Άρθρο 165 – Επιμετρήσεις

1. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου λαμβάνονται επί τόπου όλα τα αναγκαία στοιχεία για την επιμέτρηση των ποσοτήτων των εκτελούμενων εργασιών. Τα επί τόπου επιμετρητικά στοιχεία λαμβάνονται από κοινού από τον επιβλέποντα και τον εκπρόσωπο του αναδόχου, καταχωρούνται σε επιμετρητικά φύλλα εις διπλούν, που υπογράφονται από τα δύο μέρη και καθένα παίρνει από ένα αντίγραφο. Ειδικά για την περίπτωση της παραλαβής φυσικού εδάφους, η Προϊσταμένη Αρχή συγκροτεί Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν υποχρεωτικά ο Προϊστάμενος της διευθύνουσας υπηρεσίας και επιβλέπων.
2. Στο τέλος κάθε μήνα, ή σε άλλη χρονική περίοδο που ορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης, ο ανάδοχος συντάσσει επιμετρήσεις κατά διακριτά μέρη του έργου για τις εργασίες που εκτελέσθηκαν τον προηγούμενο μήνα. Η επιμέτρηση περιλαμβάνει για κάθε εργασία συνοπτική περιγραφή της με ένδειξη του αντίστοιχου άρθρου του τιμολογίου ή των πρωτοκόλλων κανονισμού τιμών μονάδας νέων εργασιών που εκτελέσθηκαν και τα αναγκαία γι’ αυτό επιμετρητικά σχέδια, στοιχεία και διαγράμματα, με βάση τα στοιχεία απευθείας καταμέτρησης των εργασιών ή των πρωτοκόλλων της παραγράφου 3.
Οι επιμετρήσεις, συνοδευόμενες από τα αναγκαία επιμετρητικά στοιχεία και σχέδια, σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, υποβάλλονται, από τον ανάδοχο στη διευθύνουσα υπηρεσία για έλεγχο το αργότερο είκοσι ημέρες μετά το τέλος του επομένου της εκτελέσεώς τους μηνός, αφού υπογραφούν από αυτόν με την ένδειξη «όπως συντάχθηκαν από τον ανάδοχο».
Οι επιμετρήσεις συντάσσονται με μέριμνα και δαπάνη του αναδόχου και υπόκεινται στον έλεγχο της διευθύνουσας υπηρεσίας, ο οποίος ολοκληρώνεται με την εγκριτική απόφαση της τελευταίας.
Η διευθύνουσα υπηρεσία, μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή των επιμετρήσεων από τον ανάδοχο, έχει την υποχρέωση να προβεί σε έλεγχο και διόρθωση των υπολογισμών, να εγκρίνει τις επιμετρήσεις και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο τις επιμετρήσεις που έχουν ελεγχθεί και διορθωθεί. Η κοινοποίηση αυτή θεωρείται πράξη της διευθύνουσας υπηρεσίας κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 188 και ο ανάδοχος, εάν δεν αποδέχεται τις διορθώσεις, μπορεί να ασκήσει το προβλεπόμενο δικαίωμα της ένστασης.
Εάν οι υποβαλλόμενες επιμετρήσεις παρουσιάζουν ελλείψεις, που καθιστούν αδύνατο τον έλεγχο ή τη διόρθωσή τους, η Διευθύνουσα Υπηρεσία επιστρέφει τις επιμετρήσεις στον ανάδοχο μέσα στην πιο πάνω τρίμηνη προθεσμία και τον καλεί για την συμπλήρωση των συγκεκριμένων ελλείψεων. Τα στοιχεία που λείπουν και κρίνονται απαραίτητα από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία πρέπει να αναφέρονται στην πρόσκληση συγκεκριμένα και αριθμημένα. Ο ανάδοχος μέσα σε ένα μήνα υποχρεούται να επανυποβάλλει τις επιμετρήσεις συμπληρώνοντας όλα τα στοιχεία που του ζητήθηκαν με την πρόσκληση. Μετά την πιο πάνω επανυποβολή των επιμετρήσεων, η Διευθύνουσα Υπηρεσία δεν μπορεί να τις επιστρέψει εκ νέου στον ανάδοχο προς συμπλήρωση, αλλά υποχρεούται μέσα σε ένα μήνα να τις ελέγξει, να τις διορθώσει, να τις εγκρίνει και να τις κοινοποιήσει στον ανάδοχο.
Οι επιμετρήσεις, εάν δεν επιστραφούν εγκεκριμένες ή διορθωμένες ή για συμπλήρωση μέσα στην πιο πάνω τρίμηνη προθεσμία, ή εάν, μετά την επανυποβολή τους, αυτές δεν ελεγχθούν, διορθωθούν, εγκριθούν και κοινοποιηθούν στον ανάδοχο, μέσα στην πιο πάνω μηνιαία προθεσμία, θεωρούνται αυτοδίκαια εγκεκριμένες, μόνο υπό την έννοια ότι μπορούν να συμπεριληφθούν από τον ανάδοχο σε επόμενο λογαριασμό.
Οι επιμετρήσεις του έργου, εγκεκριμένες από τη διευθύνουσα υπηρεσία ή αυτοδίκαια εγκεκριμένες, μπορεί να ελεγχθούν εκ νέου από την επιτροπή προσωρινής παραλαβής και αν διαπιστωθεί η ύπαρξη αχρεωστήτως καταβληθέντος εργολαβικού ανταλλάγματος, αυτό είναι επιστρεπτέο ύστερα από σύνταξη αρνητικού λογαριασμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 8 του άρθρου 166. Οι αυτοδίκαια εγκεκριμένες επιμετρήσεις υπόκεινται στον έλεγχο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σε επόμενο λογαριασμό.
3. Όταν πρόκειται για εργασίες, η ποσοτική επαλήθευση των οποίων δεν είναι δυνατή στην τελική μορφή του έργου, όπως εργασίες που πρόκειται να επικαλυφθούν από άλλες και δεν είναι τελικά εμφανείς, ποσότητες που παραλαμβάνονται με ζύγιση ή άλλα παρόμοια, ο ανάδοχος υποχρεούται να καλέσει την επιτροπή της παραγράφου 2 του άρθρου 148, και τον επιβλέποντα, προκειμένου να προβούν από κοινού στην καταμέτρηση ή ζύγιση και να συντάξουν πρωτόκολλο παραλαβής αφανών εργασιών ή πρωτόκολλο ζυγίσεως αντίστοιχα. Το πρωτόκολλο αυτό, υπογραφόμενο από τον ανάδοχο, τον επιβλέποντα και τα μέλη της επιτροπής, αποτελεί προϋπόθεση για την πιστοποίηση των σχετικών εργασιών. Η πρόσκληση της Αναδόχου προς τη Διευθύνουσα Υπηρεσία πρέπει να γίνεται για μεν την από κοινού ζύγιση τουλάχιστον μια εργάσιμη ημέρα πριν από αυτήν, για δε τη λήψη των στοιχείων υπαίθρου τουλάχιστον πέντε εργάσιμες ημέρες πριν τη διενέργειά τους. Η μη ανταπόκριση των εντεταλμένων οργάνων στην πρόσκληση μπορεί να αποτελεί λόγο υπερημερίας του Κυρίου του έργου και επιφέρει πειθαρχικές ποινές στους υπεύθυνους.
Το πρωτόκολλο παραλαβής εργασιών συνοδεύει υποχρεωτικά την επιμέτρηση των σχετικών εργασιών δεν έχει εκτελεστό διοικητικό χαρακτήρα και δεν προσβάλλεται αυτοτελώς παρά μόνο από κοινού με την προσβολή της εγκριτικής πράξης της επιμέτρησης.
4. Ειδικώς ο χαρακτηρισμός των εδαφών που κατασκευάζεται το έργο, γίνεται από δύο ή περισσότερους τεχνικούς υπαλλήλους, που ορίζονται από τη διευθύνουσα υπηρεσία. Ο ορισμός της επιτροπής αυτής ανακοινώνεται στην προϊσταμένη αρχή, η οποία μπορεί να ορίσει και άλλον υπάλληλο να συμμετέχει στο έργο της επιτροπής. Η προϊσταμένη αρχή μπορεί σε κάθε περίπτωση να ορίσει άλλη επιτροπή για επανέλεγχο και χαρακτηρισμό εδαφών. Σε περίπτωση που δεν επαρκεί το τεχνικό προσωπικό ή σε περίπτωση αδυναμίας να ληφθεί απόφαση, λόγω διαφωνίας των υπαλλήλων που ορίζονται σε άρτιο αριθμό, ο ανωτέρω χαρακτηρισμός εδαφών γίνεται κατά τον προσφορότερο τρόπο με απόφαση της προϊσταμένης αρχής.
5.Δύο (2) μήνες το αργότερο μετά τη βεβαιωμένη περάτωση του έργου ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να υποβάλει στη διευθύνουσα υπηρεσία τυχόν επί μέρους επιμετρήσεις που λείπουν και την «τελική επιμέτρηση», δηλαδή τελικό συνοπτικό πίνακα που ανακεφαλαιώνει τις ποσότητες όλων των τμηματικών επιμετρήσεων και των πρωτοκόλλων της παραγράφου 3. Αν αυτές έχουν ελεγχθεί από τη διευθύνουσα υπηρεσία, οι ποσότητες τίθενται όπως διορθώθηκαν, έστω και αν εκκρεμούν κατ’ αυτών ενστάσεις του αναδόχου ή αιτήσεις θεραπείας. Η καταχώρηση αυτή στην τελική επιμέτρηση δεν αποτελεί παραίτηση του αναδόχου από τέτοιες αιτήσεις ή ενστάσεις που έχουν ασκηθεί νόμιμα, ούτε παρέχει το δικαίωμα σε αυτόν να υποβάλει νέες. Για τις επί μέρους επιμετρήσεις, που δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί από την υπηρεσία, καταχωρούνται οι ποσότητες των επιμετρήσεων όπως συντάχθηκαν από τον ανάδοχο πριν από τον έλεγχο της υπηρεσίας. Η τελική επιμέτρηση υπογράφεται από τον ανάδοχο με την ένδειξη «όπως συντάχθηκε από τον ανάδοχο». Η διευθύνουσα υπηρεσία έχει υποχρέωση να προβεί στον έλεγχο της τελικής επιμέτρησης, μέσα σε δύο (2) μήνες από την υποβολή της και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο την ελεγμένη και τυχόν διορθωμένη επιμέτρηση. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 έχει εφαρμογή για την τελική επιμέτρηση.
6. Σε περίπτωση που δεν υποβληθεί από τον ανάδοχο τελική επιμέτρηση, το αργότερο εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση προς αυτόν της βεβαίωσης περαίωσης των εργασιών, επιβάλλεται σε βάρος του, για κάθε συμπληρωμένο μήνα καθυστέρησης, ειδική ποινική ρήτρα ποσοστού δύο χιλιοστών (2%ο) επί του συνολικού ποσού που έχει καταβληθεί στον ανάδοχο μέχρι τότε για την όλη σύμβαση. Η ποινική ρήτρα επιβάλλεται με απόφαση της διευθύνουσας υπηρεσίας και για έξι (6) το πολύ μήνες καθυστέρησης. Ανεξάρτητα από την επιβολή της ποινικής ρήτρας και μετά την πάροδο του χρόνου επιβολής της, η τελική επιμέτρηση συντάσσεται από την υπηρεσία που μπορεί να χρησιμοποιήσει γι’ αυτό ιδιώτες τεχνικούς και συνεργεία καταλογίζοντας τη σχετική δαπάνη σε βάρος του αναδόχου. Η τελική επιμέτρηση που συντάσσεται με αυτόν τον τρόπο κοινοποιείται στον ανάδοχο.
7. Μαζί με την τελική επιμέτρηση ο ανάδοχος μπορεί να υποβάλει και κάθε άλλο αίτημά του που σχετίζεται με δικαίωμά του από την εκτέλεση της σύμβασης, αν αυτό δεν έχει αποσβεστεί και η σχετική αξίωση παραγραφεί, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 187 ή αν το σχετικό δικαίωμα δεν έχει αποσβεστεί ή χαθεί από κάποια άλλη αιτία. Μετά την υποβολή της τελικής επιμέτρησης, ο ανάδοχος μπορεί να εγείρει σχετικές απαιτήσεις μόνο για οψιγενείς αιτίες.
8. Στις περιπτώσεις συμβάσεων που προβλέπουν πληρωμή με κατ’ αποκοπή τίμημα, τελική επιμέτρηση είναι η επιβεβαίωση κατασκευής των επί μέρους εργασιών ποιοτικά και ποσοτικά, όπως προβλέπονται στη σύμβαση. Για την πραγματοποίηση των τμηματικών πληρωμών εφαρμόζονται επί μέρους ποσοστά εκτέλεσης εργασιών κατά τμήματα του έργου, όπως ορίζεται στη σύμβαση.

  • 28 Μαρτίου 2016, 11:26 | ΣΔ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

    • (α) Στο 11ο εδάφιο της παρ.2 στο οποία ορίζεται ότι οι επιμετρήσεις αν δεν ελεγχθούν, διορθωθούν κλπ εντός της τρίμηνης προθεσμίας από την υποβολή τους θεωρούνται αυτοδίκαια εγκεκριμένες να διαγραφεί η φράση « μόνον υπό την έννοια ότι μπορούν να περιληφθούν από τον ανάδοχο σε επόμενο λογαριασμό».
    • (β) Ομοίως να διαγραφεί το 13ο εδάφιο της ανωτέρω παραγράφου που ορίζει ότι «οι αυτοδίκαια εγκεκριμένες επιμετρήσεις υπόκεινται στον έλεγχο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σε επόμενο λογαριασμό» και ο εν λόγω έλεγχος να περιορισθεί στο στάδιο της προσωρινής παραλαβής όπως ορίζει το αμέσως προηγούμενο εδάφιο στο οποίο ορίζεται ότι «οι επιμετρήσεις του έργου ρητά ή αυτοδίκαια εγκεκριμένες μπορεί να ελεγχθούν εκ νέου από την επιτροπή προσωρινής παραλαβής και αν διαπιστωθεί η ύπαρξη αχρεωστήτως καταβληθέντος εργολαβικού ανταλλάγματος να είναι τούτο επιστρεπτέο μετά την σύνταξη αρνητικού λογαριασμού»
    • (γ) Στην παρ. 3 όπου περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο συντάσσεται το πρωτόκολλο παραλαβής των αφανών εργασιών, οι οποίες εξ ορισμού, λόγω της φύσεως τους, δεν μπορούν να τύχουν ποσοτικής επαλήθευσης στην τελική μορφή του έργου, ότι δηλ. ο ανάδοχος υποχρεούται να καλέσει την τριμελή Επιτροπή τεχνικών υπαλλήλων που ορίζει σχετικά η Δ.Υ για να προβούν σε καταμέτρηση ή ζύγιση στην φράση που αναφέρει ότι «η μη ανταπόκριση των εντεταλμένων υπαλλήλων στην πρόσκληση μπορεί να αποτελεί λόγο υπερημερίας του Κυρίου του έργου και επιφέρει πειθαρχικές ποινές στους υπεύθυνους» να διαγραφεί η λέξη «ΜΠΟΡΕΙ».
    • (δ) Στην παρ. 7 όπου ορίζεται ότι «μαζί με την τελική επιμέτρηση ο ανάδοχος μπορεί να υποβάλλει και κάθε άλλο αίτημα του που σχετίζεται με δικαιώματα του από την εκτέλεση της σύμβασης» να διαγραφεί η φράση «αν αυτό δεν έχει αποσβεστεί και η σχετική αξίωση παραγραφεί κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 187» για λόγους νομοτεχνικούς, εφόσον γίνουν δεκτές οι παρατηρήσεις μας που αφορούν το συγκεκριμένο άρθρο 187.

  • 2. Είναι υπερβολικό το διάστημα των τριών μηνών μέσα στο οποίο η διευθύνουσα υπηρεσία, από την υποβολή των επιμετρήσεων από τον ανάδοχο, έχει την υποχρέωση να προβεί σε έλεγχο και διόρθωση των υπολογισμών, να εγκρίνει τις επιμετρήσεις και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο τις επιμετρήσεις που έχουν ελεγχθεί και διορθωθεί. Επίσης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το χρονικό διάστημα εκτέλεσης της σύμβασης.
    Προτείνεται το διάστημα να κυμαίνεται σε 45 ημέρες ανάλογα με το χρονικό διάστημα εκτέλεσης της σύμβασης.

    Επίσης η (Παρ. 7) να αναδιατυπωθεί : « Στις περιπτώσεις συμβάσεων που προβλέπουν πληρωμή με κατ’ αποκοπή τίμημα, τελική επιμέτρηση είναι η επιβεβαίωση κατασκευής των επί μέρους εργασιών ποιοτικά και ποσοτικά, όπως προβλέπονται στη σύμβαση. Επιβεβαίωση με την πιο πάνω έννοια θεωρείται η υπογραφή της βεβαίωσης περαιώσεως του έργου. Για την πραγματοποίηση των τμηματικών πληρωμών εφαρμόζονται επί μέρους ποσοστά εκτέλεσης εργασιών κατά τμήματα του έργου, όπως ορίζεται στη σύμβαση».
    Προτείνεται να ξεκαθαριστεί σαφώς ποιες επιμετρήσεις θέλουν ΠΠΑΕ και ποιες όχι βάσει πχ οδηγίας που θα εκδίδει η Δ.Υ. καθώς τώρα ισχύουν πολλές διαφοροποιήσεις ανά υπηρεσία, όπως πχ ΠΠΑΕ για κουφώματα, χρωματισμούς, επιστρώσεις, ασφαλτικά κλπ.
    Προτείνεται να υπάρχει δυνατότητα υποβολής πιστοποίησης μαζί με επιμετρήσεις με ευθύνη του αναδόχου και χωρίς να προσμετρείται φυσικά ο χρόνος μέχρι την έγκριση τους για τη διακοπή εργασιών. Ως συνέπεια θα προκύψει μεγάλο κέρδος χρόνου και απώλεια καθυστερήσεων ειδικώς για μικρά έργα και ευκόλως επιμετρούμενα έργα.

  • 27 Μαρτίου 2016, 20:25 | Αντώνιος Κόκκινος

    Μηνιαία προθεσμία ελέγχου επιμετρήσεως
    Επιμέτρηση όλων των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί μέχρι τότε και όχι μόνο αυτών που έχουν εκτελεσθεί τον προηγούμενο μήνα.
    Δεκαήμερη προθεσμία επιστροφής ελλειπών επιμετρήσεων.

    ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

    Δεν μπορεί ο χρόνος ελέγχου της επιμέτρησης να υπερβαίνει τον χρόνο εκτέλεσης της εργασίας. Ακόμη και στην περίπτωση που η Διευθύνουσα Υπηρεσία εξαντλήσει την τρίμηνη προθεσμία αυτό θα συμβεί άπαξ αφού για κάθε επόμενη επιμέτρηση θα έχει στην διάθεσή της μόνο ένα μήνα για τον έλεγχο των επομένων και συνεπώς η τρίμηνη προθεσμία χωρίς να δώσει πρόσθετο χρόνο στην Διευθύνουσα Υπηρεσία απλώς θα καθυστερήσει την έγκριση των επομένων επιμετρήσεων κατά τρεις μήνες.

  • 27 Μαρτίου 2016, 18:27 | Μανώλης

    Κατά την αποψή μου θα πρέπει μετά το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 να προστεθoύν τα εξής :

    «Στην πρόσκληση του αναδόχου θα πρέπει να αναφέρονται ρητά τις εκτελεσμένες εργασίες (άρθρο τιμολογίου, ποσότητες κτλ.) που πρόκειται να παραληφθούν από τα αρμόδια όργανα του Δημοσίου.
    Στην περίπτωση που κατά την επί τόπου του έργου μετάβαση κατόπιν της πρόσκλησης του αναδόχου, διαπιστωθεί από τους αρμόδιους υπαλλήλους ότι κάποιες από τις εργασίες που αναφέρονται στην πρόσκληση του αναδόχου δεν έχουν εκτελεστεί ή δεν είναι δυνατή η ποσοτική τους επαλήθευση καθώς δεν διατίθενται από τον ανάδοχο όλα τα απαιτούμενα μέσα για την επαλήθευσή τους, θα επιβάλλεται στον ανάδοχο ποινική ρήτρα ίση με πέντε τοις χιλοίς επί του συνόλου των εργασιών για τις οποίες δεν κατέστη δυνατή η παραλαβή τους και κατά συνέπεια η ποσοτική επαλήθευση τους».

  • 15 Μαρτίου 2016, 14:27 | Γιάννης Μιχαήλ

    ΙΙ. (ΆΡΘΡΟ 165,παραγ. 2) Προτείνεται ό έλεγχος των επιμετρήσεων είτε να συντμηθεί σε ένα μήνα και μόνον κατόπιν απόφασης της υπηρεσίας για κάθε επιμέτρηση, αυτός να δύναται να επιμηκυνθεί μέχρι τους τρείς μήνες, είτε μετά την υποβολή της επιμέτρησης να μπορεί αυτή να συμπεριληφθεί στην πιστοποίηση και για χρόνο πλέον του ενός μηνός να θεωρείται προσωρινή και να δύναται να αποζημιωθεί ως τοιαύτη. Ο δε μέγιστος χρόνος όπου μπορεί μία επιμέτρηση να θεωρηθεί προσωρινή να ανέρχεται σε τρείς μήνες μετά την υποβολή της.

    ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

    Ο προβλεπόμενος χρόνος έγκρισης των επιμετρήσεων, από την ως άνω διάταξη ανέρχεται σε 3 μήνες, εάν δε προσθέσουμε και το γεγονός ότι το σύνολο σχεδόν των υπηρεσιών ερμηνεύουν ότι για να περιληφθούν οι επιμετρήσεις σε πιστοποίηση πρέπει να είναι εγκεκριμένες, έχει ως αποτέλεσμα ο ανάδοχος να αποζημιώνεται, περιλαμβανομένου και του χρόνου έγκρισης του λογαριασμού, για ήδη εκτελεσθείσες εργασίες, μετά από τουλάχιστον εξι μήνες από τον χρόνο εκτέλεσης τους. Είναι λοιπόν προφανές ότι ο ανάδοχος υποχρεώνεται να χρηματοδοτεί το έργο για εξι μήνες, γεγονός το οποίο δεν προβλέπεται από το υφιστάμενο δικαιο, το οποίο διέπει την εκτέλεση των Δημοσίων έργων.