταβολής των απαιτούμενων εισφορών και κρατήσεων του έργου υπέρ του Δημοσίου ή να νομοθετηθεί μία ενιαία οδηγία υποβολής των σχετικών στοιχείων ούτως ώστε να διευκολύνει στο βέλτιστο δυνατόν τους σχετικούς ελέγχους.
    Μας προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι στο παρόν σχέδιο νόμου απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στα θεσμοθετημένα με το Ν.4495/17 Παρατηρητήρια Δόμησης καθώς και η αδυναμία συνεννόησης με τα συναρμόδια Υπουργεία (Εσωτερικών που έχουν την αρμοδιότητα λειτουργίας των ΥΔΟΜ και συνεχίζουν να νομοθετούν αυτοτελώς για θέματα λειτουργίας και στελέχωσης τους). Τουναντίον σχετικά με την στελέχωση των ΥΔΟΜ επινοούνται συνεχώς νέα όργανα και επιτροπές που δεν συστήνονται ποτέ και όσα συστήνονται αδυνατούν κατά κανόνα να λειτουργήσουν. Ενδεικτικό παράδειγμα η επινόηση σύστασης μιας νέας Γενικής Διεύθυνσης Δόμησης στο ΥΠΕΝ, στην οποία όλες οι ΥΔΟΜ οφείλουν να κοινοποιούν όλες τις διοικητικές πράξεις που θα εκδίδουν, χωρίς ωστόσο να δίνεται εξουσιοδοτική διάταξη για τη σύστασή της.
    Επίσης, το σχέδιο νόμου χαρακτηρίζεται από φωτογραφικές διατάξεις που εξυπηρετούν ‘’ημέτερους’’, όπως π.χ. η πρόβλεψη του άρθρου 10 Α στο ΝΟΚ, περί κινήτρων για απομείωση ύψους σε υπάρχοντα κτήρια η οποία φωτογραφίζει περιπτώσεις όπως αυτές πλησίον της Ακρόπολης που κατέπεσαν στο ΣτΕ.
    Υπενθυμίζουμε όσα αναφέραμε πρόσφατα: Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι τα επιχειρήματα της διαφάνειας και της επιτάχυνσης των διαδικασιών στην έκδοση των οικοδομικών αδειών αποδομούνται όταν εξετάσουμε όλους τους παράγοντες και όταν ως κοινωνία και κράτος ορίσουμε τις προτεραιότητές μας. Δηλαδή, πώς εξασφαλίζεται η διαφάνεια όταν ο ιδιώτης μηχανικός μελετά, αυτοελέγχεται και εκδίδει μόνος του την οικοδομική άδεια στην κατηγορία 3 και στις ΕΕΜΚ; Η ασφάλεια του Δικαίου της Διοικητικής πράξης επαφίεται στην καταρχήν υπευθυνότητα – επαγγελματισμό του ιδιώτη Μηχανικού και στις γνώσεις του. Και, σίγουρα αυτός είναι ο ΜΟΝΟΣ τρόπος για να βγαίνει «γρήγορα» η οικοδομική άδεια: ΧΩΡΙΣ ΕΛΕΓΧΟ. Παραβλέπεται επίσης ο εξής βασικός παράγοντας: η πολυδαίδαλη πολεοδομική νομοθεσία, που πρέπει ΟΛΟΙ να εφαρμόζουμε και για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται αυτό το στοιχείο που θεωρείται ότι έρχεται σε σύγκρουση με τις «επενδύσεις, την ανάπτυξη και την οικονομία»: ΧΡΟΝΟΣ, ο οποίος δε δόθηκε καν για επαρκή διαβούλευση του παρόντος πολυσύνθετου Νομοσχεδίου.
    Εξάλλου, γιατί το ΥΠΕΝ δεν εκδίδει την Υπουργική Απόφαση του άρθρου 38, παρ. 4 του ν. 4495/17, για 30% δειγματοληπτικό έλεγχο των οικοδομικών αδειών της κατηγορίας 3 από τις ΥΔΟΜ; (προβλεπόταν ότι θα εκδιδόταν μετά από 2 μήνες, ήτοι από τον 12ο του ’17). Αν δε γίνουν αυτοί οι έλεγχοι όπως και οι αντίστοιχοι στις «τακτοποιήσεις – υπαγωγές» του Ν.4178/2013 και του Ν.4495/2017 που επίσης πρέπει να ελεγχθούν δειγματοληπτικά, πώς θα αξιολογηθεί η πορεία των εν λόγω νομοθετημάτων ώστε να δούμε που και πώς χρειάζεται να αλλάξουν; Η αξιολόγηση είναι μονάχα για τους Υπαλλήλους αλλά όχι για τη Νομοθεσία;
    Πως τα δικαιώματα των πολιτών και των μηχανικών (Δημοσίων Υπαλλήλων και Ελεύθερων Επαγγελματιών) προασπίζονται όταν:
    – η μη ελεγμένη οικοδομική άδεια ενέχει τον κίνδυνο να μην είναι σύννομη, άρα, αφενός οι συνάδελφοι ιδιώτες να έχουν πειθαρχικές, ποινικές και οικονομικές επιπτώσεις και αφετέρου, οι δημόσιοι μηχανικοί να διώκονται για πράξεις της διοίκησης που ΔΕΝ έλεγξαν και δεν εξέδωσαν οι ίδιοι;
    – ο εμπλεκόμενος πολίτης θα μπλέξει σε ένα κυκεώνα προστίμων διατήρησης, ή κατεδάφισης, αδυναμία μεταβίβασης της περιουσίας του αλλά και ενδεχομένως νομικών συνεπειών;
    – Θα έχουν δημιουργηθεί μη αναστρέψιμες βλάβες στο Δομημένο Περιβάλλον και ενδεχομένως μια ολόκληρη «νέα γενιά αυθαιρέτων», αυτά του Ν.4495/17, οπότε από το «τέλος στην αυθαίρετη δόμηση» θα περάσουμε ξανά σε νέες ρυθμίσεις αυθαιρέτων;
    Κεφάλαιο Η – Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις
    Εδώ θεσπίζεται η αυτοδίκαιη άρση απαλλοτρίωσης αν έχουν παρέλθει μόνο 5 χρόνια από την κύρωση σχετικής πράξης εφαρμογής ή αναλογισμού ή 15 χρόνια από την πρώτη έγκριση ρυμοτομικού σχεδίου ή 18 μήνες από τον καθορισμό τιμής μονάδας! Τούτο συνεπάγεται βεβαίως ότι προκύπτει αυτοδίκαιη άρση για ΟΛΑ σχεδόν τα ρυμοτομούμενα τμήματα ιδιοκτησιών ή τα χαρακτηρισμένα κοινόχρηστα, κοινωφελή, αν δεν έχουν αποζημιωθεί. Εξαιρούνται μόνον οι περιπτώσεις ρυμοτόμησης λόγω ρεμάτων, αιγιαλών, ζωνών προστασίας και αστικών αλσών. Δεν εξαιρούνται κοινόχρηστες οδοί, χώροι πρασίνου και κοινωφελείς χρήσεις (σχολεία κλπ), εκτός αν οι οδοί παρέχουν αποκλειστικό πρόσωπο σε ιδιοκτησίες. Τεράστια προβλήματα θα δημιουργηθούν στη ρυμοτομία των πόλεων, αλλά και κωλύματα στην εκτέλεση αναγκαίων έργων υποδομής.
    Γνώμη μας είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να μειώνονται οι κοινωφελείς – κοινόχρηστοι χώροι, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από την αρχική ένταξη του σχεδίου. Σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός του Δήμου δεν μπορεί να καλύψει το κόστος της απαλλοτρίωσης, το κράτος οφείλει να εξασφαλίσει τους πόρους από το Πράσινο Ταμείο. Σε περίπτωση που ο σκοπός της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης εξυπηρετεί ανάγκες υπερτοπικού χαρακτήρα, του Δήμου και όχι μόνο, οι οποίες αιτιολογούνται με βάση τον υπερκείμενο σχεδιασμό, μπορούν να ενταχθούν στην παραπάνω περίπτωση. Να γίνει πρόβλεψη για τη δυνατότητα αποζημίωσης ιδιοκτήτη από την τράπεζα γης του Δήμου από οποιαδήποτε Πολεοδομική Ενότητα, εντός των ορίων του ιδίου Δήμου, εφόσον έχουν εκπληρωθεί οι ανάγκες αποζημίωσης, με προτεραιότητα τους ιδιοκτήτες εντός της ίδιας Πολεοδομικής Ενότητας.
    Το Πράσινο Ταμείο θα χρηματοδοτεί απαλλοτριώσεις μόνο για ένα έτος ακόμη! Μετά την παρέλευση ενός έτους θα απαιτείται σχετική απόφαση Υπουργού. Προφανώς η χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο θα πρέπει να είναι στο διηνεκές και μέχρι εξάντλησης των αποθεματικών του. Τα δε αποθεματικά του, που στο μεγαλύτερο μέρος τους αναλώθηκαν για την αποπληρωμή των δανείων της χώρας, να επιστραφούν σταδιακά σε αυτό. Εξ άλλου στο νόμο θεσπίζεται ειδικό πρόσθετο τέλος 5% στην έκδοση οικοδομικών αδειών για γήπεδα εκτός σχεδίου. Το τέλος αυτό θα πρέπει να επεκταθεί σε όλες τις μεγάλες επενδύσεις και να διατεθεί στο Πράσινο Ταμείο ως αντιστάθμισμα της ανάλωσης των κονδυλίων του, για λόγους αλλότριους της περιβαλλοντικής αναβάθμισης. Να σημειωθεί ότι στο Πράσινο Ταμείο διατίθενται όλα τα τέλη αυθαιρέτων και αποτελεί συνταγματική υποχρέωση η αντισταθμιστική περιβαλλοντική ωφέλεια προκειμένου να διατηρούνται οι αυθαίρετες κατασκευές.
    Εν κατακλείδι, μας δημιουργείται η εντύπωση ότι οι κυβερνήσεις στην ανάγκη τους να προασπίσουν τα συμφέροντα των μεγαλο–επενδυτών, βλέπουν τους μηχανικούς του δημοσίου ως «εμπόδια» διότι ελέγχουν ως, εκ του ρόλου τους, οφείλουν ! Αυτό αποδεικνύεται από τη διαχρονική βούληση των κυβερνόντων, να μην προχωρούν στην επαρκή στελέχωση των ΥΔΟΜ (εκκρεμούν ακόμα οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις για στελέχωση και λειτουργία ΥΔΟΜ και Παρατηρητηρίων), να διαιωνίζουν το καθεστώς της διοικητικής υποστήριξης και τέλος, για να διευκολύνουν τους αιρετούς, να παραχωρούν ότι έχει απομείνει από αρμοδιότητα στις πολεοδομίες (ΥΔΟΜ), στις Αναπτυξιακές των δήμων και στην ΕΤΑΑ και την έκδοση των Διοικητικών Πράξεων στους Δημάρχους, σε βάρος της προστασίας του περιβάλλοντος.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:45 | Εμμανουήλ Παπαδάκης

    ΘΕΜΑ: «Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό»

    Παρ’ ότι δεν αναφέρεται σε κάποιο από τα άρθρα του σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής νομοθεσίας» που έχει τεθεί σε διαβούλευση, θεωρώ αναγκαίο να θέσω ένα πολεοδομικό θέμα προς επίλυση που με αφορά-αλλά φαντάζομαι, και χιλιάδες άλλους πολίτες -και έχει σχέση με τα «Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό…», επειδή αδιαμφισβήτητα είναι συναφές με το παραπάνω σχέδιο νόμου.
    Στον Ν.4258/2014 στο άρθρο 20 στην παρ. 10 προστέθηκε : Στο τέλος της παρ. 9β του άρθρου 7 του Ν. 4067/2012 (Α΄79) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
    «Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό, όταν δεν μπορούν δια τακτοποιήσεως να αποκτήσουν πρόσωπο επί εγκεκριμένης οδού, επιτρέπεται να οικοδομούνται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης μόνον εφόσον η έλλειψη του προσώπου έλαβε χώρα πριν την ισχύ του Ν. 651/1977 χωρίς υπαιτιότητα του αιτούντος.»
    Η παραπάνω διάταξη καθίσταται αλυσιτελής και δεν επιλύει το ζήτημα με τα «Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό…», καθόσον έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του ν.δ. 690/1948 (Α΄ 133),σύμφωνα με τις οποίες οι κατατμήσεις για τα οικόπεδα που δεν έχουν πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο του σχεδίου πόλης, είναι νόμιμες εάν έχουν δημιουργηθεί, πριν την ισχύ του, λόγω της απόστασης από το όριο του προηγούμενου σχεδίου πόλης και όχι σύμφωνα με το Ν. 651/1977. Όσα έχουν πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο είναι εντάξει πολεοδομικά, παρόλο που προέρχονται από κατατμήσεις του ιδίου ευρύτερου ακίνητου. Στην προσωπική μου περίπτωση το οικόπεδο δημιουργήθηκε το 1950, όλα δε τα οικόπεδα στην επέκταση του σχεδίου πόλης, έχουν προέλθει από κατάτμηση δύο ή ανταλλάξιμων ακινήτων μεταξύ 1950 και 1955.Υπάρχουν άλλες τρεις περιπτώσεις στη συγκεκριμένη περιοχή .
    Η παραπάνω ερμηνεία ή άποψη, είναι υπαλλήλων Υπηρεσίας δόμησης και δεν γνωρίζω αν έχει εκδοθεί ποτέ κάποια εγκύκλιος.
    Παρακαλώ, όπως λάβετε υπόψη σας την παρούσα καταχώρηση, και να προσπαθήσετε να επιλύσετε το θέμα των οικοπέδων που δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό εντός σχεδίου πόλης, αποκαθιστώντας την Συνταγματική τάξη και την ισονομία των πολιτών.

    Με τον προσήκοντα σεβασμό
    Εμμανουήλ Παπαδάκης
    e -mail: empap@windowslive.com

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:12 | Δημήτρης Κωνσταντινίδης Αρχιτέκτων

    Θα τολμούσα να πω ότι ειδικότερα στην περίπτωση των νησιών μας -βλέπε Αιγαίο- η «επίθεση» που ενορχηστρώνει το σημερινό νομοσχέδιο κατά της εκτός σχεδίου δόμησης και των συμφερόντων των ιδιοκτητών ακινήτων εκτός σχεδίου, έχει και μία πολύ σοβαρή παρενέργεια η οποία άπτεται των εθνικών μας συμφερόντων.
    Εξηγούμαι:
    Ποιος έχει αντίρρηση στην εκτίμηση ότι ένα Αιγαίο με νησιά που σφύζουν από οικοδομική δραστηριότητα και ανάπτυξη στην οποία θα συμμετέχουν και ισχυροί παράγοντες από Ευρώπη και Αμερική αποτελεί συμπληρωματικό αμυντικό όπλο απέναντι στις ορέξεις των Τούρκων;
    Ποιος θα διαφωνήσει με το ότι εάν στα νησιά μας εγκατασταθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι «Τομ Χάνκς» (σοφή και όχι τυχαία η συμβολική κίνηση του πρωθυπουργού μας) τόσο λιγότερο θα τολμήσει η γειτονική χώρα να αρπάξει την γη μας;
    Ποιος δεν καταλαβαίνει ότι τα ερημωμένα εκτός σχεδίου αγροτεμάχια που μας υπόσχεται το σημερινό νομοσχέδιο είναι πολλαπλά πιο αδύνατη άμυνα από εκείνην που θα προσφέρουν εάν αυτά μετατραπούν σε ιδιοκτησίες στις οποίες θα έχει επενδυθεί χρήμα και αγάπη για τον τόπο μας;
    Μήπως άθελα μας, χωρίς να το πολυ καταλαβαίνουμε, στην προσπάθεια μας να «σώσουμε»το περιβάλλον χάνουμε την δυνατότητα να ενισχύσουμε την εθνική μας άμυνα;
    Άς το σκεφτούν καλύτερα όσοι εκστασιάζονται με την προοπτική των ερημωμένων αλλά «όμορφων» χωραφιών μας και όσοι νομίζουν ότι είναι παραδεκτό από ένα δικαστήριο όπως το Στε να κλονίζει συθέμελα, με νομικίστικες δολιχοδρομίες,έναν από τους βασικότερους πυλώνες μιας ευνομούμενης κοινωνίας: την ασφάλεια δικαίου.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:15 | Δήμος Σάμης Νομού Κεφαλληνίας

    Το παρόν νομοσχέδιο έρχεται αιφνιδιαστικά προς διαβούλευση και επιχειρεί μια ρήξη με το πολεοδομικό καθεστώς σε ότι αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση που ισχύει με νόμιμο τρόπο για δεκαετίες στη χώρα μας, θεσμοθετώντας ουσιαστικά την κατάργησή της εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις.
    Θα πρέπει να επισημάνω ότι παρόλη την μεγάλη σημασία του , αυτό το σχέδιο νόμου υποβάλλεται προς διαβούλευση εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών, εν μέσω πανδημίας , εν μέσω τουρκικών προκλήσεων πρωτοφανούς εντάσεως και εν μέσω μιας απίστευτης οικονομικής δυσπραγίας που βιώνει η χώρα μας για περισσότερο από μια δεκαετία.
    Χωρίς λοιπόν να γίνει γνωστή σε βάθος στους κόλπους της κοινωνίας η αναγκαιότητα ανατροπής του πολεοδομικού καθεστώτος, σε ότι αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση, επιχειρείται σε άκαιρο χρόνο και αιφνιδιαστικά να ψηφιστεί ένα νομοσχέδιο που είναι βέβαιο ότι θα καταστρέψει πολλές μικροϊδιοκτησίες ανθρώπων που έχουν μοχθήσει για να τις αποκτήσουν με εντελώς νόμιμο τρόπο (πληρώνοντας φόρους μεταβίβασης, φόρους κληρονομιάς , συμβολαιογράφους, μηχανικούς κ.λ.π). Επιπλέον πολλοί ιδιοκτήτες έχουν πάρει δάνεια προκειμένου να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους αυτά υποθηκεύοντας πολλές φορές ακόμη και τα ίδια τα σπίτια τους. Ποια θα είναι η κατάληξη αυτών των ανθρώπων μετά την ολοσχερή απαξίωση των εν λόγω γηπέδων;
    Ακόμη και η μεταβατική περίοδος της διατήρησης των παρεκκλίσεων για δύο έτη που προβλέπεται στον νομοσχέδιο για την κατοικία κρίνεται ανεπαρκής για τους παρακάτω λόγους :
    1) δεν δίνει αρκετό χρόνο στους πολίτες για να αποκτήσουν οικοδομική άδεια εφόσον απαιτείται προηγουμένως να έχει εξασφαλιστεί πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης από την αρμόδια δ/νση δασών , να έχει εγκριθεί η σχετική αρχιτεκτονική μελέτη από την εφορεία νεωτέρων μνημείων και από συμβούλια αρχιτεκτονικής για ακίνητα που εμπίπτουν σε περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους ή σε περιοχές που έχουν ενταχθεί σε αρχαιολογικές ζώνες β’ .
    2) δεν παραμένουν ως έχουν ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ για πάμπολλες περιπτώσεις οικοπέδων αφού αφενός μεν για τα εντός ζώνης γήπεδα με εμβ. μεγαλύτερου των 2.000τ.μ εισάγεται ως πρόσθετη προϋπόθεση (για να είναι οικοδομήσιμα) η απαίτηση να έχουν ελάχιστο πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο 25μ. και ελάχιστο βάθος 40μ. αφετέρου δε δεν συμπεριλαμβάνονται στις παρεκκλίσεις γήπεδα με εμβ. μεγαλύτερου των 4.000 τ.μ. που έχουν χρόνο δημιουργίας προγενέστερο της 17ης.10.1978 (δηλ. της συντριπτικής πλειοψηφίας!)
    3) δεν έχουν φυσικά ακόμη χαρακτηριστεί με Π/διάταγμα ως δημοτικές οδοί κατηγορίας Α ή Β, οι οδοί του δήμου όπως προβλέπει το προς διαβούλευση νομοσχέδιο και με την διαδικασία που αυτό προβλέπει (δηλ. είτε μετά από γνωμοδότηση του οικείου ΣΥΠΟΘΑ είτε μετά την ολοκλήρωση και έγκριση τοπικού ή ειδικού πολεοδομικού σχεδίου)
    Για τους παραπάνω λόγους προτείνεται:
    Η απόσυρση των άρθρων του νομοσχεδίου σε ότι αφορά στην εκτός σχεδίου δόμηση και η επαναφορά τους μόνο εφόσον έχουν προηγουμένως ολοκληρωθεί από την πλευρά της πολιτείας τα απαραίτητα εργαλεία σχεδιασμού και ανάπτυξης που επιβάλλει η επιστήμη της χωροταξίας και πολεοδομίας.
    Συνοπτικά πριν μιλήσουμε για κατάργηση ή τροποποίηση της νομοθεσίας για την εκτός σχεδίου δόμηση θα πρέπει πρώτα να έχουν ολοκληρωθεί για το σύνολο της χώρας οι δασικοί χάρτες, το κτηματολόγιο, οι οριοθετήσεις εκ νέου των οικισμών με αξιόπιστο και σύγχρονο τρόπο (συντεταγμένες ΕΓΣΑ 87) με τις αναγκαίες επεκτάσεις λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικές οικιστικές ανάγκες με ορίζοντα τουλάχιστον τριακονταετίας, ο καθορισμός αιγιαλών και παραλίας, ο καθορισμός των κοινοχρήστων χώρων, ο χαρακτηρισμός και ο καθορισμός των οδών, η κατάρτιση των γενικών χωροταξικών και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων κ.λ.π.
    Φυσικά όλα τα παραπάνω πρέπει να εκτελεστούν σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης αλλά πάντα σε στενή συνεργασία με τους τοπικούς φορείς καθώς αυτοί είναι οι άμεσοι εκφραστές της εκάστοτε τοπικής κοινωνίας και είναι αυτοί που γνωρίζουν καλλίτερα τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου. Η επιβολή με οριζόντιο τρόπο νομοθετημάτων που δεν βρίσκουν ερείσματα στην πλειοψηφία των μελών της κοινωνίας αλλά αντίθετα προκαλούν ανισονομία ή χειρότερα εξυπηρετούν τα συμφέροντα των λίγων και οικονομικά ισχυρών είναι βέβαιο ότι θα αποτύχουν ή ακόμη θα οδηγήσουν και σε κοινωνικές αναταραχές.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:35 | ΚΟΣΚΙΝΑΣ ΚΩΣΤΑΣ (πολ/κός μηχ/κός)

    Τροποποίηση του αρ. 99 του Ν. 4495/17
    Αναφορικά με την εκ μέρους των Μηχανικών
    Υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών

    Η από μέρους των μηχανικών ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών των περιπτώσεων υπαγωγής στον Ν. 4178/13 και 4495/17 όλων των κατηγοριών αυθαίρετων να μεταφερθούν στα χρονικά περιθώρια υποβολής των δικαιολογητικών ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων και κατασκευών.
    Πρόκειται για κρίσιμη διάταξη που αντανακλά ευθέρως άμεσα και καθοριστικά στην οικονομική ζωή του τόπου, στην οικονομία των Νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
    Η επίδραση τους όμως αντανακλά ευθέως και άμεσα στο Τραπεζικό σύστημα και εν τέλει θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στα χαρτοφυλάκια του.
    Τούτο διότι το Ελληνικό Ιδιωτικό Χρέος έχει ως ενυπόθηκο αντικείμενο, είτε ακίνητα, είτε κτιριακές και συναφείς εγκαταστάσεις των οποίων η απομείωση αξίας και ο εν πολλάς εκμηδενισμός της θα προκαλέσει διάρρηξη των δανειακών συμβάσεων και απομείωση του Συντελεστού ασφάλειας του τραπεζικού συστήματος και αναζήτηση νέων ενυπόθηκων εγγυήσεων.

    Εκ παραλλήλου θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση και ενδεχομένως ακυρότητα Συμβολαιογραφικών πράξεων που συντελέσθηκαν μετά την αποπληρωμή του 30% του ειδικού τέλους.
    Επίσης περαιτέρω αδυναμία στην οιασδήποτε μορφής επόμενη συμβολαιογραφική πράξη, λόγω της εκκρεμότητας (πέραν της οριζόμενης προθεσμίας μη υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών από μέρους των μηχανικών).

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:44 | ΚΟΣΚΙΝΑΣ ΚΩΣΤΑΣ (πολ/κός μηχ/κός)

    Έναρξη ισχύος άρθρων

    Αναφορικά με την εκτός Σχεδίου Δόμηση
    Τα άρθρα 14, 27, 28, 29, 30 θα πρέπει να τίθεται σε ισχύ, κατά περίπτωση μετά την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών σχεδίων.

    Πρόκειται για κρίσιμη διάταξη που αντανακλά ευθέως άμεσα και καθοριστικά στην οικονομική ζωή του τόπου, στην οικονομία των Νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
    Η επίδραση τους όμως αντανακλά ευθέως και άμεσα στο Τραπεζικό σύστημα και εν τέλει θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στα χαρτοφυλάκια του.
    Τούτο διότι το Ελληνικό Ιδιωτικό Χρέος, έχει ως ενυπόθηκο αντικείμενο, είτε ακίνητα, είτε κτιριακές και συναφείς εγκαταστάσεις των οποίων η απομείωση αξίας και ο εν πολλάς εκμηδενισμός της, θα προκαλέσει διάρρηξη των δανειακών συμβάσεων και απομείωση του Συντελεστού ασφάλειας του τραπεζικού συστήματος και αναζήτηση νέων ενυπόθηκων εγγυήσεων.

  • Το προς διαβούλευση σχέδιο νόμου κινείται γενικώς σε σωστή και ορθολογική κατεύθυνση. Επιχειρεί με περιβαλλοντική διάσταση να εκσυγχρονίσει την χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία. Λύνει χρόνια θέματα, περιορίζει και θέτει κανόνες στην άναρχη εκτός σχεδίου δόμηση.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:10 | Ευαγγελίδου Μάρω Αρχιτέκτων Πολεοδόμος /Χωροτάκτης πρώην στελεχος ΥΠΕΝ

    ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ.
    Είναι γεγονός ότι η πολεοδομική και χωροταξική νομοθεσία εκσυγχρονίζεται σταδιακά και ότι η πρόσφατη «τομή» που καταγράφτηκε ως χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση (ΧΩΠΟΜΕ ν.4269/13 και ν.4447/16) έχει συμβάλλει στην αποσαφήνιση της δομής του όλου συστήματος με τα επίπεδα σχεδιασμού, τον ρόλο καθενός εξ αυτών και το επίπεδο έγκρισης. Οι νέες ρυθμίσεις φαίνεται να βελτιώνουν το όλο πλαίσιο, από την σκοπιά της προώθησης των επενδύσεων και της εισαγωγής (αναγκαίας) ευελιξίας στο ρυθμιστικό πλαίσιο (πχ στις χρήσεις γης και στην σχέση στρατηγικού/ κανονιστικού). Αν όμως δει κανείς το θέμα από την σκοπιά της ΣΥΝΟΛΙΚΟΤΕΡΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και κυρίως υπό τον στόχο προώθησης ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΈΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ, χρειάζεται δουλειά ακόμα για την «άρση της αναποτελεσματικότητας» των παγιωμένων πρακτικών. Η διελκυστίνδα μεταξύ γρήγορου/ αποσπασματικού και χρονοβόρου /ολοκληρωμένου στον σχεδιασμό και την ρύθμιση πρέπει να επιλύεται ισόρροπα, αν πιστεύουμε ακόμα στην συμβολή του χωρικού σχεδιασμού στην ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Η ΧΩΡΑ
    Μια προσπάθεια θετικής κριτικής θεώρησης με διατύπωση βελτιωτικών προτάσεων επικεντρώνεται στα εξής σημεία:
    1. ΙΣΧΥΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΤΟΜΕΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ.
    Είναι γεγονός ιστορικά ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός στα πρώτα του βήματα ήταν σε μεγάλο βαθμό «κατοικιοστρεφής» και δεν επεξεργάστηκε εργαλεία για την οργανωμένη ανάπτυξη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στις οποίες επεφύλαξε απλά μια ευρεία δυνατότητα χωροθέτησης σε εκτός σχεδίου περιοχές με ειδικούς ανά χρήση Σ.Δ. και την διαδικασία της ad hoc προέγκρισης χωροθέτησης. Στην Αττική ήδη από το 1979 (πρόδρομος του γνωστού ΠΔ 84/1984) θεσπίστηκαν υποδοχείς μεταποιητικών δραστηριοτήτων αλλά η επεξεργασία εργαλείων για την εσωτερική οργάνωση (πολεοδόμηση) αυτών, παρότι αναγνωρίστηκε η αναγκαιότητά τους ήδη από το 1986 (αρ.24 Ν.1650/86), έγινε 20 χρόνια αργότερα, κυρίως της τομεακής νομοθεσίας περί αδειοδότησης μεταποιητικών επιχειρήσεων (ν3325/2005 και στη συνέχεια 3982/2011) που εισήγαγαν την έννοια Επιχειρηματικών Περιοχών με ιδιωτικό φορέα ανάπτυξης, ως μετεξέλιξη των Βιομηχανικών Περιοχών της ΕΤΒΑ. Παράλληλα από την χωρική νομοθεσία προέκυψε το εργαλείο του ΠΟΑΠΔ (περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, με επισπεύδοντα τον ιδιώτη ιδιοκτήτη γης), κυρίως για αναπτύξεις τριτογενούς τομέα.
    Στον τομέα του τουρισμού το αντίστοιχο Υπουργείο εισήγαγε το εργαλείο των ΠΟΤΑ (Περιοχές Οργανωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης) για νέες αναπτύξεις αλλά δεν ασχολήθηκε με την οργάνωση των περιοχών άτυπων συγκεντρώσεων ξενοδοχείων (οι οποίες από πολεοδομική άποψη διέθεταν μόνο το απολύτως δυσλειτουργικό εργαλείο της πολεοδόμησης παραθεριστικών περιοχών). Οι δυσκολίες που συνάντησε το πρώτο ΠΟΤΑ (Μεσσηνία), αλλά και οι διεθνείς εξελίξεις στον τουριστικό κλάδο οδήγησαν το Υπουργείο στην εισαγωγή ευέλικτων διαδικασιών για την ανάπτυξη σύγχρονων τουριστικών υποδομών, όπως η τουριστική οικία και τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα, νέους όρους που εμπλέκονται σε αντικείμενα που αντιμετωπίζονταν μέχρι τότε αποκλειστικά ως οικιστική ανάπτυξη, δηλαδή ως ύλη του πολεοδομικού σχεδιασμού.
    Σε όλη αυτή την εξέλιξη καθοριστικό ρόλο έχουν παίξει τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια (2009), τα οποία θέσπισαν μεν κανόνες σε επίπεδο στρατηγικής χωροταξίας αλλά επί πλέον έδωσαν κατευθύνσεις για την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας (Ειδικό Πλαίσιο Βιομηχανίας) ή θέσπισαν άμεσα εφαρμοστέους όρους δόμησης για την ανάπτυξη των σύγχρονων τουριστικών προϊόντων (Ειδικό Πλαίσιο Τουρισμού) με την συνδρομή της τομεακής νομοθεσίας
    Η εισαγωγή χρήσεων οικιστικής ανάπτυξης στις περιοχές επιχειρηματικού χαρακτήρα (οικία στις τουριστικές αναπτύξεις και εμπόριο στις ΒΕΠΕ) είναι πλέον μονόδρομος στην σημερινή διεθνή συγκυρία (αποβιομηχάνιση, αύξηση των τουριστικών μετακινήσεων), άρα το σύστημα χωρικού σχεδιασμού οφείλει να παρακολουθήσει και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Αυτή η επιταγή έχει επιτευχθεί σταδιακά δια της επιβολής των τομεακών θεσμικών κανόνων στον χωρικό σχεδιασμό, επιβολή που «νομιμοποιείται» με την επίκληση παραδειγμάτων ρυθμίσεων ή αντιλήψεων με «αντιαναπτυξιακό» χαρακτήρα, ευθύνη που συνήθως καταλογίζεται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τα «περιβαλλοντικά κινήματα». Είναι όμως καιρός να επιτευχθεί δια της πειθούς η σύνθεση των πολιτικών που δίνουν έμφαση στην προώθηση των επενδύσεων και αυτών που επικεντρώνονται στην διατήρηση της οικονομικο-κοινωνικής και περιβαλλοντικής τοπικότητας, η οποία είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη (ακόμα και αν δεν είναι σε «αειφόρο κατεύθυνση»), ώστε να σταθμιστούν με ενιαίο και ολοκληρωμένο τρόπο οι αναπτυξιακές επιλογές.
    ΤΟ ΣΝ ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΕΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ, Η ΟΠΟΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ (ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ), ΧΩΡΙΣ ΦΥΣΙΚΑ ΝΑ ΥΠΟΤΙΜΑΤΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΜΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
    Δύο είναι τα πεδία στα οποία μπορεί να γίνει αυτή η σύνθεση: στην σχέση των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων με τα Περιφερειακά Χωροταξικά όπου γίνεται η επεξεργασία της περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής και στην σχέση των ειδικών καθεστώτων με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, όπου θεσπίζονται οι κανονιστικές ρυθμίσεις.
    ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙ Η ΣΧΕΣΗ ΧΩΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΜΕ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: (Α) ΤΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΧΠ ΜΕ ΤΑ ΠΧΠ, ΒΕΛΤΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ «ΑΝΑΔΡΑΣΗΣ» ΕΠΙ ΤΟ ΑΜΕΣΟΤΕΡΟ ΚΑΙ (Β) ΤΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΤΑ ΤΠΣ ΝΑ ΕΠΙΒΑΛΛΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ (ΟΧΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ) ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΤΑ ΥΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ Η ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΙΔΙΚΩΝ «ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ».
    Και στις δύο περιπτώσεις τίθενται αυστηρές προϋποθέσεις όπως: να τηρείται το γενικό πλαίσιο τομεακής νομοθεσίας και η στρατηγική εθνική στοχοθεσία, να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση της πρότασης (πχ κίνδυνοι κοινωνικής συνοχής με απαξίωση της τοπικής οικονομικής βάσης με αποσπασματικές «προνομιακές» αναπτύξεις) να υπάρχει συνυπογραφή του νομοθετήματος από τον αρμόδιο για την τροποποιούμενο τομέα πολιτικής, ή εποπτεύοντα Υπουργό.
    Το σν επιχειρεί να βελτιώσει την σύνδεση του ΤΠΣ με τα ειδικά καθεστώτα μέσω του ΕΠΣ στο οποίο προσθέτει αντικείμενο και μεθοδολογική βελτίωση με την θέσπιση περιοχών επιρροής, (που υπήρχε μόνο στις προδιαγραφές), προσθέτει (σωστά) την δυνατότητα να τεθούν περιορισμοί στην περιβάλλουσα τον υποδοχέα περιοχή, αλλά διαφυλάσσει ως κόρη οφθαλμού τα ειδικά καθεστώτα ως προς τις δυνατότητες χρήσεων και δόμησης που προβλέπουν, ακόμα και αν οδηγούν σε αποσπασματικές ρυθμίσεις. Παραβλέπεται το γεγονός ότι οι προβλέψεις της τομεακής νομοθεσίας ορίζονται μεν ως «ανώτατα επίπεδα» δόμησης και χρήσεων γης, αλλά συνήθως εξαντλούνται.
    Σημειώνεται ότι ο όρος «υποδοχέας» (που στην πράξη υποκαθιστά όχτον όρο τρόπος ανάπτυξης του Ν947/79) έχει πλέον ξεχειλώσει και δεν καλύπτει μόνο τις τομεακές επιχειρηματικές περιοχές, ή επενδύσεις στρατηγικής σημασίας και εγνωσμένου δημοσίου συμφέροντος, όπως ήταν η αρχική σύλληψη του ν 3894/10, fast track, η οποία συμπληρώθηκε με την υιοθέτηση του εργαλείου για την διαχείριση δημοσίων ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ και ΕΣΧΑΣΕ) αλλά περιλαμβάνει πλέον και αποσπασματικές χωροθετήσεις όπως προκύπτει από την ασάφεια του ορισμού για τους «υποδοχείς» των ΕΠΣ στην παρ1 του αρθρου11 /πρώην 8 και την έλλειψη κριτηρίων αξιολόγησης στην διαδικασία προέγκρισης και απόδοσης «χωρικού προορισμού» (η οποία απλά επιβαρύνει χωρίς να προσθέτει κάτι). Η συμπλήρωση αυτών των διατάξεων είναι αναγκαία για να έχει σοβαρό ρόλο το ΕΧΣ, στο όλο σύστημα σχεδιασμού και να μην απαξιώνει τον εαυτό του.

    2. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ. ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

    Προτείνεται (α) Η ΡΗΤΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ σε κάθε πλαίσιο ή σχέδιο, ως ανεξάρτητο εργαλείο το οποίο θα εξειδικεύεται και συμπληρώνεται σταδιακά ακόμα και μετά την έγκριση του πλαισίου ή σχεδίου που συνοδεύει (κυλιόμενος και δυναμικός χαρακτήρας του Προγράμματος Εφαρμογής) και
    (β) η ρητή καταγραφή του καθήκοντος της υλοποίησης /ενεργοποίησης του Προγράμματος Εφαρμογής, (αποφεύγω τον όρο αρμοδιότητα που σπάνια ασκείται οίκοθεν) αποδίδοντας ρόλο επισπεύδοντα και συντονιστή στην πολιτικο -διοικητική βαθμίδα που αντιστοιχεί σε κάθε γεωγραφική /διοικητική ενότητα, δηλ. Στο ΥΠΕΝ για τα Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια, στην Περιφέρεια για τα Περιφερειακά και στον Δήμο για τα Τοπικά Π.Σ. και τα ΡΣΕ.
    Η πρόταση αυτή αντικαθιστά την γενικόλογη και αναποτελεσματική -παρότι καινοτόμα για την εποχή- έννοια της παρακολούθησης της εφαρμογής μέσω εκθέσεων αξιολόγησης, η οποία έχει εισαχθεί με τον Ν 2742/99 δεν έχει συμβάλλει όμως μέχρι σήμερα στην τόνωση των διαδικασιών υλοποίησης/ εφαρμογής των σχεδίων ή πλαισίων, ούτε στην απόδοση συγκεκριμένων ευθυνών. Τρανταχτό παράδειγμα η αποφυγή του Δήμου Αθηναίων να αναλάβει πρωτοβουλίες προώθησης του ΣΟΑΠ υπό το πρόσχημα ότι δεν έχουν οριστεί οι εκπρόσωποι των Υπουργείων (!). Αντίστοιχα ατύχησε και η επίσης καινοτόμα έννοια της πρόβλεψης Προγράμματος και Δομών Εφαρμογής των ΓΠΣ του 2508/97 που αντανακλούσε μεν την διοικητική απειρία της εποχής με το δόγμα «ιδρύω ένα φορέα για κάθε διακριτό έργο», η οποία όμως θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί με την ήπια μορφή της (Επιτροπές), αν το ΥΠΕΧΩΔΕ είχε κατανοήσει την σημασία της και είχε προωθήσει το κανονιστικό ΠΔ.
    Η άποψη ανάθεσης της «Παρακολούθησης της Εφαρμογής» στο υπερκείμενο γεωγραφικό -διοικητικό επίπεδο που διατηρεί το ΣΝ (δηλαδή στο ΥΠΕΝ για τα Περιφερειακά και στην Περιφέρεια για τα Τοπικά) είναι -κατά τη γνώμη μου- εκτός από αναποτελεσματική και παρωχημένη και ανάγεται στην παράδοση ελέγχου της Τ.Α. από το Κράτος (πρώην μη αιρετή Νομαρχία, νυν Περιφέρεια) παράδοση από την οποία καλό είναι να αποδεσμευτεί το σύστημα χωρικού σχεδιασμού, αν στοχεύει στην χειραφέτηση και αναβάθμιση της Τοπικής Διακυβέρνησης. Τούτο είναι πλέον εφικτό μετά την αποκατάσταση της ιεραρχίας στην έγκριση των σχεδίων που έγινε με την μετακίνηση της έγκρισης των (γενικών και ειδικών) τοπικών σχεδίων με ΠΔ και των ρυμοτομικών σχεδίων (δηλαδή του χαμηλότερου επιπέδου ΠΣΕ/ΡΣΕ) με απόφαση Συντονιστή Α.Δ.
    Η πρόταση αυτή θα συνιστούσε (σε συνδυασμό με την προηγούμενη) μια ουσιαστική μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό του συστήματος χωρικού σχεδιασμού, κάτι που άρχισε μεν αλλά δεν ολοκλήρωσε η ΧΩΠΟΜΕ. Σπεύδω να διευκρινίσω (προς απάντηση ευλόγων αντιθέτων επιχειρημάτων) ότι η πρόταση ανταποκρίνεται στην νομολογία του ΣτΕ η οποία έχει μεν κρίνει ότι δεν είναι συνταγματικά αποδεκτή η απόδοση αρμοδιοτήτων έγκρισης χωρικών σχεδίων στην Αυτοδιοίκηση, έχει όμως διακρίνει ότι είναι δυνατή η απόδοση αρμοδιοτήτων εφαρμογής, άρα εκκρεμεί η επεξεργασία τρόπων υλοποίησης αυτής της αρχής και η νομολόγησή της με ΠΔ.
    Πιστεύω ότι η υιοθέτηση αυτής της πρότασης (ιδίως ως προς τον ρόλο των περιφερειών) είναι η μόνη εφικτή μέθοδος χειραφέτησης της αυτοδιοίκησης και σύνδεσης της περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής με τον χωρικό σχεδιασμό (θέμα που θέτει εμφατικά η επιστήμη της χωροταξίας), ιδίως στο επίπεδο της Περιφέρειας. Είναι μια πρόταση που συνάδει με την σημερινή πολιτική του Υπ. Εσωτερικών και θα γίνει θετικά δεκτή από την ΚΕΔΕ και την ΕΝΠΕ, και από του ενεργούς μεμονωμένους δήμους και περιφέρειες οι οποίες καλό είναι να συνειδητοποιήσουν την σημασία αυτού του ρόλου έναντι της διεκδίκησης της αρμοδιότητας έγκρισης των σχεδίων, (πχ Περιφέρεια Αττικής μετά την κατάργηση του ΟΡΣΑ).

    3. ΕΙΔΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ /ΕΠΣ Η χρήση ΕΠΣ γενικεύεται ραγδαία. Επισημαίνω ότι, πέραν των προτεινόμενων στο σημείο 1, βελτιώσεων θα πρέπει να συμπεριλάβει διατάξεις που:
    (α) θα επιβάλλουν την υποχρέωση εφαρμογής/ υλοποίησης της επένδυσης, έτσι ώστε να αποφεύγονται απλά φαινόμενα αύξησης τιμών γης με τις αποσπασματικές ρυθμίσεις στον «υποδοχέα» χωρίς να υπάρχει εγγύηση υλοποίησης της επένδυσης. Τέτοια πρόβλεψη θα μπορούσε να είναι η θέσπιση δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος με το ΕΠΣ και η πρόβλεψη ότι μετά το πέρας της προθεσμίας (ενδεχομένως με παρατάσεις), αν δεν έχει υλοποιηθεί το έργο, η έκταση εμπίπτει στο πρότερο καθεστώς (εκτός σχεδίου).

    (β) θα προκρίνουν την άμεση και από κοινού έγκριση του με το ΡΣΕ, με απαλοιφή της διάταξης που προβλέπει να προϋπάρχει ΕΠΣ για την έγκριση του ΡΣΕ, ώστε να βελτιωθεί η χρήση του ως εργαλείο αναπλάσεων. Προτείνεται δηλαδή να ενισχυθεί αυτό που χαρακτηρίζαμε ως καθετοποίηση των επιπέδων σχεδιασμού όταν χρησιμοποιούσαμε το εργαλείο της ΖΕΑ, στον ΟΡΣΑ, (που είναι πρόγονος του ΕΧΣ), πρακτική που αποφεύγεται όπως φάνηκε στο ΕΧΣ στο Μάτι, το οποίο δεν αντιμετώπισε το βασικό θέμα της ρυμοτομίας αλλά και σε απλούστερα πεδία όπως το μητροπολιτικό πάρκο Γουδή όπου μόνο ένα ρυμοτομικό σχέδιο μπορεί να λύσει τα θέματα συνεργασιών με τους εγκατεστημένους φορείς με δεδομένο ότι είναι υπερώριμη η μελετητική προσέγγιση

    4. ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΡΣΕ και ΙΣΧΥΟΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΠΟΛΕΩΣ,
    Η μετονομασία του ΠΣΕ (Πολεοδομικό Σχέδιο Εφαρμογής), σε ΡΣΕ ξεκαθαρίζει τον ρόλο του και επιβεβαιώνει ότι μεγάλο μέρος της «ύλης» της Πολεοδομικής Μελέτης μεταφέρθηκε στο ΤΠΣ, διατηρώντας την υποχρέωση ενιαίας μελέτης και έγκρισης ΠΜ + Πράξης Εφαρμογής, που εισήχθη με την ΧΩΠΟΜΕ. Ευελπιστούμε ότι θα γίνει εφικτή πλέον αυτή η καινοτομία, αφού η έγκριση είναι πλέον απόφαση του ίδιου οργάνου, κάτι που δεν ίσχυε με τους ν 1337 και τον 2508. Είναι όμως προβληματικό το ότι (τόσο το ΠΣΕ όσο και το ΡΣΕ) αναφέρονται αποκλειστικά στις περιπτώσεις των πρώην Πολεοδομικών Μελετών Επέκτασης / ΠΜΕ, όπως είχε διαφανεί και με τις τεχνικές προδιαγραφές που είχαν δημοσιοποιηθεί, αλλά και από μια προσπάθεια ανάγνωσης των διατάξεων υπό το πρίσμα του «Εγκεκριμένου Σχεδίου Πόλεως». Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΠΜΑ Η ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΛΟΓΙΣΜΟΥ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΥΤΟΜΑΤΑ, βάσει του ορισμού του ΡΣΕ σαν επίπεδο ρυμοτομικού σχεδίου που αντικαθιστά την ΠΜ, αλλά απαιτεί ειδική διευκρινιστική διάταξη στο ΣΝ. Είναι θετικό ότι εισάγεται το Επιχειρησιακό Σχέδιο Εξασφάλισης Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων (Αρ 74) πρόταση που είχε διατυπωθεί στην έκθεση για την βελτίωση του θεσμικού πλαισίου αναπλάσεων 2019, αλλά δεν αρκεί .

    5. ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ
    Το σν επιχειρεί μια ισορροπία μεταξύ αρχών σχεδιασμού που αντιμετωπίζουν ως πρόβλημα την διασπορά αναπτύξεων και τα κεκτημένα δικαιώματα, πολιτών που κατέχουν εκτός σχεδίου ακίνητα. Ωστόσο οι ασάφειες είναι πολλές και καλό είναι να διευκρινιστούν (πχ υποχρέωση δρόμου σε γήπεδα άρτια) και το εργαλείο του χαρακτηρισμού οδικού δικτύου πολύ προβληματικό, ως έχει, ενώ η ιδέα του σχεδιασμού του οδικού δικτύου μέσω του ΤΠΣ είναι σωστή. Για την βελτίωσή της διάταξης έχουμε καταθέσει σε συνεργασία με την κα Φανή Αναιρούση προτάσεις που μπορούν να αναζητηθούν στα άρθρα 10 και 14.
    6. ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ
    Κρίνεται θετική την παροχή ευελιξίας (και εμπιστοσύνης) στην διαδικασία τοπικού πολεοδομικού σχεδιασμού ώστε να προσδιορίζει το μείγμα των προς θεσμοθέτηση ζωνών χρήσεων. Πρόκειται για μια δημόσια διαδικασία λήψης απόφασης (κανονιστικού χαρακτήρα) κατά περίπτωση και όχι ένα οριζόντιο εργαλείο ελέγχου των χρήσεων, όπως ήταν δυστυχώς το ΠΔ του 1987, εν μέρει και το πρόσφατο ΠΔ 59/2018, αλλά ακόμα χειρότερα το ευτυχώς καταργηθέν άρθρο του ν 4269/13 που εισήγαγε οριζόντιες έννοιες όπως η κατηγορία Βασικό Οδικό Δίκτυο. Επισημαίνω όμως ότι η ευελιξία θα πρέπει να παρέχεται υπό την προϋπόθεση ότι είναι συμβατή με τα Περιφερειακά Χωροταξικά Σχέδια, ώστε να μην έχουμε αποσπασματικές ανατροπές του χαρακτήρα περιοχών ή/και οικισμών. Βέβαια η εικόνα θα γίνει σαφέστερη όταν δημοσιοποιηθούν οι κατηγορίες ζωνών και τα περιεχόμενά τους, αλλά δεν μπορεί κανείς παρά να επισημάνει ότι θα έπρεπε να γίνει προσπάθεια να εισαχθεί η ευελιξία, επί τη βάσει του πρόσφατου ΠΔ/τος 51/2028, δεδομένης της απίστευτης δυστοκίας στην επεξεργασία και θεσμοθέτησή του, και του κινδύνου η εκκρεμότητα να προκαλέσει καθυστερήσεις στις τρέχουσες διαδικασίες σχεδιασμού ΓΠΣ και ΤΠΣ
    7. ΣΥΝΔΕΣΗ ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΕ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
    Όπως την είδαμε στην πρόσφατη τροποποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας έχει επιχειρηθεί ενοποιητική προσέγγιση στο επίπεδο των χρήσεων γης, κάτι θετικό που επαναφέρεται με το παρόν σν, αλλά που χρειάζεται ενίσχυση ώστε να μην οδηγήσει σε απαξίωση των προτάσεων προσταίας που προκύπτουν από τις ΕΠΜ.
    Μια βασική πρόταση που είχε προκύψει από την εμπειρία της θητείας μου στην Γεν Γραμματεία Περιβάλλοντος και είχε διατυπωθεί δημόσια κατά την διαβούλευση του περιβαλλοντικού ΣΝ, είναι η πρόβλεψη ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ, σχέδιο που θα καλύψει την αποσπασματικότητα και μερικότητα των ΕΠΜ, ΘΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΙ ΈΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ και θα δώσει κατευθύνσεις τόσο στα ΤΠΣ όσο και στις ΕΠΜ ιδίως μετά την προσθήκη ζωνών χαλαρής προστασίας που μπορούν να λειτουργούν ως buffer zones και υποδοχείς συμβατών δραστηριοτήτων ήπιας ανάπτυξης, εκτός των πυρήνων απολύτου προστασίας. Θεωρώ επίσης θετική την πρόβλεψη τα ΤΠΣ και τα ΕΠΣ να προσδιορίζουν όρους και περιορισμούς σε περιοχές προστασίας ειδικού καθεστώτος (αρχαιολογικά και δασικά κάτι που δεν απαγορευόταν μεν αλλά είχε επικρατήσει η μη εφαρμογή του με εξαίρεση τις ζώνες Β αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, που όμως ήταν δυσκίνητη διαδικασία). Και εδώ θα βοηθούσε η θέσπιση δικλείδας ασφαλείας με κριτήρια και προυποθέσεις
    8. ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΟΙΚΙΣΜΩΝ
    ΕΙΝΑΙ ΘΕΤΙΚΟ ΟΤΙ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΤΠΣ αλλά θα πρέπει να συμπληρωθεί και κυρίως να γίνει σαφές ότι με την πράξη αυτή αλλά και με το υπόλοιπο ΤΠΣ είναι δυνατόν να εξειδικεύονται και τροποποιούνται οι όροι δόμησης των οικισμών προ του 23 ή κάτω των 2000 κατοίκων.(ΣΔ, τομείς αρτιοτήτων), να οριοθετείται το συνεκτικό και μη τμήμα, να προτείνεται η μερική πολεοδομική ρύθμιση διάνοιξης οδού ή άλλου ΚΧ, όπως χώρου στάθμευσης, ακόμα και η εφαρμογή οδού πρόσβασης στις ακτές. Πρόκειται για προβλέψεις που υπήρχαν σε ισχύ είτε με το ΠΔ οριοθέτησης (ΦΕΚ181/Δ/87) είτε με το ν 2508/97 (αρ9), είτε άμεσα με τον ν 1337/83, αλλά δεν εφαρμόζονται κυρίως λόγω της μη ενεργοποίησης των Νομαρχών/ Περιφερειαρχών σε τέτοιες κατευθύνσεις, αλλά είναι πλέον επιτατική ανάγκη να ενεργοποιηθούν λόγω της πύκνωσης που έχει προκύψει από την εφαρμογή υψηλών όρων δόμησης σε οικισμούς με πενιχρό δίκτυο ΚΧ, που όμως δέχονται υψηλές τουριστικές και παραθεριστικές πιέσεις. Η βελτίωση του περιεχομένου του ΤΠΣ σ αυτό και σε άλλους τομείς θα αποβεί θετική, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποσαφηνιστούν τα θέματα και οι φορείς εφαρμογής αυτών των προβλέψεων
    9. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΔ
    Έχουν κατατεθεί δημόσια πλήθος προτάσεων μετα από επιστημονική διημερίδα που είχαμε συνδιοργανώσει ως ΕΛΛΕΤ / ΕΜΠ /ΕΔΙΠΟΧ (έχουν εκδοθεί τα πρακτικά από τις εκδ Σάκουλα 2019).
    Το σν λαμβάνει εν μέρει υπόψη τις προτάσεις αλλά επισημαίνω δύο περίεργες εμμονές: (α) δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται η μεταφορά ΣΔ σε οριοθετημένους οικισμούς χωρίς πολεοδόμηση οι οποίοι ήδη διαθέτουν υψηλούς ΣΔ και απαράδεκτες πυκνότητες χωρίς ρυμοτομία και (β) τα κριτήρια για την θεσμοθέτηση των ζωνών υποδοχής πρέπει να ορίζονται θετικά και όχι αρνητικά: πχ περιοχές που διαθέτουν επαρκή φέρουσα ικανότητα λόγω υποδομών (σταθμοί μετρό)
    10. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ
    Μια μικρή αλλά τραγική παρατήρηση: με το αρ 15 1β) επαναφέρεται μια διάταξη του 4447/16 η οποία προβλέπει ότι με ΠΔ θα τροποποιηθούν διατάξεις του ν 2508, διάταξη που έχει κριθεί από το ΣτΕ ως ανεπαρκής. Πρέπει απλά να προβλεφθεί νέο ΣΝ το οποίο θα καλύψει το θέμα αναπλάσεων, και εργαλείων εφαρμογής σχεδίων, αναλογισμοί κλπ. και ελπίζω να φανεί χρήσιμη κάθε κατατεθειμένη εργασία επ΄ αυτού .
    Επειδή το αντίστοιχο ΠΔ της παρ.1.α του ίδιου άρθρου, έχει ήδη εκδοθεί (θετικό) και αγνοείται από το σν, μου δίνεται η αφορμή να επισημάνω ότι με τις αναδιατυπώσεις πολλών άρθρων, ανοίγεται ένα τεράστιο πεδίο αναγκαίων κανονιστικών πράξεων εξειδίκευσης (ΠΔ ΥΑ, ΚΥΑ με τεχνικό ή κανονιστικό χαρακτήρα) οι οποίες προϋπάρχουν χωρίς να είναι βέβαιο ότι χρειάζονται αναμόρφωση. Θα ήταν λοιπόν ανακουφιστική (και αναγκαία) μια πρόβλεψη ότι εξακολουθούν να ισχύουν -πλην των διατάξεων τους που έρχονται συ σύγκρουσή με το νέο νόμο- μέχρι της έκδοσης των νεωτέρων.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:57 | ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ

    ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ
    ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ (ΑΡ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ 122/03-08-2020 ΑΔΑ Ψ9ΣΣΩΛ6-Σ4Ζ))
    Αιτείται την παράταση της Δημόσιας Διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας», μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου 2020, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:
    «Θεωρούμε ότι είναι σημαντικές οι παρεμβάσεις που πρέπει να κάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η μορφή του υπό διαβούλευση κειμένου που τίθεται σήμερα, έχει πολλές ασάφειες. Ήτοι, θα απαιτηθούν πλείστες ερμηνευτικές εγκύκλιοι. Εξάλλου, Δήμοι σαν τον δικό μας με υποστελεχομένες τεχνικές υπηρεσίες, εν μέσω θερινής περιόδου και περιόδου αδειών του Αυγούστου είναι αδύνατον να καταθέσουν τεκμηριωμένες προτάσεις, λόγω παράλληλων διαβουλεύσεων άλλων σχεδίων νόμων την ίδια χρονική περίοδο, και μικρού χρόνου διαβούλευσης του υπόψη νομοσχεδίου.»

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:56 | ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ

    ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ
    ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ (ΑΡ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ 122/03-08-2020 ΑΔΑ Ψ9ΣΣΩΛ6-Σ4Ζ))
    Αιτείται την παράταση της Δημόσιας Διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας», μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου 2020, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:
    «Θεωρούμε ότι είναι σημαντικές οι παρεμβάσεις που πρέπει να κάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η μορφή του υπό διαβούλευση κειμένου που τίθεται σήμερα, έχει πολλές ασάφειες. Ήτοι, θα απαιτηθούν πλείστες ερμηνευτικές εγκύκλιοι. Εξάλλου, Δήμοι σαν τον δικό μας με υποστελεχομένες τεχνικές υπηρεσίες, εν μέσω θερινής περιόδου και περιόδου αδειών του Αυγούστου είναι αδύνατον να καταθέσουν τεκμηριωμένες προτάσεις, λόγω παράλληλων διαβουλεύσεων άλλων σχεδίων νόμων την ίδια χρονική περίοδο, και μικρού χρόνου διαβούλευσης του υπόψη νομοσχεδίου.»

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 13:30 | Εμμανουέλα Βερνάδου

    Χρειάζεται περισσότερος χρόνος για τη διαβούλευση και συζήτηση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Το κείμενο δεν έχει καμία κωδικοποίηση και ως προς το περιεχόμενο δεν διαφαίνεται να λύνει τα χρόνια προβλήματα που ταλαιπωρούν τους πολίτες. Δεν υπάρχει κάποια πρόταση για κατατμημένα πολεοδομικά σχέδια όπως αυτό των Γλυκών Νερών, δεν υπάρχει κάποια πρόταση για τους οικισμούς που δόθηκαν όροι δόμησης και αλλά δεν υπάρχουν υποδομές και δρόμοι, πεζοδρόμια και πλατείες για την ασφαλή διαβίωση και κυκλοφορία των πολιτών, δεν υπάρχει κάποια πρόταση για περιπτώσεις που η Δημοτική αρχή έχει εισπράξει τις εισφορές σε χρήμα παρόλο που υποχρεούται σε αποζημιώσεις και δεν προχωράει στην οριστικοποίηση της πράξης εφαρμογής κρατώντας ομήρους τους πολίτες επί δεκαετίες.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 12:26 | ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ

    ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ
    ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ (ΑΡ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ 122/03-08-2020)ΑΔΑ: ΨΦΣΣΩΛ6-Σ4Ζ
    Αιτείται την παράταση της Δημόσιας Διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας», μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου 2020, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:
    «Θεωρούμε ότι είναι σημαντικές οι παρεμβάσεις που πρέπει να κάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η μορφή του υπό διαβούλευση κειμένου που τίθεται σήμερα, έχει πολλές ασάφειες. Ήτοι, θα απαιτηθούν πλείστες ερμηνευτικές εγκύκλιοι. Εξάλλου, Δήμοι σαν τον δικό μας με υποστελεχομένες τεχνικές υπηρεσίες, εν μέσω θερινής περιόδου και περιόδου αδειών του Αυγούστου είναι αδύνατον να καταθέσουν τεκμηριωμένες προτάσεις, λόγω παράλληλων διαβουλεύσεων άλλων σχεδίων νόμων την ίδια χρονική περίοδο, και μικρού χρόνου διαβούλευσης του υπόψη νομοσχεδίου.»

  • Σχόλια ΣΕΤΕ στο Σχέδιο Νόμου του ΥΠΕΝ
    «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας»

    04 Σεπτεμβρίου 2020

    ΕΙΣΑΓΩΓΗ
    Με το παρόν ΣΝ επιχειρούνται μία σειρά από ουσιώδεις επεμβάσεις σε πολλά πεδία της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας (χωροταξία, θαλάσσια χωροταξία-δημοτικές οδοί-εκτός σχεδίου δόμηση, Επιχειρηματικά Πάρκα, ΠΟΤΑ, Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα, εισαγωγή νέων μορφών τουριστικών καταλυμάτων, κάθετη συνιδιοκτησία σε εκτός σχεδίου περιοχές, χρήσεις γης, οικοδομική αδειοδότηση, μεταφορά συντελεστή δόμησης, ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτων, ΝΟΚ κ.λπ.). Παράλληλα, το ΣΝ αναγνωρίζει τόσο τον στρατηγικό όσο και τον ρυθμιστικό χαρακτήρα του χωροταξικού σχεδιασμού. Το ΣΝ στοχεύει στην απλούστευση και επιτάχυνση της διαδικασίας κατάρτισης, αναθεώρησης και τροποποίησης των Χωροταξικών και Πολεοδομικών Σχεδίων κάθε επίπεδου.
    Πράγματι, το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού στην Ελλάδα έχει δεχτεί δίκαια κριτική ως κατακερματισμένο, αναποτελεσματικό, ασαφές και αναχρονιστικό και αυτό αποδεικνύεται από το μέχρι σήμερα άναρχο και χωρίς σχεδιασμό ευρύτερο περιβάλλον. Το παρόν ΣΝ θέτει τον πολύ φιλόδοξο – αλλά απόλυτα σκόπιμο – στόχο να ανατρέψει την συγκεκριμένη κατάσταση και να δημιουργήσει συνθήκες που θα προάγουν τη βιώσιμη χωρική ανάπτυξη.
    Παράλληλα, το ΣΝ διαπνέεται από μία συγκεκριμένη λογική: α) να προωθήσει τον οργανωμένο σχεδιασμό του χώρου έναντι της εκτός σχεδίου μεμονωμένης δόμησης κατοικίας και παραγωγικών εγκαταστάσεων (βιομηχανία, τουρισμός κ.λπ.) και β) να καθιερώσει τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια ή άλλα σχέδια χρήσεων γης ως κατεξοχήν εργαλεία για τη ρύθμιση της χρήσης του χώρου.
    Πολλά θα κριθούν από την ταχύτητα με την οποία θα κινηθούν οι υποκείμενες μελέτες χωρικού σχεδιασμού (Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, χαρακτηρισμοί δρόμων κλπ), διότι αν καθυστερήσουν (που συνήθως αυτό γίνεται) τότε το διακύβευμα για την ανάπτυξη είναι μεγάλο, καθόσον αναστέλλονται επί της ουσίας πολλές επενδύσεις ειδικά στην εκτός σχεδίου δόμηση, λόγω και της νομολογίας του ΣτΕ.
    Οι προτάσεις του ΣΕΤΕ εστιάζονται και σε αυτό το κρίσιμο σημείο, ώστε να υπάρξει μια μεταβατική καταληκτική περίοδος δύο ετών, που θα λειτουργήσει ως γέφυρα για τις επενδύσεις μέχρι την θεσμοθέτηση του σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο.
    Το ΣΝ θέτει για πρώτη φορά σαφείς ορισμούς και κανόνες για μία σειρά από έννοιες (πχ. κατεύθυνση, ρύθμιση, εξειδίκευση, συμπλήρωση, τροποποίηση και ανάδραση) που αφορούν στη σχέση μεταξύ των διαφόρων επιπέδων χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και οι οποίες πάντοτε δημιουργούσαν ασάφειες και σύγχυση.
    Επιπλέον θετική πρόβλεψη του ΣΝ είναι η ενσωμάτωση στην Εθνική Χωρική Στρατηγική, της θαλάσσιας χωρικής στρατηγικής (που με το Νόμο του 2018 ήταν αυτοτελής και ανεξάρτητη), καθώς και το Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα. Εκλογικεύει το θεσμικό πλαίσιο για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό διαμορφώνοντας ένα απλούστερο, σαφέστερο και επομένως, σαφώς αποτελεσματικότερο πλαίσιο για τη οργάνωση, διαχείριση και προστασία του θαλάσσιου χώρου.
    Παράλληλα, το ΣΝ επεκτείνει τη σύνθεση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας έτσι ώστε αυτό να γίνει περισσότερο αντιπροσωπευτικό ενώ θεσμοθετεί αποτελεσματικότερους κανόνες για την εύρυθμη λειτουργία του. Θεσμοθετεί, για πρώτη φορά, Υπηρεσιακό Όργανο της Δημόσιας Διοίκησης, το Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, με στόχο την επίλυση διαφορών και ασαφειών μεταξύ των διαφόρων επίπεδων χωροταξικού σχεδιασμού καθώς και μεταξύ των διαφόρων τομεακών σχεδίων και προγραμμάτων. Η αποτελεσματική λειτουργία του, αναμένεται να λύσει μία σειρά από μεγάλες παθογένειες στον χωρικό σχεδιασμό αλλά και κατά την χωροθέτηση και αδειοδότηση σχεδίων και προγραμμάτων καθώς και έργων και δραστηριοτήτων, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα.
    Για πρώτη φορά συνδέει τόσο ξεκάθαρα την περιβαλλοντική επίδοση (πχ. ενεργειακή κατανάλωση, περιβαλλοντική πιστοποίηση) της δόμησης ενός έργου με τα ίδια τα εσωτερικά χαρακτηριστικά της (πχ. συντελεστή δόμησης), με αυστηρό και – με ομολογουμένως – φιλόδοξο τρόπο, προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη – όχι θεωρητικά – αλλά με πρακτικούς όρους, κίνητρα και προϋποθέσεις.
    Παράλληλα, καινοτομεί ενισχύοντας την διείσδυση της ψηφιακής τεχνολογίας στο σύνολο των αρμοδιοτήτων της δημόσιας διοίκησης που έχουν σχέση με τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Φιλοδοξεί να εκλογικεύσει και να συστηματικοποιήσει τη διαδικασία εκπόνησης χωρικών μελετών μέσω της ανάπτυξης μητρώου πιστοποιημένων αξιολογητών χωρικών μελετών και την πλήρη ψηφιοποίηση της όλης της διαδικασίας, ενισχύοντας την διαφάνεια και την ασφάλεια δικαίου. Περιγράφει ξεκάθαρα τη διαδικασία μεταφοράς συντελεστή δόμησης, διευκολύνοντας την ενσωμάτωσή του ως βασικό εργαλεία βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης.

    Οι παρακάτω προτάσεις και κατευθύνσεις που διατυπώνονται από τον ΣΕΤΕ, έχουν ως στόχο την περαιτέρω βελτίωση του παρόντος ΣΝ προκειμένου να αποτελέσει το βασικό εργαλείο βιώσιμης ανάπτυξης του χώρου με σκοπό τόσο τη επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης, όσο και προστασίας και ανάδειξης του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος χωρίς να δημιουργηθεί επενδυτικό κενό στον ενδιάμεσο του χωρικού σχεδιασμού χρόνο.

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: ΑΠΛΟΥΣΤΑΣΗ, ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

    Άρθρο 2 – Ορισμοί

    Για μία σειρά εννοιών που αναφέρονται στο ΣΝ και αφορούν σε διαδικασίες της διοίκησης για τον σχεδιασμό του χώρου και τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων, απαιτείται να υπάρχουν ξεκάθαροι ορισμοί στο σχετικό άρθρο προκειμένου να αποφεύγεται η κατά το δοκούν ερμηνεία τους από τις αρμόδιες και συναρμόδιες υπηρεσίες, τους μελετητές, τους φορείς υλοποίησης επενδύσεων και τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς. Εναλλακτικά στις αντίστοιχες ενότητες είναι σκόπιμο να χρησιμοποιούνται έννοιες που έχουν συγκεκριμένο, σαφή ορισμό και χαρακτηριστικά με βάση την ισχύουσα νομοθεσία. Τέτοιες έννοιες που χρίζουν ορισμού και εξειδίκευση είναι: επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, όριο κορεσμού περιοχής, αλλαγές ήσσονος σημασίας, όριο κορεσμού περιοχής, φέρουσα ικανότητα.
    Ειδικότερα θα πρέπει να τονισθεί για τη Φέρουσα Ικανότητα, η πάγια θέση του ΣΕΤΕ (που εναρμονίζεται με την θέση του Μεσογειακού Προγράμματος Δράσης των Ηνωμένων Εθνών) ότι αυτή δεν αποτελεί απόλυτο όριο/ αριθμητικό μέγεθος αλλά αντίθετα εργαλείο διαχείρισης για την προστασία και ανάδειξη περιοχών ιδιαίτερης αξίας – είτε περιβαλλοντικής είτε πολιτισμικής – το μέγεθος του οποίου μπορεί να μεταβάλλεται χρονικά ανάλογα με τις τεχνολογικές ή άλλες, εξελίξεις.
    Σε κάθε περίπτωση η φέρουσα ικανότητα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα μεταβλητό κριτήριο σε επίπεδο Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού και όχι Περιφερειακού.

    Άρθρο 4 & 5 – Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας/ Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων

    Προτείνεται η πρόβλεψη ελάχιστου αριθμού μελών για την πραγματοποίηση έγκυρης συνεδρίασης του ΕΣΧ (50% +1, είτε με φυσική παρουσία, είτε μέσω ψηφιακής πλατφόρμας) ενώ παράλληλα να δίνεται η δυνατότητα αυτό να συνεδριάζει και μετά από αίτημα ενός συγκεκριμένου αριθμού μελών του (ενδεικτικά του 1/3). Επίσης, να προβλέπεται ρητά στο συγκεκριμένο ΣΝ, η δυνατότητα πραγματοποίησης συνεδρίασης και ψηφοφορίας αποκλειστικά με ψηφιακά μέσα.
    Σε ότι αφορά στο ΚΕΣΥΧΩΘΑ είναι απόλυτα σκόπιμο να προβλέπεται η μόνιμη σύνθεση του Συμβουλίου με κοινωνικούς φορείς και εκπροσώπους των παραγωγικών φορέων ως παρατηρητών και η δυνατότητα παρακολούθησης των συνόλου των συνεδριάσεων με στόχο την αύξηση της διαφάνειας, του διαλόγου και την ενίσχυση της αξιοπιστίας του Συμβουλίου. Απαιτείται να διευκρινισθεί επακριβώς η διαδικασία επίλυσης των αντιφάσεων μεταξύ των διαφόρων ΕΧΠ και ΠΧΠ.
    Σε κάθε περίπτωση, ο μεγάλος αριθμός των μελών που απαρτίζουν τα δύο αυτά όργανα θα πρέπει να αποτελέσει παράγοντα επίτευξης της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης και σε καμία περίπτωση παράγοντας καθυστέρησης στη λήψη αποφάσεων και στην παροχή στην αναγκαίων γνωμοδοτήσεων όπως είναι πολύ πιθανό να συμβεί.

    Άρθρο 7 – Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια

    Σε αρκετά σημεία εντός του ΣΝ γίνεται αναφορά ότι δεν «εμποδίζεται η πρόοδος της διαδικασίας» από τυχόν άπρακτη περίοδο διατύπωσης γνώμης από το εκάστοτε αρμόδιο όργανο. Απαιτείται να διευκρινισθεί κατά πόσο με τον όρο «πρόοδο της διαδικασίας» εννοείται και η ολοκλήρωση αυτής ή εναλλακτικά σε ποιες εννοείται και σε ποιες όχι. Είναι απολύτως άσκοπο και άστοχο, η δημόσια διοίκηση να μην τηρεί τις αναφερόμενες από το Νόμο προθεσμίες ή/ και η μη παροχή γνωμοδότησης από το εκάστοτε συναρμόδιο όργανο να θίγει ή να ανατρέπει την προγραμματισμένη ολοκλήρωση της διαδικασίας τόσο σε επίπεδο χρονοδιαγράμματος όσο και σε επίπεδο περιεχομένου (πχ. όρων και προϋποθέσεων). Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται να διευκρινισθεί όχι μόνο ότι δεν εμποδίζεται η πρόοδος αλλά και ότι αυτή ολοκληρώνεται.

    Προκειμένου τα Προγράμματα Ενεργειών και Προτεραιοτήτων που συνοδεύουν τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια (καθώς και τα Πρόγραμμα Έργων, Ενεργειών και Προτεραιοτήτων που συνοδεύουν τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια) να αποκτήσουν επί της ουσίας αντίκτυπο στη διαχείριση του χώρου, θα πρέπει να συνδέονται σαφώς με χρηματοδοτικά εργαλεία και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό, ιδανικά στο ίδιο νομικό κείμενο έγκρισης του ΕΧΠ. Άλλως υπάρχει ο κίνδυνος (όπως έχει συμβεί στο παρελθόν) να αποτελέσουν κατευθύνσεις χωρίς καμία πρακτική εφαρμογή.

    Τέλος, θα πρέπει να τονισθεί τόσο σε σχέση με το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό όσο και ως προς το άρθρο 32 (Όροι δόμησης και προδιαγραφές ΣΤΚ) του ΣΝ ότι τo εκτεταμένο δίκτυο των περιοχών Natura 2000 – σε συνδυασμό με την ανάρτηση των δασικών χαρτών ανά την χώρα – συμβάλλουν στο να περιορίζεται σημαντικά το διαθέσιμο απόθεμα αναπτυξιακής γης οδηγώντας σχεδόν μονοσήμαντα στην ανάπτυξη επενδύσεων μόνον εις βάρος της γεωργικής γης. Για τον λόγο αυτό, είναι σκόπιμο να υπάρχει η δυνατότητα κατάλληλης τουριστικής ανάπτυξης στις χορτολιβαδικές εκτάσεις, στις περιοχές Natura 2000 και στις περιοχές με πολιτισμικό ενδιαφέρον, με απλές και σαφείς αδειοδοτικές διαδικασίες, υπό όρους και προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την χρηματοδότηση της διατήρησης του χαρακτήρα προστασίας τους. Ειδικά για τις περιοχές Natura επισημαίνουμε ότι εξ αντικειμένου με βάση το ανατεθέν αντικείμενο δεν λαμβάνονται υπ’ όψη από τους μελετητές οι οικονομικές, κοινωνικές, αναπτυξιακές και χωροταξικές μέριμνες για τις υπό μελέτη περιοχές. Επειδή όμως επίκειται η άμεση ανάθεση των ΤΠΣ τα οποία θα συνεκτιμήσουν συνολικά όλες τις ανωτέρω πτυχές θεωρούμε απαραίτητο τον συντονισμό εκπόνησης των μελετών στις περιοχές Natura ώστε να συμβαδίσουν με τις προβλέψεις των ΤΠΣ.

    Άρθρο 8 – Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια

    Σε αρκετά σημεία εντός του ΣΝ γίνεται πολύ σωστά αναφορά ότι δεν «εμποδίζεται η πρόοδος της διαδικασίας» από τυχόν άπρακτη περίοδο διατύπωσης γνώμης από το εκάστοτε αρμόδιο όργανο. Απαιτείται να διευκρινισθεί κατά πόσο με τον όρο «πρόοδο της διαδικασίας» εννοείται και η ολοκλήρωση αυτής ή εναλλακτικά σε ποιες εννοείται και σε ποιες όχι. Διότι είναι απολύτως αναποτελεσματικό, η δημόσια διοίκηση να μην τηρεί τις αναφερόμενες από το Νόμο προθεσμίες ή/ και η μη παροχή γνωμοδότησης από το εκάστοτε συναρμόδιο όργανο να θίγει ή να ανατρέπει την προγραμματισμένη ολοκλήρωση της διαδικασίας τόσο σε επίπεδο χρονοδιαγράμματος όσο και σε επίπεδο περιεχομένου (πχ. όρων και προϋποθέσεων). Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται να διευκρινισθεί όχι μόνο ότι δεν εμποδίζεται η πρόοδος αλλά και ότι αυτή ολοκληρώνεται.

    Απαιτείται να διευκρινισθεί επακριβώς η διαδικασία προσαρμογής των ΠΧΠ σε νομοθετικές τροποποιήσεις μεταγενέστερης της έγκρισής τους ή σε νέα δεδομένα και κατευθύνσεις χωρικού σχεδιασμού που προκύπτουν από την έγκριση, αναθεώρηση ή τροποποίηση των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων, οι οποίες σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να έχουν χρονικά άμεση ισχύ μέσω κατάλληλης νομοτεχνικής ρύθμισης εντός του παρόντος ΣΝ.

    Παράλληλα, το γεγονός ότι δεν γίνεται αναφορά εντός των ΠΧΠ στο οδικό δίκτυο, τα μεταφορικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές (ιδιαίτερα σε υπερτοπικού, περιφερειακού, και εθνικού χαρακτήρα σχέδια, προγράμματα και έργα) και ότι αυτά αποτελούν πλέον των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, προβληματίζει ως προς την δυνατότητα επίλυσης συγκρούσεων και τυχόν ασυμβατότητας μεταξύ τους. Προτείνεται οι παραπάνω υποδομές και δίκτυα να αποτελούν αντικείμενο των ΠΧΠ.

    Τέλος, τα Πρόγραμμα Έργων, Ενεργειών και Προτεραιοτήτων που συνοδεύουν τα ΠΧΠ να αποκτήσουν επί της ουσίας αντίκτυπο στη διαχείριση του χώρου, θα πρέπει να συνδέονται σαφώς με χρηματοδοτικά εργαλεία και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό, ιδανικά στο ίδιο νομικό κείμενο έγκρισης του ΕΧΠ. Εναλλακτικά υπάρχει ο κίνδυνος (όπως έχει συμβεί στο παρελθόν) να αποτελέσουν κατευθύνσεις χωρίς καμία πρακτική εφαρμογή.

    Άρθρο 9 – Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια

    Σε ότι αφορά στην γεωργική γη (τόσο σε Τοπικά όσο και στα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια), επαναλαμβάνεται η πάγια θέση του ΣΕΤΕ ότι αυτή δεν αποτελεί στοιχείο του περιβάλλοντος, που χρήζει προστασίας, αλλά άλλη μία κατηγορία παραγωγικής δραστηριότητας, που για να επιλεχθεί από το μελετητή και να καθορισθεί από τη διοίκηση, θα πρέπει να συναξιολογηθεί συγκριτικά προς άλλες δραστηριότητες σε σχέση με τη συνεισφορά τους στην οικονομία, την περιφερειακή ανάπτυξη, την κοινωνία και το περιβάλλον. Επίσης θα πρέπει να καταστεί απολύτως σαφές ότι σε καθεστώς προστασίας ΠΕΚ υπάγεται αποκλειστικά και μόνο η γη υψηλής παραγωγικότητας που χαρακτηρίζεται με την κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης της παραγράφου 2 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998.
    Πρέπει επίσης να προβλεφθεί η συμμετοχή των παραγωγικών φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.

    Άρθρο 11 – Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια

    Απαιτείται στο πλαίσιο του ΣΝ, η περιγραφή της διαδικασίας για τον κατ’ εξαίρεση προσδιορισμό των υποδομών, μέτρων και όρων για την οργανική ενσωμάτωση της περιοχής επέμβασης στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και της διαδικασίας που τα ΕΠΣ θα τροποποιούν τα ΤΠΣ με άμεση ισχύ.
    Χρειάζεται επίσης να διευκρινιστεί κατά πόσο θα είναι εφικτό το αντίστροφο (βλ. παρ 8 -σύμφωνη γνώμη του φορέα).

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥΣ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ

    Άρθρα 26- 27- 28

    Με το άρθρο 27 επιχειρείται να περιγραφεί νομοθετικά η θεμελιώδης για την πολεοδομική νομοθεσία διάκριση του χώρου σε εντός και εκτός ρυμοτομικού σχεδίου και ορίων οικισμών περιοχές, ενσωματώνοντας σε κανονιστική ρύθμιση τη σχετική ερμηνεία του Συμβουλίου της Επικρατείας.

    Ειδικότερα στην παρ. 1 διατυπώνεται η ερμηνεία του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι τα εκτός σχεδίου ακίνητα δεν προορίζονται καταρχάς για δόμηση. Πρόκειται για διατύπωση, που μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα, από αυτά που προσπαθεί να επιλύσει. Καταρχάς είναι αμφίβολο κατά πόσο η διατύπωση αυτή (και μάλιστα με τη μορφή νομικού δόγματος και γενικής αρχής) μπορεί να συνεισφέρει στο σκοπό του νομοθετήματος, που είναι ο περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης. Ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται ούτως ή άλλως με την πληθώρα των όρων και περιορισμών δόμησης, που ακολουθούν στα επόμενα άρθρα και όχι με ολιστικές νομικές διατυπώσεις, που μπορεί να δημιουργήσουν πολλά ερμηνευτικά ζητήματα. Διότι, με τη θεσμοθέτηση από την πολιτεία της θέσης ότι τα εκτός σχεδίου ακίνητα δεν προορίζονται για δόμηση, εμφιλοχωρεί ο κίνδυνος ο εθνικός δικαστής να προχωρήσει σε γενικό και όχι μόνο οριακό έλεγχο της επιλογής των σχεδίων χρήσεων γης, να επιτρέπει κατ΄ εξαίρεση μόνο και υπό προϋποθέσεις τη δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές.
    Συνεπώς το εδάφιο για τον προορισμό των εκτός σχεδίου ακινήτων είναι προτιμότερο να απαλειφθεί.
    Περαιτέρω προβλέπεται ότι για την έκδοση οικοδομικών αδειών σε εκτός σχεδίου ακίνητα θα πρέπει να καταβάλλεται τέλος 5% επί του κόστους της άδειας υπέρ Πράσινου Ταμείου. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι στο κόστος της αδείας δεν συμπεριλαμβάνεται το κόστος αμοιβών μελετών και επιβλέψεων των μηχανικών, διότι κάτι τέτοιο στερείται νομικής βάσης και θα επιβαρύνει υπερβολικά τις εν λόγω αμοιβές εις βάρος των μηχανικών.
    Ο ΣΕΤΕ επανειλημμένα έχει διατυπώσει την θέση, ότι οι παθογένειες της εκτός σχεδίου άναρχης δόμησης δεν πρέπει να αποδίδονται στην ανάπτυξη στον χώρο των «σημειακών» τουριστικών επενδύσεων και μάλιστα σε αντιδιαστολή με την ορθά προτεινόμενη ανάπτυξη και των Οργανωμένων Υποδοχέων Τουριστικών Δραστηριοτήτων. Τα ξενοδοχεία ειδικά τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται με βάση απαιτητικές εγκρίσεις χωροθέτησης και ΑΕΠΟ και δεν πρέπει να προσομοιώνονται με τις λοιπές ανεξέλεγκτες αναπτύξεις (κατοικία, εμπόριο, αποθήκες κλπ).
    Σε αντίθεση με την προφανή αναγκαιότητα της ανάπτυξης βιομηχανικής-βιοτεχνικής δραστηριότητας σε κατά το δυνατόν οργανωμένες περιοχές δραστηριοτήτων και συγκεντρώσεις, δεν συμβαίνει μονοσήμαντα το ίδιο για τον τουρισμό. Οι μεγάλες οργανωμένες αναπτύξεις τύπου ΠΟΤΑ και ΣΤΚ οι οποίες σε συνδυασμό με την πώληση κατοικιών αποτελούν εξαιρετικά σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο ιδιαίτερα σε περιοχές που διαθέτουν μεγάλες εκτάσεις και υστερούν σε τουριστικές ανωδομές, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται σε αντιδιαστολή με τις ‘σημειακές’ αναπτύξεις στον χώρο, των τουριστικών εγκαταστάσεων υψηλών προδιαγραφών. Ένα Boutique Hotel, είτε ένα μεσαίου μεγέθους πεντάστερο ξενοδοχείο παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών, προσαρμοσμένο κατάλληλα στο περιβάλλον (που λόγω μικρής είτε μεσαίας έκτασης και μεγέθους δεν υπάγεται σε Οργανωμένους Υποδοχείς Δραστηριοτήτων) συμβάλλει τουλάχιστον ισότιμα στην ανάπτυξη και απασχόληση, εντάσσεται ευκολότερα στην μικροκλίμακα της νησιωτικής Ελλάδας αλλά και στο οικιστικό ισοζύγιο της παράκτιας χώρας, προσφέρει παράλληλη απασχόληση στους εργαζόμενους του πρωτογενή τομέα στους γύρω οικισμούς και συμβάλλει στην αξιοποίηση των αγροδιατροφικών προϊόντων και στην αναζωογόνηση των χωριών. Σε αυτά στηρίχθηκε μέχρι σήμερα η ισχυρή ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού, συμβάλλοντας στην διάχυση και συνέργεια της τουριστικής δραστηριότητας στους οικισμούς της χώρας. Εξάλλου δεν υπάρχουν σε ευρωπαϊκό-μεσογειακό είτε και παγκόσμιο επίπεδο παραδείγματα όπου ο τουρισμός αναπτύχθηκε με περιβαλλοντικά δόκιμο τρόπο, μόνο με μεγάλης κλίμακας αναπτύξεις. Γενικά θεωρούμε ότι οι δύο κατευθύνσεις δεν είναι ούτε αντιμαχόμενες ούτε αυτοαποκλειόμενες και πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα από τις κανονιστικές διατάξεις.
    Θεωρούμε ότι αυτή η διάκριση για την τουριστική δραστηριότητα πρέπει να αποτυπώνεται οπωσδήποτε τουλάχιστον στην εισηγητική έκθεση, με στόχευση η μελλοντική ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος να κατευθύνεται τόσο στις μεγάλες αναπτύξεις, όσο και στις μικρότερες σημειακές κατανεμημένες στον χώρο ποιοτικές μονάδες, ειδικά σε περιοχές (πχ νησιωτικές) που η έννοια της κλίμακας είτε σε επίπεδο τοπίου και χώρου, είτε σε επίπεδο οικιστικού περιβάλλοντος το επιβάλλει. Ζητούμε να γίνει αντικατάσταση της διατύπωσης «και να μην λειτουργούν ανταγωνιστικά» η οποία είναι γενική καθόσον πάντα υπάρχει ανταγωνισμός με την έκφραση «να μην λειτουργούν με πλεονεκτικότερους όρους:
    «Οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης πρέπει να συνάδουν με τα χωρικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, και να μην λειτουργούν με πλεονεκτικότερους όρους ως προς τις χρήσεις γης στις περιοχές εντός σχεδίου, εντός ορίων οικισμών και εντός οργανωμένων μορφών ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή.»

    Με τα άρθρα 28, 29 και 30 καθορίζονται εκ νέου όροι δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές ως εξής:
    Το ΣχΝ φαίνεται ότι δεν έχει υποστεί την απαιτούμενη νομοτεχνική επεξεργασία (ενδεχομένως λόγω του επείγοντος της κατάθεσής του), γεγονός που δυσχεραίνει όχι μόνο την ανάγνωση και κατανόηση του, αλλά ενέχει τον βάσιμο κίνδυνο να δημιουργήσει πολλά ερμηνευτικά ζητήματα κατά τη μελλοντική εφαρμογή του, εφόσον θεσμοθετηθεί με τη μορφή που έχει σήμερα.
    Καταρχάς σύμφωνα με τις αρχές της καλής νομοθέτησης, για κάθε τροποποίηση που επέρχεται σε υφιστάμενες ρυθμίσεις, πρέπει να επαναλαμβάνεται ολόκληρο το άρθρο, όπως αναμορφώνεται μετά την τροποποίηση, ακόμη και αν η τροποποίηση αφορά ένα μεμονωμένο εδάφιο ή μερικές λέξεις. Με τον τρόπο που είναι δομημένο το νσχ, είναι δύσκολο να εντοπισθούν οι επερχόμενες μεταβολές σε σχέση με τις ισχύουσες σήμερα ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα η ανάγνωση και η ερμηνεία του ΣχΝ να είναι δυσχερής.
    Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα άρθρα 28-30 και στο άρθρο 34, που αφορούν στην εκτός σχεδίου δόμηση. Η εκτός σχεδίου δόμηση σήμερα διέπεται από τα π.δ/τα 24/31-5-1985 (ΦΕΚ Δ’ 270) και 6/17.10.1978 (ΦΕΚ Δ’ 538). Ωστόσο οι προτεινόμενες ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση δεν εισάγονται ως τροποποίηση ή αντικατάσταση των υφιστάμενων διατάξεων, και δεν τελούν σε νομοτεχνική εξάρτηση με αυτές, αλλά αποτελούν νέες αυτοτελείς ρυθμίσεις. Κατ’ουσίαν ρυθμίζονται με διαφορετικό τρόπο ορισμένες από τις προβλέψεις των διαταγμάτων που ισχύουν σήμερα, χωρίς όμως παράλληλα να καταργούνται και οι υφιστάμενες διατάξεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρο στον εφαρμοστή του δικαίου αλλά και στους φορείς που καλούμαστε να διατυπώσουμε τις θέσεις μας, ποιες διατάξεις θα μείνουν σε ισχύ και θα εφαρμόζονται και ποιες θα έχουν καταργηθεί σιωπηρά.

    Άρθρο 28 σε συνδυασμό με το άρθρο 24 περί χαρακτηρισμού δημοτικών οδών:
    • Τίθεται ο κανόνας ότι άρτια και οικοδομήσιμα είναι τα γήπεδα με εμβαδόν 4 στρ., πρόσωπο σε εθνική, επαρχιακή, δημοτική οδό Α’ κατηγορίας ή σε κοινόχρηστο χώρο τουλάχιστον 45 μ. και με ελάχιστο βάθος τα 50 μ.. Συνιστάται να απαλειφθεί το βάθος ως στοιχείο, που λαμβάνεται υπόψη για την αρτιότητα και οικοδομησιμότητα των εκτός σχεδίου γηπέδων.
    • Η αρτιότητα για τις τουριστικές εγκαταστάσεις τίθεται στα 8 στρ. και στα 4 στρ. για ξενοδοχειακά καταλύματα που θα πληρούν συγκεκριμένες ενεργειακές, πολεοδομικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές και κριτήρια που θα καθορισθούν με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος. Η εξουσιοδότηση πρέπει να είναι λεπτομερέστερη, άλλως ενέχει τον κίνδυνο να θεωρηθεί αόριστη.

    Προβλέπονται κατ΄εξαίρεση τα αναβαθμισμένα και ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα ξενοδοχεία (του άρθρου 107) να έχουν πρόσωπο ( είναι καλύτερα να τεθεί η λέξη πρόσβαση) σε δημοτικές οδούς κατηγορίας Β (ξενοδοχεία αναβαθμισμένα και ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα, εμπορικές αποθήκες, κλινικές, νοσοκομεία κ.λπ.). Στις κατηγορίες αυτές θα πρέπει οπωσδήποτε να προστεθούν και τα Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα και φυσικά οι οργανωμένοι υποδοχείς δραστηριοτήτων. Οι προβλέψεις του νσχ θα θεραπεύσουν προσεχώς το πρόβλημα που δημιουργήθηκε από το ΣτΕ για την μη δυνατότητα ανάπτυξης τουριστικών-βιομηχανικών-βιοτεχνικών εγκαταστάσεων σε γήπεδα που δεν έχουν πρόσωπο σε αγροτική οδό παρά μόνο σε αναγνωρισμένη εθνική-επαρχιακή-δημοτική οδό. Προβλέπεται η ανάθεση μελετών και τελική έκδοση Προεδρικού διατάγματος. Οι αναγκαίες όμως διαδικασίες που απαιτούνται (σύνταξη προδιαγραφών, προκήρυξη μελετών, επιλογή-ανάθεση, εκπόνηση, γνώμη ΣΥΠΟΘΑ, εγκριτική Υπουργική απόφαση και ΠΔ) λογικά θα υπερβεί τα δύο χρόνια. Πρέπει να γίνει κατάλληλη πρόβλεψη ώστε να μην σταματήσει η ανάπτυξη. Τα ξενοδοχεία κατά ποσοστό άνω του 80% δεν αναπτύσσονται σε εθνικές, επαρχιακές είτε δημοτικές οδούς, αλλά σε ήσυχες περιοχές που εξυπηρετούνται από αγροτικούς δρόμους.Το διακύβευμα είναι μεγάλο ειδικά σε περίοδο υποτονικών επενδύσεων και ύφεσης. Τα οποιαδήποτε ευεργετήματα στο περιβάλλον από την “αναστολή” κατ΄ουσίαν της εκτός σχεδίου δόμησης για τα ξενοδοχεία, θα είναι ήσσονος σημασίας σε σχέση με τις επιπτώσεις στην εθνική οικονομία και την απασχόληση.
    Προτείνουμε για τις υφιστάμενες τουριστικές και βιομηχανικές επενδύσεις να μπορούν να επεκταθούν και αδειοδοτηθούν με βάση τις υφιστάμενες προσβάσεις για δε τις νέες επενδύσεις να εγκρίνονται οι προσβάσεις κατά το στάδιο της ΑΕΠΟ (απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων και έγκριση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή του Υπουργού Περιβάλλοντος μετά γνώμη του ΣΥΠΟΘΑ).

    Προτείνονται οι εξής νομοτεχνικές βελτιώσεις:
    «Με καταληκτική ημερομηνία δύο ετών από την ισχύ του παρόντος επιτρέπεται σε υφιστάμενες βιομηχανικές, βιοτεχνικές, τουριστικές εγκαταστάσεις οι οποίες έχουν ανεγερθεί με οικοδομικές άδειες που δεν έχουν ανακληθεί, να εκσυγχρονίζονται και να επεκτείνονται με βάση τις προσβάσεις δρόμων που προβλέπονται στις ΑΕΠΟ με τις οποίες αδειοδοτήθηκαν.
    Κατά το ίδιο αποκλειστικό χρονικό διάστημα, δρόμοι οι οποίοι έχουν την δυνατότητα να αποκτήσουν τις προϋποθέσεις του παρόντος ώστε να χαρακτηριστούν τύπου Α ή Β, δύνανται να περιλαμβάνονται σε διαδικασίες έγκρισης ΑΕΠΟ και λοιπών αναγκαίων εγκρίσεων της Διοίκησης και οικοδομικών αδειών με σκοπό την ανέγερση βιομηχανικών, βιοτεχνικών, τουριστικών εγκαταστάσεων υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει προηγηθεί γνώμη του ΣΥΠΟΘΑ και αιτιολογημένη απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ότι υφίστανται οι προϋποθέσεις για τον εν λόγω χαρακτηρισμό.
    Σε περίπτωση κατά την οποία έχει συντελεστεί ο χαρακτηρισμός των δρόμων για την συγκεκριμένη περιοχή με πρωτοβουλία της Διοίκησης σε προγενέστερο της διετίας χρόνο καταργούνται αυτοδίκαια οι προηγούμενες διαδικασίες»

    • Γνώμη του ΣΕΤΕ είναι ότι όλες οι διατάξεις που αφορούν στην ανέγερση των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων στην εκτός σχεδίου δόμηση, πρέπει να φύγουν από το άρθρο 28 (διατάξεις γενικής εφαρμογής στην εκτός σχεδίου δόμηση) και να τροποποιήσουν το ΠΔ 20.1.88 (Δ΄61). Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθούν παρερμηνείες σχετικά με τις γενικές προβλέψεις των πλαγίων αποστάσεων, του μέγιστου ύψους, του ποσοστού κάλυψης (παρ.9 άρθρου 28) το οποίο ορίζεται σε 10% αντί του ισχύοντος 20%, κλπ. Σημειώνουμε ότι πολλές διατάξεις του νσχ παραπέμπουν στους όρους του εν λόγω διατάγματος.

    Στα πλαίσια αυτά προτείνονται:
    • Ο συντελεστής δόμησης για αναβαθμισμένα και ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα του άρθρου 107 να προβλέπεται σε 0,22 και 0,24 αντίστοιχα χωρίς αύξηση των επιτρεπόμενων κλινών.

    Τονίζουμε εκ νέου την αναγκαιότητα ενίσχυσης του συντελεστή δόμησης των τουριστικών εγκαταστάσεων ειδικά για τα ξενοδοχεία υψηλών κατηγοριών με βάση και τα σχετικά τεχνικά δοκίμια που έχουμε καταθέσει τα οποία αποδεικνύουν ότι είναι ανέφικτη η υλοποίηση της ούτως ή άλλως ισχνής δυναμικότητας κλινών ανά στρέμμα με ταυτόχρονη κατασκευή άνετων κοινόχρηστων χώρων και ευρύχωρων δωματίων. Ο ελληνικός τουρισμός οφείλει συνεχώς να προσαρμόζεται στις διεθνείς προκλήσεις ανταγωνιστικότητας, να εκσυγχρονίζεται και να αναπτύσσεται με βασικό γνώμονα την προσέλκυση τουριστών υψηλού εισοδήματος και την διεύρυνση της τουριστικής περιόδου.
    Επιπλέον προτείνεται πρόσθετος συντελεστή 0,02 τόσο για εντός όσο και για εκτός σχεδίου επενδύσεις για την υλοποίηση εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014. (Συνεδριακά κέντρα, κέντρα ευεξίας-αναζωογόνησης-ιαματικές εγκαταστάσεις-γήπεδα golf- κλπ.) που απαιτούν πολύ αυξημένες επιφάνειες οι οποίες είναι αδύνατο να υλοποιηθούν χωρίς μείωση της δυναμικότητας σε κλίνες. Αυτά θα λειτουργήσουν ως πολεοδομικό κίνητρο και θα έχουν άμεσες θετικές επιπτώσεις εκτός των άλλων και στην διαφοροποίηση των προσφερόμενων υπηρεσιών. Οι προβλέψεις για μείωση του ΣΔ από 0,20 σε 0,18 και 0,19 για τα ξενοδοχεία 4* και 5* αντίστοιχα μας βρίσκουν αντίθετους, ενώ συμφωνούμε με την προτεινόμενη προϋπόθεση της ενεργειακής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης αλλά με συγκεκριμένους και μετρήσιμους όρους.

    Κατά τα λοιπά προτείνεται να παραμείνουν οι λοιπές προβλέψεις του ΠΔ 20.1.88 -Δ΄61:

    Για τις ελάχιστες αποστάσεις να εισαχθεί η πρόβλεψη για κτίρια ύψους μέχρι 5,00μ ελάχιστη απόσταση 7,50μ. Συγκεκριμένα η παρ. Γ του ΠΔ 20.1.88 -Δ΄61 τροποποιείται ως εξής (σημ: διαγράφονται όσα προτείνεται να τροποποιηθούν):

    «Γ. Όροι δόμησης:
    Οι όροι δόμησης των τουριστικών εγκαταστάσεων ορίζονται ως εξής:
    α) {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: Για γήπεδα εμβαδού μέχρι 50 στρέμματα ο} O συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,20. Για ξενοδοχεία αναβαθμισμένα είτε ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,22 και 0,24 αντίστοιχα.
    (Σημ:Η μείωση του συντελεστή δόμησης ανάλογα με το μέγεθος των γηπέδων γίνεται αναιτιολόγητα και οδηγεί σε κατακερματισμό των γηπέδων σε μικρότερα, με αντίστοιχο τεμαχισμό των επενδύσεων σε δύο-τρεις μονάδες, με πρόσθετο λειτουργικό κόστος και περιττή γραφειοκρατία αδειοδοτήσεων τόσο για το δημόσιο όσο και για τον φορέα της επένδυσης.)
    {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: β) Για γήπεδα εμβαδού μέχρι 100 στρέμματα ο συντελεστής δόμησης για μεν τα πρώτα 50 στρέμματα ορίζεται όπως στην περίπτωση α’ για δε τα επιπλέον ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 0,15.
    γ) Για γήπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των 100 στρεμμάτων ο συντελεστής δόμησης για μεν τα πρώτα 100 στρέμματα ορίζεται όπως στην περίπτωση β’ για δε τα επιπλέον δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 0,10}
    δ)1) Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων σε γήπεδα επιφάνειας μέχρι 50 στρέμματα ορίζεται σε 10,50 m με την προϋπόθεση ότι το ποσοστό της επιφάνειας κτιρίων ύψους μεγαλύτερου των 7,5 m δεν θα υπερβαίνει το 30% της πραγματοποιούμενης κάλυψης του κτιρίου.
    δ)2) Κατ’ εξαίρεση των ανωτέρω για κτίρια ή τμήματα κτιρίων που βρίσκονται στη ζώνη των 200 m από τη γραμμή αιγιαλού, το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων ορίζεται σε 7,5 m.
    δ)3) Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων σε γήπεδα άνω των 50 στρεμμάτων μπορεί να είναι μέχρι 13,50 m, χωρίς αύξηση του επιτρεπόμενου συντελεστή δόμησης και του ποσοστού κάλυψης με την προϋπόθεση ότι το ποσοστό της επιφάνειας κτιρίων ύψους μεγαλύτερου των 10,50 m δεν θα υπερβαίνει το {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: 50%} 30% της πραγματοποιούμενης κάλυψης του κτιρίου.{ΔΙΑΓΡΑΦΗ: και ότι οι αποστάσεις αυτών από τα όρια του γηπέδου θα είναι τουλάχιστον: για κτίρια, ύψους άνω των 10,50 m και μέχρι 13,50 m σε 20 m}
    Μέσα στη ζώνη πέραν των 200 m και μέχρι τα 500 m από τον αιγιαλό η αύξηση του ύψους των κτιρίων άνω των 10,50 m και μέχρι 13,50 m επιτρέπεται μετά από απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος.

    Για την έκδοση της απόφασης αυτής συνεκτιμώνται τα στοιχεία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος όπως το φυσικό τοπίο, η παρεμπόδιση ή μη της θέας, η φυσιογνωμία και ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της περιοχής, η μορφολογία του εδάφους.

    δ) 4) Οι ανωτέρω ρυθμίσεις (αύξηση μεγίστου ύψους) δεν ισχύουν στις προστατευόμενες βάσει ειδικών διαταγμάτων περιοχές και οικισμούς της χώρας.
    δ) 5) Πάνω από το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος επιτρέπεται η κατασκευή στέγης με ύψος το πολύ 2m. Μεγαλύτερο ύψος μπορεί να πραγματοποιηθεί ύστερα από έγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: της Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΠΑΕ)}, για λόγους προσαρμογής προς το περιβάλλον (κλιματολογικές συνθήκες ή αρχιτεκτονικός χαρακτήρας των κτισμάτων της περιοχής).
    {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: Στα γήπεδα που παρουσιάζουν κλίσεις εδάφους άνω του 15% επιβάλλεται η κλιμάκωση του κτιρίου για την προσαρμογή του στη φυσική μορφή του εδάφους σύμφωνα και με την παράγραφο 1 του άρθρου 17 του νόμου 1577/1985.}
    (πρόκειται για δεσμευτική διάταξη που αντίκειται στην ελεύθερη αντίληψη των μελετητών.)
    στ) Η ελάχιστη απόσταση των κτιρίων από τα όρια του γηπέδου ορίζεται:
    • για κτίρια ύψους μέχρι 5,00 m σε 7,50 m
    • για κτίρια ύψους μέχρι 7,50 m σε 10 m
    • για κτίρια ύψους μέχρι 10,50 m σε 15 m
    ζ) Το μέγιστο ποσοστό κάλυψης του γηπέδου ορίζεται σε 20% της επιφανείας του. Είναι δυνατή η προσαύξηση της επιτρεπόμενης κάλυψης για αναβαθμισμένα είτε ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα ξενοδοχεία, αποκλειστικά για την δημιουργία πρόσθετων κοινόχρηστων ημιϋπαίθριων χώρων κατά 5% της επιφάνειας του γηπέδου.
    η) Το γήπεδο στο οποίο ανεγείρεται τουριστική εγκατάσταση πρέπει να έχει ελάχιστο εμβαδόν {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: 4.000m2} 8.000m2.
    {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: θ) Οι συντελεστές δόμησης που ορίζονται στις παραγράφους α, β, γ, της περίπτωσης Γ του παρόντος άρθρου (0,20, 0,15 και 0,10 αντιστοίχως για τα γήπεδα εμβαδού μέχρι 50 στρέμματα, από 50 έως 100 στρέμματα και για τα γήπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των 100 στρεμμάτων), τροποποιούνται ως εξής:
    Προκειμένου περί ξενοδοχείων πέντε (5) αστέρων (πολυτελείας) και τεσσάρων (4) αστέρων (Α’ τάξεως) και μετά από έγκριση της καταλληλότητας του γηπέδου, από την αρμόδια Διεύθυνση Τουρισμού ή τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, (είναι αυτονόητο ότι θα έχει προηγηθεί η διαδικασία του εδαφίου Β του παρόντος) ο Συντελεστής Δόμησης (ΣΔ) ορίζεται σε 0.20 0,25 για όλη την έκταση του γηπέδου εφόσον η ενεργειακή απόδοση του όλου συγκροτήματος πληροί τις κάτωθι προϋποθέσεις}

    Προτείνεται να απαλειφθεί η γραφειοκρατική και αντιαναπτυξιακή διάταξη (Ε, 7και 8 του ΠΔ 20.1.88 -Δ΄61) για εισφορά σε γη ή χρήμα, άλλως να ελαχιστοποιηθεί και να αυτοματοποιηθεί με βάση τις αντικειμενικές αξίες. Να υπάρξει μέγιστο όριο εισφοράς 5% της επιφάνειας του γηπέδου. Η ίδια μετατροπή με βάση τις αντικειμενικές αξίες να ισχύει και για όλες τις μορφές εισφοράς γης στις οργανωμένες τουριστικές αναπτύξεις.
    • Να παραμείνει και να εμπλουτισθεί η παρ. Ε, του ΠΔ 20.1.88 (Δ΄61) :
    «9. Όταν αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, ή κλειστό κολυμβητήριο (πισίνα) ή χώρος γυμναστηρίου – σάουνα, ή χώροι αναζωογόνησης και ευεξίας, ή στεγασμένοι χώροι στάθμευσης δημιουργούνται σε υπόγειο χώρο πρέπει να εξασφαλίζονται οι απαραίτητοι όροι υγιεινής αερισμού, φωτισμού, μόνωσης και πυρασφάλειας. Σε περίπτωση που αίθουσα πολλαπλών χρήσεων ή κλειστό κολυμβητήριο (πισίνα) ή χώρος γυμναστηρίου – σάουνα, ή χώροι αναζωογόνησης και ευεξίας,, δημιουργούνται σε υπέρ το έδαφος χώρο του κτιρίου ή του γηπέδου ο συντελεστής δόμησης του γηπέδου προσαυξάνεται αντίστοιχα.»

    Άρθρα 31 έως 35
    Ρυθμίσεις για οργανωμένη τουριστική ανάπτυξη, Μεικτά Τουριστικά Καταλύματα

    Άρθρο 32 παρ. 1 (Τροποποίηση του πλαισίου των Π.Ο.Τ.Α.)

    Η μόνη ουσιαστική τροποποίηση του πλαισίου των Π.Ο.Τ.Α., που επέρχεται με το ΣχΝ είναι η αύξηση του συντελεστή δόμησης στο σύνολο της έκτασης της Π.Ο.Τ.Α. μετά την πολεοδόμηση από 0,20 σε 0,25. Η ρύθμιση αυτή κρίνεται θετική, εντάσσεται προφανώς στη γενικότερη προσπάθεια παροχής κινήτρων για τη δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων, όμως με δεδομένη τον περιορισμένη μέχρι σήμερα εφαρμογή του θεσμού των Π.Ο.Τ.Α. είναι αμφίβολο κατά πόσο μπορεί να πετύχει το σκοπούμενο αποτέλεσμα. Προτείνουμε την σωρευτική δυνατότητα προσαύξησης κατά 0,02 του ΣΔ σε περίπτωση υλοποίησης εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής.

    Άρθρο 32 παρ. 2 (Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα)

    Με την προτεινόμενη διάταξη επέρχεται μία ιδιαίτερα ουσιώδης τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου των Σύνθετων Τουριστικών Καταλυμάτων: ο συντελεστής δόμησης, που ενιαίος για το σύνολο του γηπέδου ανεξαρτήτως δρόμων, ρεμάτων κ.λπ., αυξάνεται από 0, 15 σε 0,20 και για τα νησιά (πλην Κρήτης, Εύβοιας, Ρόδου και Κέρκυρας) από 0,10 σε 0,12. Δημιουργεί απορία γιατί εξαιρούνται άλλα μεγάλα νησιά όπως Μυτιλήνη, Ζάκυνθος, Λευκάδα. Αντιστοίχως τα αντιστρόφως ανάλογα προς την υλοποιούμενη δόμηση ποσοστά πώλησης ρυθμίζονται ως εξής: 40% για υλοποιούμενη δόμηση με σ.δ. έως 0,12 και 60% για υλοποιούμενη δόμηση με σ.δ. έως 0,07. Αντίστοιχη τροποποίηση γίνεται για τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα με γήπεδα γκολφ 18 οπών.
    Η επιχειρούμενη τροποποίηση εντάσσεται συστηματικά σε γενικότερη προσπάθεια παροχής κινήτρων για οργανωμένες παραγωγικές αναπτύξεις (μεταξύ των οποίων και τα ΣΤΚ), ενώ παράλληλα απομειώνονται οι συντελεστές δόμησης σε μεμονωμένες χωροθετήσεις και γενικότερα -όπως προκύπτει και από τις μεταβατικές διατάξεις- θα είναι σχεδόν αδύνατη στο άμεσο μέλλον η μεμονωμένη χωροθέτηση ξενοδοχείου χωρίς πρόσωπο σε εθνική ή επαρχιακή ή δημοτική , αφού άλλωστε σήμερα καθορισμένο και αναγνωρισμένο δημοτικό οδικό δίκτυο δεν υπάρχει.
    Στη διάταξη επέρχονται και άλλες τροποποιήσεις, όπως κατάργηση της κύρωσης ανάκλησης του Σήματος Λειτουργίας σε περίπτωση μόνιμης παύσης λειτουργίας του γηπέδου γκολφ, η οποία κρίνεται λανθασμένη καθόσον υπάρχει η γνωστή κάκιστη εμπειρία της Ισπανίας με τα εκατοντάδες εγκαταλελειμμένα γήπεδα golf μετά την πώληση των κατοικιών. Προτείνεται να παραμείνει η πρόβλεψη:
    «Σε περίπτωση που διαπιστωθεί με πράξη του Προϊσταμένου της Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων του άρθρου 12 η παύση λειτουργίας του γηπέδου γκολφ, με στόχο τη μόνιμη διακοπή λειτουργίας του, ανακαλείται το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας του σύνθετου τουριστικού καταλύματος και επιστρέφεται εντόκως από της έκδοσης της σχετικής διαπιστωτικής πράξης τυχόν επιδότηση για την κατασκευή του ξενοδοχειακού καταλύματος και του γηπέδου γκολφ.»
    Τέλος επισημαίνεται ότι στη νέα ρύθμιση δεν γίνεται πλέον παραπομπή στους όρους δόμησης του από 20.1.1988 ΠΔ (ΦΕΚ 61 Δ) όπως γίνεται στις ΠΟΤΑ, αλλά γενικά στους όρους της εκτός σχεδίου δόμησης, κάτι που μπορεί να επιφέρει δυσκολίες στην εφαρμογή.
    Κρίνεται ότι το σύνολο της διάταξης χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας σε συνεργασία με το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Τουρισμού.

    Άρθρο 32 παρ. 3 και 4 (Μεικτά Τουριστικά Καταλύματα Μικρής Κλίμακας)

    Με τη ρύθμιση αυτή προστίθεται στην τουριστική νομοθεσία μία νέα κατηγορία τουριστικών καταλυμάτων, τα μεικτά τουριστικά καταλύματα μικρής κλίμακας. Η κατηγορία αυτή προσομοιάζει στα σύνθετα τουριστικά καταλύματα, απαιτείται αρτιότητα από 50 έως 150 στρ. και το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσοστό πώλησης ορίζεται σε 10%. Προφανώς η ρύθμιση κρίνεται θετική και γίνεται για την δυνατότητα μερικής αυτοχρηματοδότησης των μεσαίων επενδύσεων. Προτείνεται να γίνει πρόβλεψη για ελάχιστο εμβαδόν κατοικιών προς πώληση 70τ.μ. και να παρέχεται η δυνατότητα στην νησιωτική Ελλάδα (πλην Κρήτης και Εύβοιας) για ακίνητα και μικρότερης έκτασης (από 30.000τ.μ.) λόγω σπανιότητας μεγάλων εκτάσεων.
    Επίσης να καταστεί σαφές ότι συνεχίζει να ισχύει και να εφαρμόζεται η διάταξη που προβλέπει στην περίπτωση υφιστάμενων ξενοδοχείων με εμβαδόν τουλάχιστον 50 στρ. μπορούν να μετατρέπονται σε σύνθετα τουριστικά καταλύματα με ποσοστό πώλησης 30% σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4002/2011 και ότι δεν θα υπάγονται υποχρεωτικά λόγω της επιφάνειάς τους στην κατηγορία των μεικτών τουριστικών καταλυμάτων.

    Άρθρο 34 (Μεταβατικές διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης)
    Με τις προτεινόμενες μεταβατικές διατάξεις ορίζεται ότι για χρονικό διάστημα 2 ετών και μόνο για τη χρήση της κατοικίας θα επιτρέπονται οι παρεκκλίσεις της εκτός σχεδίου δόμησης, και συγκεκριμένα:
    – Επαναλαμβάνονται οι ισχύουσες σήμερα παρεκκλίσεις
    – Προβλέπεται μία νέα κατηγορία παρέκκλισης: τα γήπεδα που δημιουργήθηκαν μετά την 17.10.1978 «και μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος» με ελάχιστο εμβαδόν 4000 τ.μ. (χωρίς απαίτηση σε πρόσωπο). Μάλλον πρόκειται για νομοτεχνικό σφάλμα και το «μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος» θα πρέπει να διορθωθεί στο ορθό «μέχρι τη δημοσίευση του από 24.5.1985 Π.Δ.»
    Φαίνεται να αγνοείται η μεταβατική διάταξη του ν. 3212/2003, που αναγνώριζε ως άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα με εμβαδόν 4000 τ.μ. χωρίς πρόσωπο και που είχαν δημιουργηθεί πριν τη θέση σε ισχύ του ν. 3212/2003. Στο ΣχΝ θα πρέπει να γίνει η αντίστοιχη προσθήκη.
    Περαιτέρω, καμία μεταβατική διάταξη δεν προβλέπεται για άλλες χρήσεις, βιομηχανικές τουριστικές κλπ, σε γήπεδα εκτός σχεδίου. Ξενοδοχεία σε εκτός σχεδίου ακίνητα θα μπορούν να κατασκευάζονται μόνο εάν έχουν εμβαδόν 8 στρ. και έχουν πρόσωπο 45 μ. σε εθνική ή επαρχιακή οδό ή σε Δημοτική Οδό Κατηγορίας Α (οι οποίες όμως σήμερα ακόμη δεν υφίστανται). Μόνη διέξοδος παρέχεται σε οργανωμένους υποδοχείς, στους οποίους θα μπορεί με ΠΔ να εγκρίνεται η δημιουργία Δημοτικής Οδού Β’ κατηγορίας, που θα τους εξασφαλίζει το απαραίτητο πρόσωπο.
    Τέλος θα πρέπει να προβλεφθούν μεταβατικές διατάξεις, ώστε όσον αφορά τους όρους δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές, να εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις, εφόσον έχουν εκδοθεί ορισμένες διοικητικές πράξεις, επί των οποίων θεμελιώνεται η προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος, όπως οικοδομική άδεια, είτε προέγκριση οικοδομικής άδειας, είτε ΑΕΠΟ, γνωμοδότηση καταλληλότητας, άδεια εγκατάστασης κ.λπ.
    Οι μεταβατικές διατάξεις χρήζουν συνολικής επανεξέτασης σε άμεση συνεργασία με όλα τα συναρμόδια παραγωγικά Υπουργεία και τους αρμόδιους φορείς.

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε (ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΑΔΕΙΕΣ άρθρα 41-50)

    Επέρχεται μικρή τροποποίηση στις αρμοδιότητες του ΚΕΣΑ και ορίζεται (εξειδικεύεται) ότι μεταξύ άλλων γνωμοδοτεί σε περιπτώσεις ανέγερσης ή επέκτασης για κτίρια με συνολική δόμηση (εντός σ.δ.) άνω των 5000 τ.μ(άρθρο 41)
    Ορίζεται ότι η προέγκριση αφορά όχι μόνο τις οικοδομικές άδειες, αλλά και τις αναθεωρήσεις αυτών. Ο χρόνος ισχύος της προέγκρισης της άδειας αναθεώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο ισχύος της άδειας αναθεώρησης(άρθρο 42).
    Στις εργασίες, για τις οποίες απαιτείται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας συμπεριλαμβάνονται και η επισκευή και αντικατάσταση δαπέδων (άρθρο 44).
    Η προέγκριση οικοδομικής άδειας καθίσταται υποχρεωτική. Στα κατατιθέμενα δικαιολογητικά προστίθεται τεχνική έκθεση περιγραφής, προϋπολογισμός έργου, φόρων και εισφορών. Ουσιαστικά όλο το βάρος της οικοδομικής αδειοδότησης συγκεντρώνεται στο στάδιο της προέγκρισης. Διατηρείται η διάταξη που προβλέπει ότι οι προεγκρίσεις χορηγούνται αποκλειστικά από τις ΥΔΟΜ, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από ειδικές διατάξεις. Προτείνεται να προβλεφθεί νομοθετικά ότι προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών μπορούν να εκδίδονται και από την ΕΥΠΑΤΕ του Υπουργείου Τουρισμού (άρθρο 45).
    Αναμορφώνεται ο τρόπος έκδοσης των οικοδομικών αδειών και ουσιαστικά όλες οι κατηγορίες οικοδομικών αδειών θα εκδίδονται αυτόματα χωρίς έλεγχο. Ο έλεγχος θα είναι μόνο δειγματοληπτικός σε ποσοστό 30% (άρθρο 46).
    Προβλέπεται ότι επιτρέπεται η αλλαγή της χρήσης ρυμοτομούμενων ακινήτων, εφόσον έχει παρέλθει 10ετία από την κήρυξη της απαλλοτρίωσης/δέσμευση του χώρου, χωρίς να έχει συντελεσθεί η απαλλοτρίωση. Εξαιρούνται οι χώροι που προβλέπονται για τη δημιουργία κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, πάρκων, αλσών, επί των οποίων υφίστανται κτίσματα. Στις περιπτώσεις αυτές επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης μόνο για κατοικία. Προβλέπεται δυνατότητα εκτέλεσης συγκεκριμένων εργασιών σε ρυμοτομούμενα ακίνητα για λόγους χρήσης και υγιεινής (επισκευές, αποκατάσταση και αλλαγή φέροντος οργανισμού, αντικατάσταση στέγης, κοπή δένδρων), οι οποίες θα εξειδικευθούν με ΥΑ. Μέχρι την έκδοση της ΥΑ επιτρέπονται αποκλειστικά συγκεκριμένες εργασίες, για τις οποίες απαιτείται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας (άρθρο 49).
    Προβλέπεται ότι η προέγκριση της οικοδομικής άδειας μπορεί να αναθεωρείται, εφόσον τροποποιούνται δικαιολογητικά και διαγράμματα, καθώς και λόγω προδήλου σφάλματος. Στην περίπτωση αυτή οι εργασίες που προβλέπονται στην προέγκριση της άδειας αναθεώρησης εκτελούνται μόνο μετά την έκδοση της άδειας αναθεώρησης (άρθρο 50).

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ (Ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα Δήμων-Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης άρθρα 51-61)

    Επέρχονται μία σειρά μεταβολών στην πρόσφατη νομοθεσία του ταλαιπωρημένου και επί χρόνια ανενεργού θεσμού της μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Στα θετικά στοιχεία των επερχόμενων μεταβολών είναι η κατάργηση της διάταξης ότι ο τίτλος ΜΣΔ δεν μεταβιβάζεται ει μη μόνο λόγω κληρονομικής διαδοχής (πρόβλεψη που καθιστούσε το θεσμό μη αγοραίο), καθώς και η κατάργηση των ΠΑΕΣ, δηλαδή των περιοχών ιδιαίτερης επιβάρυνσης, στις οποίες συγκεντρώνονται οι παραβιάσεις της κατηγορίας Ε των αυθαιρέτων. Το όλο πλαίσιο παραπέμπεται να ρυθμισθεί περαιτέρω με Προεδρικά Διατάγματα.
    Διατηρείται η επιλογή του νομοθέτη τόσο τα ακίνητα προσφοράς όσο και τα ακίνητα υποδοχής ΜΣΔ να βρίσκονται μόνο σε εντός σχεδίου περιοχές (πλην των ΕΣΧΑΔΑ, που ορίζονται ως ακίνητα υποδοχής). Τούτο συνδέεται με το γεγονός ότι στην Ελλάδα η ΜΣΔ θεωρείται και αντιμετωπίζεται ως αποζημιωτικός μηχανισμός για περιορισμούς της ιδιοκτησίας. Με δεδομένο συνεπώς ότι, σύμφωνα με τη νομολογία, τα εκτός σχεδίου ακίνητα δεν προορίζονται καταρχάς για δόμηση, η διοίκηση τείνει να μην τα αποζημιώνει για την οικοπεδική τους αξία. Καλό θα ήταν μία γενικότερη επενεξέταση της πρακτικής αυτής, δεδομένου ότι ήδη η νομολογία του ΣΤΕ σε ζητήματα αποζημιώσεων για περιορισμούς της ιδιοκτησίας σε εκτός σχεδίου περιοχές έχει μεταβληθεί μετά τις καταδίκες της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Θα ήταν χρήσιμο να προβλεφθεί η δυνατότητα υποδοχής ΣΔ και στις ΕΣΧΑΣΕ και στους ΟΥΔ σε εκτός σχεδίου γήπεδα.

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’ (Διατάξεις για αυθαίρετες κατασκευές άρθρα 62-67)

    Άρθρο 62

    Στο άρθρο 96 του ν. 4495/17 στην ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4, παρ.ββ να απαλειφθεί ο όρος «και δεν υπερβαίνουν τα 250 τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και μέχρι 1000τ.μ. κτιρίου για λοιπές χρήσεις.»
    Ο όρος αυτός προστέθηκε το 2017 με τον ν.4495, δεν υπήρχε στην σχετική διάταξη του ν.4173/13, επομένως δημιουργεί εκ των υστέρων δυσμενέστερη απαίτηση και άνιση μεταχείριση η οποία εξ άλλου είναι αυθαίρετη ως μέγεθος διότι είναι αντίθετη με την αρχή της αναλογικότητας. Αρκούν τα ποσοστά που αναφέρονται στο εδάφιο.
    Έχει διαπιστωθεί στην πράξη ότι πολλές επενδύσεις που έχουν υλοποιηθεί σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής αδείας, κρίνονται εκ των υστέρων από τις υπηρεσίες ότι πάσχουν είτε από κακή ερμηνεία των τότε πολεοδομικών διατάξεων είτε ακόμη και από λανθασμένους υπολογισμούς δόμησης είτε κάλυψης. Επειδή κρίνεται ότι αυτό αποτελεί μικρότερης βαρύτητας παράβαση καθ’ όσον υπάρχει η αντίστοιχη πράξη της διοίκησης που δεν έχει ανακληθεί πρέπει να δοθεί κίνητρο να δηλωθούν και να καταβληθούν πρόστιμα με μειωμένο ποσοστό βαρύτητας:
    «Για κτίρια που έχουν υλοποιηθεί με βάση τα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής αδείας η οποία δεν έχει ανακληθεί και για τα οποία διαπιστώνει ο ιδιοκτήτης αυτοβούλως ότι εμπίπτουν στις διατάξεις των αυθαιρέτων είτε διότι έγινε κακή ερμηνεία των ισχυουσών κατά την έκδοση της οικοδομικής αδείας πολεοδομικών διατάξεων είτε λόγω υπολογιστικών λαθών των επιτρεπόμενων μεγεθών κάλυψης ή δόμησης, εφαρμόζονται κατά περίπτωση οι διατάξεις του παρόντος άρθρου και το προκύπτον πρόστιμο πολλαπλασιάζεται επί συντελεστή 0,70. Προϋπόθεση για την υπαγωγή στην παρούσα διάταξη είναι η βεβαίωση της ΥΠΔΟΜ ότι δεν έχει ανακληθεί η οικοδομική άδεια και δεν υφίσταται πρωτόκολλο αυθαιρέτου για την εν λόγω οικοδομική άδεια».

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄ (Απλοποίηση και εξορθολογισμός του ΝΟΚ άρθρα 80-96)

    Το νσχ προβλέπει αρκετές θετικές διατάξεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των τουριστικών εγκαταστάσεων εντός και εκτός σχεδίου. Ωστόσο χρειάζονται και ορισμένες βελτιώσεις.
    Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις από το Νσχ είναι μεταξύ άλλων οι εξής:

    Άρθρο 80
    Άρθρο 1. Διατάξεις που ισχύουν και για τα εκτός σχεδίου:
    • Παρ 2, ι) εξαιρείται κακώς για πρώτη φορά, η περ.α της παρ.3 του άρθρου 17, η οποία προβλέπει εκσκαφές και επιχώσεις μέχρι ± 1,50μ και υπέρβαση για ειδικά κτίρια κατόπιν γνωμοδότησης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Αυτή η πρόβλεψη είναι απολύτως αναγκαία τόσο για τα υπόσκαφα κτίρια όσο και για τα επικλινή γήπεδα, όπου υποχρεωτικά είναι αναγκαίες μεγαλύτερες διαμορφώσεις για λόγους προσαρμογής και ένταξης στο φυσικό ανάγλυφο.
    • Είναι εξαιρετικά θετικό ότι δεν εξαιρείται από το άρθρο 17 η περ. β της παρ. 6 η οποία επιτρέπει τις κατασκευές του άρθρου 11 πέραν του περιγράμματος των κτιρίων καθώς και η παρ. 8 του ιδίου άρθρου διότι οι ανάγκες των ξενοδοχείων σε υπόγειους χώρους είναι εξαιρετικά μεγάλες.
    • Στην παρ. 6 του άρθρο 11 του ΝΟΚ αναφέρεται τι δεν προσμετράται στον ΣΔ.
    Οι νέες προβλέψεις είναι οι εξής:
    1. «Στην έννοια των κοινόχρηστων κλιμακοστασίων περιλαμβάνονται και τα κλιμακοστάσια ειδικών κτιρίων (όπως γραφεία, ξενοδοχεία)»
    Η διάταξη είναι απολύτως θετική και ισχύει τόσο για εντός όσο και εκτός σχεδίου.

    Υπόγειοι Όροφοι:

    Ι(β). Στα ειδικά κτίρια και κτίρια μικτής χρήσης, εφόσον κατασκευάζονται στο ισόγειο άλλες χρήσεις εκτός κατοικίας, ο όροφος αυτός δύναται να έχει σε ποσοστό 50% τη χρήση του ισογείου με την προϋπόθεση τήρησης των κανονισμών λειτουργίας του, ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέσεων φυσικού φωτισμού – αερισμού. Το υπόλοιπο 50% διατίθεται αποκλειστικά για βοηθητικές χρήσεις αποθηκών είτε εφόσον λειτουργικά είναι προσάρτημα αυτών. Στις περιπτώσεις αυτές για την εξυπηρέτηση των υπόλοιπων χρήσεων της ανωδομής μπορεί να κατασκευάζεται επιπλέον ένας υπόγειος όροφος στο περίγραμμα του κτιρίου.

    Προτείνεται η εξής βελτίωση:
    Ι(β). Στα ειδικά κτίρια και κτίρια μικτής χρήσης, εφόσον κατασκευάζονται στο ισόγειο άλλες χρήσεις εκτός κατοικίας, ο όροφος αυτός δύναται να έχει σε ποσοστό 50% τη χρήση του ισογείου με την προϋπόθεση τήρησης των κανονισμών λειτουργίας του, ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέσεων φυσικού φωτισμού – αερισμού. Το υπόλοιπο 50% διατίθεται αποκλειστικά για βοηθητικές χρήσεις αποθηκών, ψυκτικών θαλάμων, πλυντηρίων, είτε άλλων χώρων βοηθητικής χρήσης εφόσον λειτουργικά είναι προσάρτημα αυτών. Στις περιπτώσεις αυτές για την εξυπηρέτηση των υπόλοιπων χρήσεων της ανωδομής μπορεί να κατασκευάζεται επιπλέον ένας υπόγειος όροφος {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: στο περίγραμμα του κτιρίου.} (να φύγει η φράση :το περίγραμμα του κτιρίου, διότι ουδόλως προσβάλλει το περιβάλλον επέκταση του υπογείου πέραν του περιγράμματος εφόσον εξασφαλίζεται φύτευση ελάχιστου πάχους {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: 40εκ.} 50εκ.
    Σημ: Είναι δεσμευτική η έννοια ‘αποθηκών’ σε σχέση με την έννοια ‘χώροι βοηθητικής χρήσης’ όπως περιγράφονται στους ορισμούς του άρθρου 2, παρ.96. του ΝΟΚ.

    Ιβ.1. Προτείνουμε να προστεθεί η λέξη «ξενοδοχείου» στην παράγραφο αυτή: «ιβ. 1. Για ειδικά κτίρια, ο πρώτος υπόγειος όροφος κυρίας χρήσεως κτιρίου θεάτρου, μουσείου, νοσοκομείου θεραπευτηρίου, ξενοδοχείου, εκπαιδευτηρίου πλην της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ερευνητικού κέντρου, πολυκινηματογράφων, ανεξάρτητα εκπλήρωσης ..κλπ καθώς και αυτής εκτός του περιγράμματος της ανωδομής σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 17 κλπ».

    Ιβ.2. Ειδικά για κτίρια προσωρινής διαμονής (ξενοδοχεία), υπόγειοι χώροι συνολικής επιφανείας έως την πραγματοποιούμενη κάλυψη του κτιρίου (σημ: να προστεθεί: καθώς και αυτής εκτός του περιγράμματος ανωδομής), για χρήσεις εγκαταστάσεων άθλησης, χώρων αναζωογόνησης και ευεξίας, όπως τα κολυμβητήρια, γυμναστήρια, σάουνες, , και οι αίθουσες πολλαπλών χρήσεων και χώροι εισόδου- αναμονής των χώρων αυτών και λοιποί συνοδευτικοί και βοηθητικοί χώροι, καθώς και χώροι βοηθητικής χρήσης και διάδρομοι επικοινωνίας, κλιμακοστάσια και ανελκυστήρες που βρίσκονται σε υπόγεια τμήματα, ανεξαρτήτως θέσης ή στάθμης υπογείου, ακόμη κι αν εξυπηρετούν συνεπίπεδους χώρους κύριας χρήσης, ανεξαρτήτως του εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις του φυσικού φωτισμού – αερισμού.

    Λόγω έντονης κλίσης του εδάφους στα κτίρια αυτά είναι δυνατή η κατασκευή του πρώτου υπό το ισόγειο υπογείου στο ίδιο επίπεδο με υπέργειους χώρους κυρίας χρήσεως σύμφωνα με το σχέδιο του παραδείγματος εφόσον παρουσιάζουν λειτουργική εξάρτηση με αυτούς (π.χ.αποθήκες-ψυκτικοί θάλαμοι τροφίμων με μαγειρεία και εστιατόρια). Οι χώροι του υπογείου διαχωρίζονται με μόνιμο τοίχο από τους χώρους κυρίας χρήσεως και σε κανένα σημείο δεν εξέχουν της επιφάνειας του εδάφους. Είναι δυνατή η επικοινωνία αποκλειστικά με τις αναγκαίες και μόνο πόρτες χωρίς άλλα ανοίγματα.

    Στο άρθρο 94: προβλέπονται πολύ θετικές προσθήκες στο άρθρου 27 του ΝΟΚ, Ειδικές διατάξεις:

    6. Για τα ειδικά κτίρια επιτρέπονται παρεκκλίσεις ως προς το ύψος για μεμονωμένα στοιχεία του κτιρίου, όπως οι καπναγωγοί, οι υδατόπυργοι, τα σιλό καθώς και ως προς την κατασκευή περισσότερων του ενός υπογείων, που δεν υπολογίζονται στην επιφάνεια που προκύπτει από το συντελεστή δόμησης. Οι παραπάνω παρεκκλίσεις εγκρίνονται με απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του ΣΥΠΟΘΑ και αιτιολογημένη πρόταση του φορέα, στον οποίο υπάγεται από άποψη λειτουργίας το συγκεκριμένο κτίριο.
    7. Κατά παρέκκλιση των ισχυόντων όρων δόμησης και με την τήρηση κατά τα λοιπά των διατάξεων του οικοδομικού και κτιριοδομικού κανονισμού, επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης κτιρίων τουριστικών καταλυμάτων εντός σχεδίου ή εντός οικισμού προ του 1923 ή και η ανάπτυξη σε αυτά δραστηριοτήτων που επιτρέπονται από τις υφιστάμενες για την περιοχή χρήσεις γης, εφόσον:
    i) Τα τουριστικά καταλύματα έχουν ανεγερθεί νόμιμα είτε έχουν υπαχθεί στις διατάξεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων.
    ii) Έχουν συμπληρώσει διάρκεια μεγαλύτερη των είκοσι (20) ετών, από την ημερομηνία χορήγησης της πρώτης άδειας λειτουργίας.
    iii) Κατά την τελευταία επταετία δεν έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου.
    8. Σε ειδικά κτίρια επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση των προβλεπομένων στην παρ. 3 του άρθρου 15 και στην περ. α της παρ. 2 του άρθρου 13 του παρόντος νόμου, η υποβάθμιση της διαμορφωμένης στάθμης του ακαλύπτου χώρου του αίθριου στο εσωτερικό του κτιρίου έως τη στάθμη του δαπέδου του πρώτου υπογείου, με την προϋπόθεση ότι: α) η υποβάθμιση αυτού δεν υπερβαίνει τα {ΔΙΑΓΡΑΦΗ: 3,20μ.} 4,50μ. από το διαμορφωμένο έδαφος, β) οι διαστάσεις του αίθριου είναι μεγαλύτερες του Δ προσαυξημένες κατά 0,20 του ύψους της υποβάθμισης, γ) στο πρώτο υπόγειο υπάρχουν και χώροι κύριας χρήσης και δ) ο ακάλυπτος χώρος του αίθριου φυτεύεται υποχρεωτικά κατά τα 2/3 αυτού και περιβάλλεται από όλες τις πλευρές του από το κτίριο. Το ίδιο εφαρμόζεται και για κατακόρυφη εσοχή στο σώμα του κτιρίου με τις ίδιες ως άνω ελάχιστες διαστάσεις που συνέχεται του ακαλύπτου χώρου».
    Προτεινόμενη τροποποίηση της παρ. 6, β του άρθρου 17:
    Καθ’ όλη τη διάρκεια της ισχύος του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ΓΟΚ), δηλαδή από το 1985 έως το 2012, επιτρεπόταν η πλήρης εκμετάλλευση των υπογείων για δημιουργία χώρων στάθμευσης, στο 100% της επιφάνειας του οικοπέδου, για όλα τα εντός σχεδίου οικόπεδα ανεξαρτήτως μεγέθους και χρήσης. Από το 2012, με το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ) εισήχθησαν περιορισμοί στην επιφάνεια του οικοπέδου κάτω από τη στάθμη του εδάφους όπου μπορούν να κατασκευαστούν χώροι στάθμευσης, για οικόπεδα μεγαλύτερα των 300 τ.μ.
    Προτείνουμε, οι περιορισμοί αυτοί να μην ισχύουν όταν πρόκειται για οικόπεδα αμιγώς τουριστικής ή εμπορικής χρήσης εντός σχεδίου πόλης, ώστε να μην επιβαρύνονται οι παρακείμενοι χώροι στάθμευσης και να εξασφαλίζεται ο μέγιστος κατά το δυνατόν αριθμός χώρων στάθμευσης. Προϋπόθεση είναι η δημιουργία φύτευσης πέραν του περιγράμματος.
    Η προτεινόμενη νομοτεχνική βελτίωση έχει ως εξής:
    «Για χρήσεις αμιγώς τουριστικές, πολιτιστικές η επέκταση υπογείων ορόφων ορίζεται ως εξής:
    Για οικόπεδα εμβαδού έως και 1500 τμ. επιτρέπεται έως τα όρια του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη.
    Σε οικόπεδα εμβαδού από 1500 τμ. έως 2000 τμ. επιτρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της κάλυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και 50% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη, σε ποσοστό έως και 30% του συνόλου των απαιτούμενων θέσεων.
    Σε περίπτωση που στα οικόπεδα αυτά δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη οι απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης στον πρώτο υπόγειο όροφο, μπορεί να επεκτείνονται όλοι οι υπόγειοι όροφοι έως και 80% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη, σε ποσοστό έως και 15% του συνόλου των απαιτούμενων θέσεων. Σε οικόπεδα εμβαδού άνω των 2000 τμ. επιτρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της κάλυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και 50% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή, δεν επιτρέπεται εξαγορά θέσεων στάθμευσης.
    Ειδικότερα για τις προαναφερόμενες χρήσεις, σε κάθε περίπτωση πάνω από το χώρο της επέκτασης υπογείου πρέπει να εξασφαλίζεται φύτευση με ελάχιστο πάχος εδάφους 40 εκατοστών.»

    ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ΄ Λοιπές διατάξεις

    Άρθρο 107 – πολεοδομικά κίνητρα για τη ποιότητα και ανταγωνιστικότητα τουριστικών εγκαταστάσεων
    Αναβαθμισμένα και ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα ξενοδοχεία: Στο άρθρο 107 του ΣχΝ επιχειρείται μία κατάταξη των ξενοδοχείων ως αναβαθμισμένα και ιδιαιτέρως αναβαθμισμένα βάσει συγκεκριμένων κτιριοδομικών και πολεοδομικών κριτηρίων (χωρητικότητα χώρων στάθμευσης σε σχέση με τη δυναμικότητα των ξενοδοχείων, επιφάνεια μπαλκονιών και βεραντών, επιφάνεια αιθουσών πολλαπλών χρήσεων, ελάχιστα εμβαδόν δωματίων κ.λπ.). Ανάλογα προς την κατάταξη εκάστου ξενοδοχείου στη κατηγορία των αναβαθμισμένων και ιδιαιτέρως αναβαθμισμένων, παρέχονται ορισμένα κίνητρα (για ΣΔ 0,19 και 0,20 αντίστοιχα για τους οποίους έχουμε ήδη εκφράσει έντονες αντιρρήσεις) καθώς και δυνατότητα ευνοϊκότερης αντιμετώπισης από τις διατάξεις του ΣχΝ, όπως δυνατότητα προσώπου σε Δημοτική οδό Κατηγορίας Β κ.λπ.
    Προτείνουμε οι προϋποθέσεις α και β να μετατραπούν σε 1/3 και 1/6 αντίστοιχα του αριθμού των δωματίων διότι όπως είναι γνωστό οι επισκέπτες των ξενοδοχείων διακινούνται μαζικά μέσω λεωφορείων πρακτορείων, είτε με transfer από το αεροδρόμιο που διαθέτει συνήθως η επιχείρηση. Η υπέρβαση αυτών των ορίων είναι άσκοπη και θα οδηγήσει σε μείωση του διαθέσιμου για φύτευση ακάλυπτου χώρου.
    Χρειάζεται μεγαλύτερη ουσιαστική επεξεργασία του περιεχομένου της διάταξης σε συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού, που είναι καθ’ ύλη αρμόδιο.

    ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΓΙΑ ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΔΑΣΙΚΕΣ

    Πρόταση ΣΕΤΕ για συμπλήρωση διάταξης της δασικής νομοθεσίας (παρ.7,άρθρου 3 του ν.998/79) που έχει κατατεθεί επανειλημμένα στο ΥΠΕΝ και Περιβάλλοντος.
    Αδειοδοτημένες βιομηχανικές-τουριστικές εγκαταστάσεις που θα κριθεί ότι εμπίπτουν εκ των υστέρων σε χαρακτηριζόμενες ως δασικές εκτάσεις.
    Πολύ σημαντικό είναι το πρόβλημα που θα προκύψει με τις αναρτήσεις των δασικών χαρτών και αφορά σε νόμιμα αδειοδοτημένες από το 1975 έως το 2011 βιομηχανικές, βιοτεχνικές, τουριστικές εγκαταστάσεις που με βάση την διαμορφωθείσα μεταγενέστερα νομολογία (κυρίως μετά το 2014) θα κριθεί ότι εμπίπτουν σε εκτάσεις που χαρακτηρίζονται σήμερα ως χορτολιβαδικές-δασικές εκτάσεις και άρα αυθαίρετες-κατεδαφιστέες.
    Υπάρχει η σχετική πρόβλεψη στην νομοθεσία (παρ.7, άρθρου 3 ν.998/79):
    «γ. Στο πέμπτο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α’ 289) προστίθενται τα εξής: «Για τις οικοδομικές άδειες οι οποίες έχουν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011 (Α’ 249), οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί, ακόμη κι εάν δεν έχουν υλοποιηθεί, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου της παρούσας μόνον για ακίνητα ή τμήματα αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά τον χρόνο έκδοσης της σχετικής άδειας.»
    Η εν λόγω διάταξη είναι ατελής διότι δεν αποσαφηνίζει ότι στην έννοια της μη ανακληθείσας μέχρι σήμερα διοικητικής πράξης περιλαμβάνονται και τα συνοδά έργα του περιβάλλοντα χώρου (δρομίσκοι, χώροι στάθμευσης, δίκτυα, πισίνες) και τα τμήματα αυτών που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων -προ του 2011-. Επειδή τα συνοδά έργα του περιβάλλοντος χώρου έχουν υλοποιηθεί και υφίστανται ανεξάρτητα από την «απολύτως αναγκαία για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διοικητικής πράξης οικοδομικής άδειας» επιφάνεια που απαιτείται, προτείνεται η ακόλουθη εύλογη προσθήκη:
    «Στην έννοια της οικοδομικής άδειας που δεν έχει ανακληθεί, περιλαμβάνονται και τα συνοδά έργα περιβάλλοντος χώρου και δίκτυα όπως υφίστανται και απεικονίζονται σε αεροφωτογραφίες προ της ισχύος του ν. 4030/2011 καθώς και όσα έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν.4495/2017 όπως ισχύει.»

    Θεωρούμε ότι η ανωτέρω προσθήκη συνάδει με το πνεύμα του νόμου και ανταποκρίνεται στην αρχή της ασφάλειας δικαίου και της αιτιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη προς την Διοίκηση.

  • 4 Σεπτεμβρίου 2020, 12:08 | ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ

    ΔΗΜΟΣ ΚΡΩΠΙΑΣ – ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ (ΑΡ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ
    122/03-08-2020)
    Αιτείται την παράταση της Δημόσιας Διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας», μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου 2020, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:
    «Θεωρούμε ότι είναι σημαντικές οι παρεμβάσεις που πρέπει να κάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η μορφή του υπό διαβούλευση κειμένου που τίθεται σήμερα, έχει πολλές ασάφειες. Ήτοι, θα απαιτηθούν πλείστες ερμηνευτικές εγκύκλιοι. Εξάλλου, Δήμοι σαν τον δικό μας με υποστελεχομένες τεχνικές υπηρεσίες, εν μέσω θερινής περιόδου και περιόδου αδειών του Αυγούστου είναι αδύνατον να καταθέσουν τεκμηριωμένες προτάσεις, λόγω παράλληλων διαβουλεύσεων άλλων σχεδίων νόμων την ίδια χρονική περίοδο, και μικρού χρόνου διαβούλευσης του υπόψη νομοσχεδίου.»