Άρθρο 12 – Προληπτικά μέτρα

1. Μετά την υποβολή της αίτησης για κήρυξη του οφειλέτη σε πτώχευση, ο πρόεδρος του αρμόδιου κατά το άρθρο 4 δικαστηρίου, δικάζοντας κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 682 επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας), μετά από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να διατάξει όποιο μέτρο κρίνει αναγκαίο για να αποτραπεί κάθε επιζήμια για τους πιστωτές μεταβολή της περιουσίας του οφειλέτη ή μείωση της αξίας της, μέχρι να δημοσιευθεί στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας η απόφαση επί της αίτησης για κήρυξη της πτώχευσης. Η αίτηση συζητείται χωρίς κλήτευση του οφειλέτη, αλλά ο πρόεδρος μπορεί να ζητήσει την κλήτευσή του. Ο πρόεδρος μπορεί, ιδίως, να απαγορεύσει οποιαδήποτε διάθεση περιουσιακού στοιχείου από ή προς τον οφειλέτη, να διατάξει την αναστολή των ατομικών διώξεων των πιστωτών ή να ορίσει μεσεγγυούχο. Η απόφαση υποβάλλεται στη δημοσιότητα της παρ. 2 του άρθρου 10.
2. Η αναστολή της παρ. 1 δεν καταλαμβάνει ενέργειες εκτέλεσης ενέγγυων πιστωτών του οφειλέτη επί περιουσιακών στοιχείων, επί των οποίων έχουν λάβει εμπράγματη εξασφάλιση, με μόνη εξαίρεση περίπτωση που αίτηση πτώχευσης περιλαμβάνει με τρόπο παραδεκτό αίτημα εκποίησης του συνόλου του ενεργητικού της επιχείρησης ή των επιμέρους λειτουργικών συνόλων ή κλάδων, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 5, και εφόσον τα περιουσιακά στοιχεία επί των οποίων έχει παραχωρηθεί ασφάλεια αποτελούν μέρος λειτουργικού συνόλου ή κλάδου.
3. Τα προληπτικά μέτρα της παρ. 1 δεν μπορούν να θίγουν τα δικαιώματα από συμφωνία παροχής χρηματοοικονομικής ασφάλειας κατά την έννοια του άρθρου 2 του ν. 3301/2004 (Α` 263) ή από ρήτρα εκκαθαριστικού συμψηφισμού κατά την έννοια της ίδιας διάταξης, ανεξάρτητα από το αν η ρήτρα εκκαθαριστικού συμψηφισμού περιέχεται σε συμφωνία παροχής χρηματοοικονομικής ασφάλειας ή σε συμφωνία της οποίας αποτελεί μέρος η συμφωνία παροχής ασφάλειας, καθώς και τα δικαιώματα του εκδοχέα απαίτησης που εκχωρήθηκε από τον οφειλέτη στον πιστωτή προς εξασφάλιση ή προς ικανοποίησή του από το προϊόν της είσπραξης. Επίσης, δεν θίγεται το δικαίωμα καταγγελίας και απόδοσης του μισθίου σε περίπτωση σύμβασης μίσθωσης, εφόσον ο οφειλέτης είναι υπερήμερος ως προς την καταβολή έξι (6) ή περισσότερων μηνιαίων μισθωμάτων.
4. Η παροχή των προληπτικών μέτρων της παρ. 1 συνεπάγεται την αυτοδίκαιη άρση κάθε υφιστάμενου μέτρου προστασίας των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, ιδίως βάσει των διατάξεων του ν. 3869/2010 και του ν. 4605/2019, καθώς και την κατάργηση κάθε σχετικής εκκρεμούς διαδικασίας.
5. Τα διατασσόμενα μέτρα παύουν αυτοδικαίως με τη δημοσίευση της απόφασης του δικαστηρίου στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας επί της αίτησης για κήρυξη της πτώχευσης.

  • 10 Σεπτεμβρίου 2020, 10:51 | Άνθια Κορέλα

    Είναι προφανές ότι η παρ. 2 του συγκεκριμένου άρθρου, βρίσκει αναλογική εφαρμογή στους οφειλέτες που τυγχάνουν φυσικά πρόσωπα – νοικοκυριά, ώστε μόνον εφ’ όσον στην αίτηση πτώχευσης προτείνεται η εκποίηση της κύριας κατοικίας είναι νοητή η εξασφάλιση της περιουσίας του οφειλέτη μέσω των ασφαλιστικών μέτρων. Αντιστρόφως δε, εάν ο οφειλέτης φυσικό πρόσωπο επιδιώξει στην αίτηση πτώχευσής του να διασώσει την κύρια κατοικία του, αυτή ουσιαστικά δεν δύναται επ’ ουδενί να προστατευτεί από τους ενέγγυους πιστωτές. Στο οποίο ενδεχόμενο όμως, είναι προφανές ότι ο οφειλέτης δεν έχει πλέον τίποτε και κανέναν να προστατεύσει. Τα ασφαλιστικά μέτρα διασφαλίζουν την ακίνητη περιουσία όχι για τον οφειλέτη, αλλά για την πιο εύρυθμη λειτουργία της πτώχευσης· ασκείται δηλαδή προς τη διασφάλιση των συμφερόντων των πιστωτών, όχι του ίδιου του οφειλέτη.
    Μα, εφ’ όσον γίνονται δεκτά τα ανωτέρω, η επιβάρυνση του οφειλέτη με τα έξοδα των ασφαλιστικών μέτρων κανένα νόημα δεν αποκτά, αφού δεν εξασφαλίζει τον ίδιο με κανέναν τρόπο, μιας και η ρευστοποίηση της περιουσίας του ούτως ή άλλως θα επέλθει. Παράλληλα, όμως, οι διεκδικητικές πράξεις εκτελέσεως από τους πιστωτές μεσούσης της περιόδου από την κατάθεση της αίτησης πτώχευσης έως την κήρυξη αυτής, το μόνον αποτέλεσμα που θα είχαν είναι η διατάραξη της πτωχευτικής διαδικασίας. Από αυτήν την άποψη και μόνον, η αναστολή των καταδιωκτικών πράξεων των πιστωτών, θα έπρεπε να χορηγείται αυτοδίκαια από το Δικαστήριο, κι όχι κατόπιν πρωτοβουλίας του οφειλέτη, διότι, ακριβώς, ο ίδιος ο οφειλέτης λίγα έως καθόλου οφέλη απολαμβάνει, αφού δεν διώκει να προστατεύσει κάποιο ακίνητό του ή έστω δεν του δίδεται η δυνατότητα να πράξει κάτι τέτοιο. Άλλωστε, η φιλοσοφία του νόμου είναι η πλήρης απαλλαγή του οφειλέτη, μέσω όμως της πλήρους ρευστοποίησης της περιουσίας του, τουτέστιν δεν έχει τίποτε να διασώσει. Εύλογη η απορία, επομένως, για ποιο λόγο να χρεωθεί ο ίδιος ακριβώς για να διασφαλίσει την περιουσία του από τους πιστωτές του, χάριν άλλων μόνον πιστωτών;.
    Η πρόβλεψη για τη λειτουργία των ασφαλιστικών μέτρων στην πτωχευτική διαδικασία αποδεικνύεται ομολογουμένως άστοχη, αφού εξυπηρετεί μόνον τις ανάγκες της πτωχευτικής διαδικασίας κι όχι τον ίδιο τον οφειλέτη. Για αυτό, όμως, είναι σκοπιμότερο η ίδια η πτωχευτική διαδικασία να διασφαλίζεται στην πορεία της από τις διωκτικές τάσεις των πιστωτών αυτοδικαίως κι όχι με την πρωτοβουλία του οφειλέτη, κάτι που γίνεται πολύ περισσότερο αισθητό αν λάβει υπόψη κανείς τον ιδιώτη – φυσικό πρόσωπο. Νόημα θα είχε αυτή η πρόβλεψη των ασφαλιστικών μόνον εάν ήταν εφικτό για την επιχείρηση ή το φυσικό πρόσωπο να εξασφαλίσει, διά της αιτήσεώς του, ένα μέρος έστω της ακίνητης περιουσίας του, οπότε η διασφάλιση από τα διωκτικά μέτρα θα είχε νόημα και θα συνέφερε ουσιωδώς τον οφειλέτη. Επομένως, ένα εκ των δύο είναι σκόπιμο να συμβεί: είτε η αυτοδίκαιη διασφάλιση της πτωχευτικής περιουσίας από το ίδιο το δικαστήριο με αυτοδίκαιη αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων είτε η τροποποίηση της δεύτερης παραγράφου, ώστε να καταλαμβάνουν τα ασφαλιστικά μέτρα και τους ενέγγυους πιστωτές, για να έχει νόημα η αίτηση ασφαλιστικών για τον οφειλέτη. Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει στην παρούσα φάση το νομοσχέδιο, στερείται λογικής.

  • 7 Σεπτεμβρίου 2020, 15:58 | ΝΙΚ. ΜΠΟΥΡΜΠΟΣ

    1. Απαραίτητη η κλήτευση του οφειλέτη στη δίκη για τη λήψη προληπτικών μέτρων για την αποφυγή καταχρηστικών ενεργειών των πιστωτών ή του οφειλέτη σε βάρος καλόπιστων τρίτων.
    2. Δεδομένου ότι κατά το άρθρο 5 παρ. 1 η αίτηση πτώχευσης δεν είναι απαραίτητο να περιέχει αίτημα εκποίησης συνόλου ή μέρους του ενεργητικού της επιχείρησης θα πρέπει για την αποφυγή καταχρηστικών και επιβλαβών για την πτώχευση ενεργειών από πιστωτές να παραμείνει ως έχει η σχετική διάταξη του ισχύοντος ΠτΚ για τους ενέγγυους πιστωτές.

  • 2 Σεπτεμβρίου 2020, 22:25 | Ιωάννης Μεταξάς

    H παράγραφος 4 του άρθρου 12, έτσι όπως είναι διατυπωμένη, μπορεί να ερμηνευθεί καταχρηστικώς. Δηλ. μπορεί να εκληφθεί ότι ΚΑΘΕ διαδικασία εν εξελίξει καταργείται και όλες οι περιπτώσεις αθετήσεων πληρωμών οφειλών υπάγονται στον νόμο που θα προκύψει από την επεξεργασία του παρόντος ν/σ.
    Προτείνεται να αλλάξει η διατύπωση, ως εξής:

    Η παροχή των προληπτικών μέτρων της παρ. 1 συνεπάγεται την αυτοδίκαιη άρση κάθε υφιστάμενου μέτρου προστασίας των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, βάσει των διατάξεων του ν. 3869/2010 και των τροποποιήσεων αυτού και του ν. 4605/2019. Εκκρεμείς δίκες για θέματα οφειλών ή χρηματικών απαιτήσεων προς το Δημόσιο, τους ασφαλιστικούς φορείς ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, δεν επηρεάζονται και συνεχίζονται κανονικά.