1. Προκειμένου να ενισχυθούν η επαναχρησιμοποίηση και πρόληψη, η ανακύκλωση και άλλες μορφές ανάκτησης αποβλήτων, το ΥΠΕΚΑ, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, δύναται να λαμβάνει νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα για να εξασφαλίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία κατ’ επάγγελμα αναπτύσσουν, κατασκευάζουν, μεταποιούν, επεξεργάζονται, πωλούν ή εισάγουν προϊόντα (παραγωγός του προϊόντος) φέρουν διευρυμένη ευθύνη διαχείρισης για τα προϊόντα που καθίστανται απόβλητα ή για τα απόβλητα που προκύπτουν κατά την παραγωγική διαδικασία των προϊόντων.
2. Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία αναπτύσσουν, παράγουν, επεξεργάζονται ή εμπορεύονται προϊόντα, τα οποία υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 2939/2001 και στις κατά περίπτωση κανονιστικές πράξεις που έχουν εκδοθεί ή εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή του, εφαρμόζουν τα προβλεπόμενα για την εναλλακτική διαχείριση και τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.
3. Ο σχεδιασμός των προϊόντων πρέπει να γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε:
α) να μειώνεται η παραγόμενη ποσότητα των αποβλήτων και οι αντίστοιχες επιπτώσεις στο περιβάλλον τόσο κατά την παραγωγή όσο και κατά τη συνακόλουθη χρήση των προϊόντων,
β) να εξασφαλίζεται ότι η ανάκτηση και η διάθεση των προϊόντων που έχουν καταστεί πλέον απόβλητα, πραγματοποιείται σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 13.
4. Η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού προϊόντων περιλαμβάνει ιδιαίτερα:
α) την ανάπτυξη, παραγωγή και τη διάθεση στην αγορά προϊόντων, τα οποία είναι κατάλληλα για πολλαπλές χρήσεις, ανθεκτικά από τεχνική άποψη προκειμένου να έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και, αφού καταστούν απόβλητα, κατάλληλα για ορθή και ασφαλή ανάκτηση και περιβαλλοντικά αποδεκτή διάθεση,
β) την ενθάρρυνση στη χρήση αποβλήτων σε αντικατάσταση πρώτων ή/και βοηθητικών υλών κατά την κατασκευή προϊόντων,
γ) την επισήμανση των επιβλαβών ουσιών που μπορεί να περιέχουν τα προϊόντα, έτσι ώστε να ληφθεί υπόψη, τόσο κατά τη χρήση όσο και κατά τη διαχείρισή τους, όταν καταστούν απόβλητα
δ) την παροχή στο κοινό πληροφοριών σχετικά με την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων και των αποβλήτων που παραμένουν μετά τη χρήση των προϊόντων αυτών. Επίσης να παρέχονται πληροφορίες σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση του προϊόντος.
5. Στα μέτρα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου μπορούν να περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την αποδοχή των επιστρεφόμενων προϊόντων και των αποβλήτων που παραμένουν μετά τη χρήση των προϊόντων αυτών, καθώς και τη συνακόλουθη διαχείριση των αποβλήτων και την οικονομική ευθύνη για τις δραστηριότητες αυτές. Στα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρέωση για την παροχή διαθέσιμων στο κοινό πληροφοριών σχετικά με το βαθμό, στον οποίο το προϊόν μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί ή να ανακυκλωθεί.
6. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή των παραπάνω το τεχνικώς εφικτό και το οικονομικώς βιώσιμο, καθώς επίσης το σύνολο των επιπτώσεων στο περιβάλλον, στην ανθρώπινη υγεία και οι κοινωνικές επιπτώσεις. Η μέριμνα για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς είναι απαραίτητη.
7. Η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού εφαρμόζεται με την επιφύλαξη της ευθύνης για τη διαχείριση των αποβλήτων, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 15, παράγραφος 1, και με την επιφύλαξη της ειδικής υφιστάμενης νομοθεσίας για τις κατηγορίες αποβλήτων και τα προϊόντα.
Είναι υψίστης σημασίας ο τρόπος παραγωγής προϊόντων και κατ’ επέκταση αποβλήτων κατά την παραγωγική διαδικασία, γιατί από τους τρόπους παραγωγής προϊόντων εξαρτάται και ο τρόπος διάθεσης των παραγόμενων αποβλήτων. Άρα, υπ’ αυτήν την έννοια ο παραγωγός φέρει τεράστια ευθύνη.
– Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ασσήρου “Φίλοι της Γης”
τηλ. : 23940 61715 e-mail : peribsylassirou@yahoo.gr
– Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ευρύτερης Περιοχής Λαγκαδά
τηλ. : 6932 249 441
– Ενωση Γιαουρτοπαραγωγών Δορκάδος
τηλ. : 6944 777 516
– Σύλλογος Μελισσοκόμων Επαρχίας Λαγκαδά
τηλ. : 23940 92017
– Γεωργικός Συνεταιρισμός Ασσήρου
τηλ. : 23940 61216
– Κυνηγετικός Σύλλογος Λαγκαδά “Αρτεμις”
τηλ. : 23940 23063
– Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Δ. Σ. Ασσήρου
τηλ. : 23940 61266
§4, β)
Να διαγραφεί.
Δεν μπορεί να αποτελεί ευθύνη του παραγωγού η «ενθάρρυνση στη χρήση αποβλήτων σε αντικατάσταση πρώτων ή/και βοηθητικών υλών κατά την κατασκευή προϊόντων».
Σύμφωνα με το Άρθρο 8, Παρα. 2 της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ, τα Κράτη-Μέλη οφείλουν να ενθαρρύνουν τους παραγωγούς προς αυτή την κατεύθυνση.
Άρθρο 8- 4γ)
Αποτελεί θετικό στοιχείο το ότι θα πρέπει να επισημαίνεται η ύπαρξη επιβλαβών ουσιών στα προϊόντα, όταν καταστούν απόβλητα έτσι ώστε να ληφθεί υπ όψιν κατά την διαχείριση τους. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να συμπληρωθεί και ό τρόπος διαχείρισης. Ειδικά για τα λιπαντικά και τα προερχόμενα από την χρήση τους απόβλητα λιπαντικά έλαια, θα πρέπει να αναγράφεται στην συσκευασία ότι μετά την χρήση τους θα πρέπει να συλλέγονται σε ειδικά δοχεία και να οδηγούνται σε ανακύκλωση.
Το σημείο δ της παραγράφου 4 αποτελεί ιδιαίτερα θετικό μέτρο εάν εφαρμοσθεί- παράδειγμα αποτελούν τα ληγμένα φυτοφάρμακα, τα φάρμακα εν γένει και οι συσκευασίες αυτών.
Στο πλαίσιο αυτό ευελπιστώ με τις κανονιστικές ρυθμίσεις / διατάξεις εφαρμογής του Νόμου – Πλαισίου για τα απόβλητα, η §5 του ίδιου Άρθρου να εφαρμοσθεί για τα επικίνδυνα και δυνητικά επικίνδυνα απόβλητα, όπως αυτά που προαναφέρθηκαν και όχι μόνο, καθώς η μη ασφαλής διαχείρισής τους και η ανάμειξη τους με μη επικίνδυνα απόβλητα υπονομεύει τη διατήρηση της καθαρότητας των φυσικών πόρων μας, τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας κ.ά. πολλά.
Να προστεθεί παράγραφος 8 για το νησιωτικό ισοδύναμο της διευρυμένης ευθύνης του παραραγωγού.
«8.Σε εφαρμογή της Αρχής της Νησιωτικότητας , το ΥΠΕΚΑ, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία και μετά από γνωμοδότηση της ΚΕΔΕ(Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) και επίσης μετά από δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, δύναται να λαμβάνει νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα για την εξειδίκευση , ενθάρρυνση και βιωσιμότητα των προβλέψεων του παρόντος άρθρου στα νησιά της χώρας(νησιωτικό ισοδύναμο της διευρυμένης ευθύνης του παραραγωγού)με στόχο την άρση των ενδοπεριφερειακών και διαπεριφερειακών ανισοστήτων που ωφείλονται στα μειονεκτήματα της γεωγραφικής και συγκοινωνιακής ασυνέχειας στην παραγωγική και κοινωνική τους σχέση με τα τοπικά , περιφερειακά και εθνικά διοικητικά και αναπτυξικαά κέντρα , όπως αυτά ορίζονται από το κάθε φορά ισχύον Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο.»
ΣΚΕΠΤΙΚΟ
——–
Η μη ύπαρξη εξειδικευμένης πολιτικής για τα νησιά κατά την εφαρμογή των προβλέψεων του συγκεκριμένου άρθρου θα προκαλέσει αυτόματη μειονεξία των παραγωγών που ασκούν την παραγωγική τους λειτουργία στα νησιά , σε σχέση με τους όμοιους παραγωγούς της ηπειρωτικής χώρας και ευρύτερα του ευρωπαίους ηπηρωτικούς παραγωγούς.