Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

1. Ως προς τη χωρική οργάνωση του πρωτογενούς τομέα, σε συνάφεια με τους στρατηγικούς στόχους του, το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης:
(α) Επιδιώκει την οργάνωση των χρήσεων γης κατά τρόπον ώστε να προωθούνται ο εκσυγχρονισμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, η βελτίωση της συνολικής τους επίδοσης, η στροφή προς την ποιότητα και τα βιολογικά προϊόντα και η συμμόρφωσή τους προς τις αρχές της περιβαλλοντικής προστασίας, ασφάλειας και υγιεινής, η στήριξη της εγχώριας κτηνοτροφίας και η αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού των βοσκοτόπων, η ανάπτυξη της παράκτιας αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών στο πλαίσιο των αρχών της αειφορίας με προστασία των περιοχών στις οποίες αναπτύσσονται, η ορθολογική διαχείριση και εξοικονόμηση των υδάτων.
(β) Συμβάλλει στην εξασφάλιση των κατάλληλων υποδομών για την υποβοήθηση και αύξηση της παραγωγής σε συνάφεια με τη Χωρική δομή και οργάνωση, και ορίζει τους κατάλληλους στόχους και μέτρα περιβαλλοντικής πολιτικής. Ειδικότερα επιδιώκει τη θέσπιση: ζωνών με συγκεκριμένες επιτρεπόμενες χρήσεις γεωργικές και συναφείς για την προστασία των γεωργικών εκτάσεων, περιοχών οργανωμένων παραγωγικών δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 2742/1999, Α΄207 ) του πρωτογενούς τομέα, οικολογικών πάρκων για τη στήριξη της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας και πάρκων παραδοσιακών καλλιεργειών, ζωνών αποδοτικών καλλιεργειών και εκτροφών, περιοχών μετεγκατάστασης κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε περιπτώσεις που η αναγκαιότητα μετεγκατάστασης προκύπτει για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος και δημόσιας υγείας ή βοηθά στην καλύτερη και αποδοτικότερη λειτουργία τους, καθώς και περιοχών οργανωμένης ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.), σύμφωνα τις κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις υδατοκαλλιέργειες (κοινή υπουργική απόφαση με αριθμ. 31722/4.11.2011, Β΄2505).
2. Ως προς τη χωρική οργάνωση του δευτερογενούς τομέα, σε συνάφεια με τους στρατηγικούς στόχους του, το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης:
(α) Επιδιώκει πολυκεντρικό πρότυπο χωρικής οργάνωσης της βιομηχανίας, με σκοπό την αύξηση της συμβολής της στην αστική και περιφερειακή ανάπτυξη και την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων διάφορων περιοχών.
(β) Στοχεύει στην οργάνωση των χρήσεων γης κατά τρόπον ώστε να προωθείται ο εξορθολογισμός της διαδικασίας χωροθέτησης της βιομηχανίας, με οργάνωση υποδοχέων για τη μεταποίηση σε κατάλληλες θέσεις και στήριξή τους με αποτελεσματικά κίνητρα, με κλαδικές ρυθμίσεις για τις μονάδες με συγκεκριμένες απαιτήσεις χωροθέτησης, με διασφάλιση των όρων γειτνίασης με άλλες δραστηριότητες, ειδικά τις μη συμβατές, με διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας που ενσωματώνει τεχνολογίες αιχμής στους τομείς της πληροφορικής, των επικοινωνιών και της καινοτομίας προϊόντων και διαδικασιών.
(γ) Προωθεί την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις δραστηριότητες του βιομηχανικού τομέα.
(δ) Επιδιώκει τη δημιουργία ιεραρχημένου δικτύου επιχειρηματικών ζωνών, με χαρακτηριστικά και λειτουργίες που μπορούν να ανταποκρίνονται στους διαφορετικούς τύπους ζήτησης. Στο δίκτυο αυτό εντάσσονται οι ήδη θεσμοθετημένες ζώνες και καθορίζονται νέες, εφόσον η διαμορφωμένη κατάσταση στις εν λειτουργία ζώνες δεν επιτρέπει την κάλυψη των αναγκών, ιδιαίτερα σε σύγχρονους στρατηγικούς κλάδους. Οι επιχειρηματικές ζώνες ιεραρχούνται στις παρακάτω κατηγορίες:
αα) Στρατηγικές ζώνες, προσανατολισμένες σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας, που φιλοξενούν δραστηριότητες αιχμής, υπερεθνικής ή εθνικής εμβέλειας και χωροθετούνται ιδιαίτερα στις πύλες της Περιοχής Μητροπολιτικού Κέντρου και του Πολεοδομικού Συγκροτήματος. Οι ζώνες αυτές επιδιώκεται να αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες του ρόλου της Θεσσαλονίκης ως ευρωπαϊκής μητρόπολης, και παράλληλα να λειτουργήσουν ως προωθητικοί μηχανισμοί για την οικονομική της ανασυγκρότηση.
ββ) Ζώνες περιφερειακής εμβέλειας που συνδέονται με την ανάπτυξη των κύριων αστικών κέντρων της Περιοχής Εφαρμογής, με τις οποίες επιδιώκεται να λειτουργήσουν ως καθοριστικές νησίδες για τη συγκρότηση ισχυρών περιφερειακών πόλων οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης.
γγ) Ζώνες τοπικής εμβέλειας και μεταποιητικοί θύλακες που αφορούν σε αγορές μικρής και μεσαίας κλίμακας, ανταποκρίνονται κυρίως σε τοπική ζήτηση, κυριαρχούνται από τη βιοτεχνία και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και συμβάλλουν στην ισόρροπη κατανομή της απασχόλησης και στη διασφάλιση λειτουργικής αυτοτέλειας των Ενοτήτων και Υποενοτήτων.
δδ) Ζώνες μεμονωμένων μεγάλων μονάδων, που είναι δυνατόν να καθορίζονται για σημαντικές παραγωγικές εγκαταστάσεις στρατηγικής σημασίας για την εθνική οικονομία.
(ε) Επιδιώκει την οργανωμένη ανάπτυξη των επιχειρηματικών ζωνών με εφαρμογή των σχετικών θεσμικών εργαλείων: Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές του ν. 2545/1997 (Α΄ 254) και ΠΟΑΠΔ του ν. 2742/1999 (Α΄ 207). Η ίδρυση νέων επιχειρηματικών ζωνών γίνεται μόνον με το καθεστώς των ως άνω οργανωμένων ζωνών. Για τις θεσμοθετημένες και ήδη διαμορφωμένες ζώνες μεταποιητικών δραστηριοτήτων που βρίσκονται σε καθεστώς εκτός σχεδίου προωθείται η πολεοδόμησή τους, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία. Ζώνες με αυξημένη συγκέντρωση μεταποιητικών δραστηριοτήτων που παρουσιάζουν υποβάθμιση των συνθηκών λειτουργίας και περιβάλλοντος και έλλειψη υποδομών, χαρακτηρίζονται ως περιοχές περιβαλλοντικής εξυγίανσης (επιχειρηματικά πάρκα εξυγίανσης), κατά το άρθρο 56 του ν. 3982/2011 (Α΄143).
(στ) Μεριμνά για τον ορισμό τμημάτων των περιοχών γενικής κατοικίας που παρουσιάζουν υπερσυγκέντρωση μεταποιητικών μονάδων και προκαλούν περιβαλλοντικά προβλήματα στον αστικό ιστό, ως ζωνών αναβάθμισης όπου εφαρμόζονται προγράμματα περιβαλλοντικής αποκατάστασης με στόχο τον περιορισμό των οχλήσεων και την προώθηση μετεγκατάστασης των μονάδων των οποίων η παραμονή κρίνεται μη συμβατή με το αστικό περιβάλλον.
(ζ) Για τις κατηγορίες βιομηχανικών δραστηριοτήτων που έχουν ανάγκη χωροθέτησης σε άμεση επαφή με θαλάσσιο μέτωπο, ισχύουν οι διατάξεις περί παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας που προβλέπουν για τις Β.Ε.ΠΕ. οι διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 2545/1997 (Α΄ 254), πλην αυτών που αναφέρονται στην αναγκαστική απαλλοτρίωση.
(η) Επιδιώκει τον ορισμό περιοχών με ειδικές απαιτήσεις και περιορισμούς προκειμένου για τη χωροθέτηση βιομηχανιών – βιοτεχνιών με σημαντικά προβλήματα ρύπανσης και επικινδυνότητας.
(θ) Κατά τα λοιπά, για τις ρυθμίσεις που αφορούν τη χωρική οργάνωση του δευτερογενούς τομέα, εντός και εκτός αστικών περιοχών, εφαρμόζονται οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (νόμοι 2545/1997, (Α΄ 254), 3325/2005 (Α΄ 68) και 3982/2011 (Α΄143), όπως εκάστοτε ισχύουν).
3. Ως προς τη χωρική οργάνωση του τριτογενούς τομέα, σε συνάφεια με τους στρατηγικούς στόχους του, το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης:
(α) Προωθεί τη συγκρότηση ιεραρχημένου συστήματος Εμπορευματικών Κέντρων και Ζωνών Χονδρεμπορίου κατά την κείμενη νομοθεσία (νόμοι 2545/1997, Α’ 254 και 3333/2005, Α΄ 91), για την ορθολογική οργάνωση των εμπορευματικών δραστηριοτήτων της Περιοχής Εφαρμογής, σε συναρμογή με το ολοκληρωμένο σύστημα συνδυασμένων μεταφορών ώστε να αποφεύγεται η φόρτιση του οδικού δικτύου από την κυκλοφορία βαρέων οχημάτων.
(β) Προωθεί την ιεράρχηση της χωρικής οργάνωσης χονδρεμπορίου, αποθηκών και συστημάτων εφοδιαστικής διαχείρισης σε τρία επίπεδα, ανάλογα με την κλίμακα των εγκαταστάσεων και το ρόλο τους στο δίκτυο των εμπορευματικών ροών, ως εξής:
αα) Ζώνες χονδρεμπορίου – αποθηκών μικρής κλίμακας σε κατάλληλες θέσεις μέσα στον αστικό ιστό για την τοπική εξυπηρέτηση της εσωτερικής αγοράς, με οργάνωση και αναβάθμιση των παραμέτρων λειτουργίας τους και σχεδιασμό της ροής τροφοδοσίας, προς το σκοπό της μετεγκατάστασης των διάσπαρτων αποθηκών που επιβαρύνουν τις αστικές λειτουργίες.
ββ) Εμπορευματικά Κέντρα μεσαίας κλίμακας για εγκατάσταση εμπορικών αποθηκών και επιχειρήσεων υπηρεσιών εφοδιαστικής διαχείρισης που λειτουργούν κυρίως ως κέντρα διανομής, χωροθετούνται κατά προτεραιότητα στις παρυφές του Πολεοδομικού Συγκροτήματος και των σημαντικών αστικών κέντρων των Χωρικών Ενοτήτων, σε θέσεις με άμεση πρόσβαση στο βασικό δίκτυο μεταφορών.
γγ) Εμπορευματικά Κέντρα μεγάλης κλίμακας για την εγκατάσταση επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών διαμεταφοράς και εφοδιαστικής διαχείρισης που καλύπτουν τις πολλαπλές λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως αποθήκευση, συναρμολόγηση και συσκευασία προϊόντων, οργάνωση, ομαδοποίηση και αναδιανομή φορτίων και διαμετακόμιση.
(γ) Καθορίζει τις χρήσεις λιανικού εμπορίου με γνώμονα την ισόρροπη κατανομή τους σε όλα τα χωρικά επίπεδα, την υποστήριξη της πολυκεντρικής δομής και την ενίσχυση των πολεοδομικών κέντρων, την αποφυγή της γραμμικής ανάπτυξης εκτός κέντρων και ιδιαίτερα κατά μήκος των αξόνων του βασικού οδικού δικτύου. Συγκεκριμένα:
αα) Οι μεγάλες εμπορικές επιφάνειες – εμπορικά κέντρα άνω των 5.000 τ.μ., συνυπολογιζομένων των χρήσεων εστίασης και αναψυχής, θεωρούνται μητροπολιτικής εμβέλειας και εγκρίνονται μετά από γνωμοδότηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡ.ΘΕ.
ββ) Οι μεγάλες εμπορικές επιφάνειες και τα εμπορικά κέντρα μικτών χρήσεων εμπορίου – αναψυχής καθώς και οι επιχειρηματικές ζώνες μικτών χρήσεων που περιλαμβάνουν σημαντικό ποσοστό χώρων λιανικού εμπορίου, επιδιώκεται να συσχετίζονται χωροθετικά με χρήσεις μητροπολιτικής σημασίας ή και διεθνούς προσανατολισμού, όπως οι ειδικές τουριστικές υποδομές, όπως εκθεσιακοί χώροι, συνεδριακοί χώροι, μαρίνες, αλλά και οι μεγάλες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, οι σημαντικοί χώροι πολιτιστικού ενδιαφέροντος, οι σταθμοί και τα τερματικά κέντρα μεταφορών, ως περιοχές κύριας έλξης επισκεπτών. H έγκριση χωροθέτησης παρέχεται μετά από γνωμοδότηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡ.ΘΕ.
(δ) Υποστηρίζει τη δημιουργία και συμπλήρωση κέντρων καινοτομίας, θερμοκοιτίδων, τεχνολογικών πάρκων και συναφών εγκαταστάσεων σε ειδικές ζώνες, τη δημιουργία και συμπλήρωση επιχειρηματικών ζωνών με την εφαρμογή των σχετικών θεσμικών εργαλείων ΠΟΑΠΔ, ΒΕΠΕ ή επιχειρηματικών πάρκων του εδαφίου (ε) της παρ. 2 του παρόντος άρθρου, τη δημιουργία του νέου εκθεσιακού χώρου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) και τη χρησιμοποίηση πολεοδομικών κινήτρων και αντικινήτρων, με σκοπό την παροχή υποδομών για την ολοκλήρωση, εκσυγχρονισμό και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τριτογενούς τομέα.
(ε) Με στόχο τη βιώσιμη και συμβατή με τις αρχές της προστασίας του περιβάλλοντος ανάπτυξη και ανασυγκρότηση του τουρισμού, ορίζονται περιοχές με υπερσυγκέντρωση τουριστικής δραστηριότητας στις οποίες δεν επιτρέπονται νέες τουριστικές μονάδες, υποστηρίζει τη συμπλήρωση και αναβάθμιση υφιστάμενων τεχνικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών υποδομών καθώς και την ανάπλαση κτιρίων ή περιοχών με σκοπό τη δημιουργία ελκυστικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση τουρισμού και καταρτίζει σχέδια δράσης για τη δημιουργία έργων υποστήριξης νέων μορφών τουρισμού, για τη συμπλήρωση και αναβάθμιση υφιστάμενων τεχνικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών υποδομών, και για τη βελτίωση της πρόσβασης στους δυσπρόσιτους τουριστικούς πόρους.
4. Για το σχεδιασμό, την οργάνωση των αναπτυξιακών υποδομών, καθώς και για τον έλεγχο των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον, τόσο για τον πρωτογενή όσο και για το δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα, συντάσσονται σχέδια δράσης στα πλαίσια του προγράμματος δράσεων του ΟΡ.ΘΕ., σύμφωνα με τα άρθρα 72 και 73. Στα σχέδια δράσης είναι δυνατόν να περιλαμβάνεται η χρήση πολεοδομικών κινήτρων ή αντικινήτρων, καθώς και η υποστήριξη κάθε έργου ή υποδομής απαραίτητου για την ικανοποίηση των τεθέντων στόχων ανά τομέα, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του, και τη βελτίωση της προσβασιμότητας.