Άρθρο 60 – Ορισμοί ανοικτών δεδομένων (άρθρο 2 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024)

Για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1) «Φορείς του Δημόσιου Τομέα»: οι κρατικές αρχές, κεντρικές και περιφερειακές, οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, οι Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού, τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι οργανισμοί δημόσιου δικαίου κατά την έννοια της περ. 2 αυτού του άρθρου και οι ενώσεις που σχηματίζονται από μία ή περισσότερες από τις ανωτέρω αρχές ή από έναν ή περισσότερους από τους οργανισμούς δημόσιου δικαίου του παρόντος.
2) «Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου»: κάθε οργανισμός που έχει όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
(α) έχει συσταθεί με συγκεκριμένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συμφέροντος, χωρίς βιομηχανικό ή εμπορικό χαρακτήρα,
(β) έχει νομική προσωπικότητα, και
(γ) είτε χρηματοδοτείται για τη δραστηριότητά του κατά κύριο λόγο από τον κρατικό προϋπολογισμό, τους Ο.Τ.Α. ή άλλους Οργανισμούς Δημόσιου Δικαίου, είτε η διαχείρισή του υπόκειται στην εποπτεία των ανωτέρω αρχών ή οργανισμών, είτε διοικείται, διευθύνεται ή εποπτεύεται από όργανο, του οποίου περισσότερα από τα μισά μέλη διορίζονται από το Δημόσιο, τους Ο.Τ.Α. ή άλλους Οργανισμούς Δημόσιου Δικαίου.
3) «δημόσια επιχείρηση»: κάθε επιχείρηση, η οποία δραστηριοποιείται στους τομείς που ορίζονται στην περ. β’ της παρ. 3 του άρθρου 59 και στην οποία οι φορείς του δημόσιου τομέα μπορούν να ασκούν άμεσα ή έμμεσα αποφασιστική επιρροή είτε λόγω κυριότητας είτε λόγω χρηματοοικονομικής τους συμμετοχής σε αυτή είτε δυνάμει των κανόνων που την διέπουν. Η ύπαρξη αποφασιστικής επιρροής των φορέων του δημόσιου τομέα τεκμαίρεται σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις, στις οποίες οι φορείς αυτοί, άμεσα ή έμμεσα:
(α) κατέχουν την πλειοψηφία του εγγεγραμμένου κεφαλαίου της επιχείρησης,
(β) ελέγχουν την πλειοψηφία των ψήφων που συνδέονται με τις μετοχές που εκδίδει η επιχείρηση,
(γ) μπορούν να διορίζουν περισσότερα από τα μισά μέλη του οργάνου διοίκησης, διεύθυνσης ή εποπτείας της επιχείρησης.
4) «τυποποιημένη άδεια»: ένα σύνολο προκαθορισμένων προϋποθέσεων περαιτέρω χρήσης σε ψηφιακή μορφή, κατά προτίμηση συμβατών με τις τυποποιημένες άδειες που διατίθενται δημόσια στο διαδίκτυο.
5) «έγγραφο»: κάθε έγγραφο ή τμήμα εγγράφου, πληροφορία ή δεδομένο, που εκδίδεται ή έχει ανατεθεί προς διαχείριση στους φορείς του παρόντος κεφαλαίου στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους ή, εφόσον πρόκειται για δημόσια επιχείρηση κατά την έννοια της περ. 3, στο πλαίσιο της υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, και ιδίως μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις των διοικητικών αρχών, γνωμοδοτήσεις, αποφάσεις, αναφορές, ανεξάρτητα από το μέσο αποτύπωσης που χρησιμοποιείται (π.χ. αποτύπωση σε χαρτί, αποθήκευση σε ηλεκτρονική μορφή ή ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή). Ως «έγγραφα», για την εφαρμογή αυτού του νόμου, λογίζονται και τα ιδιωτικά έγγραφα, που βρίσκονται σε αρχεία (φακέλους) φορέων του δημόσιου τομέα και χρησιμοποιήθηκαν ή λήφθηκαν υπόψη κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
6) «ανωνυμοποίηση»: η διαδικασία μετατροπής εγγράφων σε ανώνυμα έγραφα που δεν σχετίζονται προς ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο ή η διαδικασία, με την οποία τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα γίνονται ανώνυμα, κατά τρόπο ώστε να είναι αδύνατος ο εντοπισμός της ταυτότητας του προσώπου στο οποίο αναφέρονται.
7) «δυναμικά δεδομένα»: έγγραφα σε ψηφιακή μορφή, τα οποία υπόκεινται σε συχνές ή σε πραγματικό χρόνο επικαιροποιήσεις, ιδίως λόγω της μεταβλητότητας ή της ταχείας απαξίωσής τους. Τα δεδομένα που παράγονται από αισθητήρες θεωρούνται, κατά κανόνα, δυναμικά δεδομένα.
8) «ερευνητικά δεδομένα»: έγγραφα σε ψηφιακή μορφή, εξαιρουμένων των επιστημονικών δημοσιεύσεων, τα οποία συλλέγονται ή παράγονται κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων επιστημονικής έρευνας και χρησιμοποιούνται ως τεκμήρια στο πλαίσιο της ερευνητικής διαδικασίας ή είναι κοινώς αποδεκτά στην ερευνητική κοινότητα ως αναγκαία για την επικύρωση των ερευνητικών ευρημάτων και αποτελεσμάτων.
9) «σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας»: έγγραφα, η περαιτέρω χρήση των οποίων συνδέεται με σημαντικά οφέλη για την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία, κυρίως λόγω της καταλληλότητάς τους για τη δημιουργία υπηρεσιών και εφαρμογών προστιθέμενης αξίας καθώς και νέων, ποιοτικών και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, αλλά και λόγω του πλήθους των δυνητικών αποδεκτών των υπηρεσιών και των εφαρμογών προστιθέμενης αξίας που βασίζονται στα εν λόγω σύνολα δεδομένων.
10) «περαιτέρω χρήση»: η χρήση από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή άλλες ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα: (α) εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημόσιου τομέα, για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, εκτός του αρχικού σκοπού, στο πλαίσιο της δημόσιας αποστολής, για τον οποίο εκδόθηκαν τα έγγραφα, (β) εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων επιχειρήσεων κατά την έννοια της περ. 3 του παρόντος άρθρου, για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, εκτός του αρχικού σκοπού παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος για τον οποίο εκδόθηκαν τα έγγραφα.
Η ανταλλαγή εγγράφων: (α) μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα κατά την άσκηση της δημόσιας αποστολής τους, (β) μεταξύ δημόσιων επιχειρήσεων κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος και (γ) μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα και δημόσιων επιχειρήσεων, δεν συνιστά περαιτέρω χρήση.
11) «δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα»: κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο («υποκείμενο των δεδομένων»). Το ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο είναι εκείνο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδίως μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας, όπως όνομα, αριθμό ταυτότητας, δεδομένα θέσης, επιγραμμικό αναγνωριστικό ταυτότητας ή σε έναν ή περισσότερους παράγοντες που προσιδιάζουν στη σωματική, φυσιολογική, γενετική, ψυχολογική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική ταυτότητα του φυσικού προσώπου.
12) «έγγραφο σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο»: το ψηφιακό έγγραφο υπό μορφή αρχείου διαρθρωμένου κατά τρόπο, ώστε οι εφαρμογές λογισμικού να μπορούν εύκολα να εντοπίζουν, να αναγνωρίζουν και να εξάγουν συγκεκριμένα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων μεμονωμένων δηλώσεων γεγονότων, και της εσωτερικής τους δομής.
13) «ανοικτός μορφότυπος»: μορφότυπος, ο οποίος δεν εξαρτάται από πλατφόρμα και διατίθεται στο κοινό χωρίς οποιονδήποτε περιορισμό που να παρεμποδίζει την περαιτέρω χρήση των εγγράφων.
14) «ανοικτό επίσημο πρότυπο»: πρότυπο, που έχει καθοριστεί σε γραπτή μορφή και το οποίο περιγράφει λεπτομερώς τις προδιαγραφές για τις απαιτήσεις σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της διαλειτουργικότητας του λογισμικού.
15) «εύλογη απόδοση της επένδυσης»: ποσοστό της συνολικής χρέωσης, επιπλέον εκείνου που απαιτείται για την ανάκτηση των επιλέξιμων δαπανών, που δεν υπερβαίνει τις πέντε (5) ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το σταθερό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
16) «τρίτος»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που δεν είναι φορέας του δημόσιου τομέα ή δημόσια επιχείρηση που κατέχει δεδομένα.
17) «Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα»: τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα του άρθρου 1 του ν. 4485/2017 (Α’ 114).
18) «δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί και τεχνολογικοί ή ερευνητικοί φορείς»: οι δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί και οι τεχνολογικοί ή ερευνητικοί φορείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 του ν. 4310/2014 (Α’ 258).
9) «οργανισμοί χρηματοδότησης της έρευνας»: οι φορείς δημοσίου τομέα ή άλλα νομικά πρόσωπα που χρηματοδοτούν την έρευνα που διεξάγεται από τους αναφερόμενους στις περ. 17 και 18 φορείς.

  • 16 Ιουλίου 2020, 12:33 | spathan

    Προτείνεται η αλλαγή του σημείου 8) με την απάλειψη του κειμένου «.. και χρησιμοποιούνται.. και αποτελεσμάτων» ή την κατάλληλη τροποποίηση του εν λόγω κειμένου. Ως έχει, το σημείο 8 μπορεί να ερμηνευτεί ως εξής: δεδομένα τα οποία δεν χρησιμοποιούνται ως τεκμήρια της ερευνητικής διαδικασίας (δηλαδή έχουν παραχθεί, αλλά δεν χρησιμοποιούνται ως τεκμήρια) δεν θεωρούνται ως ερευνητικά δεδομένα. Τα ίδια τα δεδομένα που παράγονται στο πλαίσιο της ερευνητικής διαδικασίας πολύ συχνά δεν χρησιμοποιούνται σε εύλογο χρονικό διάστημα για τεκμηρίωση ή ανάλυση αποτελεσμάτων. Αντιθέτως, τα ίδια τα ερευνητικά δεδομένα, σύμφωνα και με τις πρόνοιες του EOSC (European Open Science Cloud) και των Ερευνητικών Υποδομών (ESFRI, thematic) αποτελούν αυτόνομα ερευνητικά αντικείμενα (research artifacts/objects) που δημοσιεύονται χωρίς να υπάρχει κατά ανάγκη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

    Επιπλέον, προτείνεται αφενός η διόρθωση του σημείου 9) σε σημείο 19) και αφετέρου: (α) η ρητή εξαίρεση ιδιωτικών οργανισμών χρηματοδότησης έρευνας και (β) η ρητή εξαίρεση νομικών προσώπων που δεν έχουν έδρα στην Ελλάδα.