1. Το σύστημα προσφοράς μελέτη- κατασκευή μπορεί να εφαρμόζεται σε όλα τα είδη έργων εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 2.
2. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιλογή του συστήματος προσφοράς που περιλαμβάνει μελέτη και κατασκευή, είναι σωρευτικά η ύπαρξη εγκεκριμένης προμελέτης εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων , τεύχους υπολογισμού και τεκμηρίωσης για τον καθορισμό του προϋπολογισμού της αναθέτουσας αρχής και «Κανονισμού Μελετών Έργου», ο οποίος συντάσσεται ειδικά για το προς δημοπράτηση έργο ή υπάρχει και εφαρμόστηκε σε παρόμοια έργα.
Οι διατιθέμενες μελέτες της αναθέτουσας αρχής θα συνοδεύονται υποχρεωτικά, επί ποινή ακυρώσεως της διαδικασίας του διαγωνισμού, από όλες τις απαραίτητες συνοδές υποστηρικτικές μελέτες, όπως γεωλογικές, γεωτεχνικές που αντιστοιχούν στο αντίστοιχο στάδιο της μελέτης του κυρίου έργου. Περαιτέρω η διαδικασία τεκμηρίωσης της ωρίμανσης του έργου περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 6 του άρθρου 43.43
Οι συμμετέχοντες υποβάλλουν στη δημοπρασία του¬λάχιστον Οριστική μελέτη όλων των απαραίτητων έργων ή μελέτη εφαρμογής προκειμένου για κτιριακά έργα. Το απαιτούμενο στάδιο της μελέτης καθορίζεται στη διακήρυξη του έργου. Οι μελετητές όλων των συμμετεχόντων πρέπει να έχουν τα κατάλληλα προσόντα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για τα πτυχία μελετητών και γραφείων με¬λετών ή ισοδύναμα προσόντα προκειμένου για γραφεία μελετών με έδρα εκτός Ελλάδας.
Η παράλειψη υποβολής μελέτης η οποία ζητείται από τα τεύχη του διαγωνισμού συνιστά ουσιώδη έλλειψη, καθιστά την προσφορά απαράδεκτη και αποτελεί λόγο αποκλεισμού του συμμετέχοντα.
3. Κατά την εφαρμογή του συστήματος αυτού μπορεί με τη διακήρυξη να ζητείται από τους συμμετέχοντες, εκτός από την οικονομική τους προσφορά, η συμπλήρωση ή σύνταξη μελετών, ο προσδιορισμός τεχνολογικών χαρακτηριστικών και προδιαγραφών επιμέρους στοιχείων του έργου, η υποβολή προτάσεων – λύσεων σε δεδομένο τεχνικό πρόβλημα, ο καθορισμός της προθεσμίας για την αποπεράτωση κατασκευής του έργου και κοστολόγηση του κύκλου ζωής του έργου. Τα ανωτέρω ζητούμενα προσαρμόζονται στο αντικείμενο της κάθε σύμβασης. Με αποφάσεις του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων δύναται να καθορίζονται οι τρόποι προσδιορισμού και μέτρησης του κόστους του κύκλου ζωής των έργων.
4. Η οικονομική προσφορά περιλαμβάνει το εργολαβικό αντάλλαγμα κατ` αποκοπή για ολόκληρο το έργο ή για τμήματα του έργου. Με τη διακήρυξη μπορεί να ζητείται και ανάλυση του κατ΄ αποκοπήν τιμήματος από το συμμετέχοντα, προκειμένου να διαπιστωθούν και να αποτιμηθούν τυχόν διαφοροποιήσεις που ενδεχόμενα θα προκύψουν με αποδεκτό τρόπο. Η υπόψη ανάλυση υποβάλλεται σε κλειστό σφραγισμένο φάκελο ο οποίος φυλάσσεται στην Προϊσταμένη Αρχή και ανοίγεται μόνο όταν προκύψει θέμα τροποποίησης της οικονομικής προσφοράς.
5. Η ανάδειξη του αναδόχου πραγματοποιείται εναλλακτικά κατά τους δύο κατωτέρω τρόπους:
α) Η ανάδειξη του αναδόχου γίνεται λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις οικονομικές προσφορές. Στην περίπτωση αυτή η ανάθεση της σύμβασης γίνεται στον συμμετέχοντα που υπέβαλε την χαμηλότερη οικονομική προσφορά.
Tην ημέρα κατάθεσης των προσφορών, σε δημόσια συνεδρίαση, η Επιτροπή διαγωνισμού ανοίγει τους φακέλους που περιέχουν τα Δικαιολογητικά Συμμετοχής, και στη συνέχεια, αποσφραγίζει τους φακέλους της οικονομικής προσφοράς των συμμετεχόντων, σύμφωνα με το άρθρο 109. Η όλη διαδικασία καταχωρείται σε πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, στο οποίο καταγράφεται η οικονομική προσφορά κάθε συμμετέχοντα, η σειρά μειοδοσίας και το ποιες προσφορές γίνονται δεκτές και ποιες απορρίπτονται. Στη συνέχεια, η Επιτροπή Διαγωνισμού ελέγχει, με βάση την σειρά μειοδοσίας, την πληρότητα και συμφωνία των μελετών που υποβλήθηκαν με βάση τα οριζόμενα στην Διακήρυξη και στον «Κανονισμό Μελετών Έργου», τα οποία έχουν αποκλειστικά τη μορφή συμμόρφωση / μη συμμόρφωση, και καταγράφει το αποτέλεσμα στο ίδιο πρακτικό. Το πρακτικό με το αποτέλεσμα της δημοπρασίας υποβάλλεται στην αναθέτουσα αρχή, η οποία εγκρίνει το αποτέλεσμα, επιφυλασσομένων των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 119. Η ανωτέρω διαδικασία και υποβολή του πρακτικού στην αναθέτουσα αρχή ολοκληρώνεται υποχρεωτικά εντός μηνός από την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, άλλως η παράβαση της προθεσμίας αυτής συνεπάγεται πειθαρχική ευθύνη των μελών της επιτροπής διαγωνισμού κατά το άρθρο 153 του παρόντος.
Κατά της απόφασης έγκρισης του αποτελέσματος της δημοπρασίας χωρεί ένσταση του άρθρου 139 ή η προβλεπόμενη κατά τις κείμενες διατάξεις προδικαστική προσφυγή.
Η ανάδειξη του αναδόχου γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές προσφορές σε συνδυασμό με την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών.
Στην περίπτωση αυτή η συνολική βαθμολόγηση της προσφοράς του συμμετέχοντα συνεκτιμά κατά ποσοστό 90% την οικονομική προσφορά του και κατά ποσοστό 10% την τεχνική προσφορά του.
Με απόφαση του Υπουργού που έχει τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, ορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησης της τεχνικής προσφοράς, η ελάχιστη επιτρεπόμενη αποδεκτή βαθμολογία και οι επί μέρους συντελεστές βαρύτητας των ως άνω κριτηρίων αξιολόγησης, ανάλογα με τη κατηγορία, το μέγεθος και το είδος του έργου.
Tην ημέρα κατάθεσης των προσφορών, σε δημόσια συνεδρίαση, η Επιτροπή διαγωνισμού ανοίγει τους φακέλους που περιέχουν τα Δικαιολογητικά Συμμετοχής, και στη συνέχεια, αποσφραγίζει τους φακέλους της οικονομικής προσφοράς των συμμετεχόντων, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 109 του παρόντος. Η όλη διαδικασία καταχωρείται σε πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, στο οποίο καταγράφεται η οικονομική προσφορά κάθε συμμετέχοντα, η σειρά μειοδοσίας και το ποιες προσφορές γίνονται δεκτές και ποιες απορρίπτονται. Η Επιτροπή Διαγωνισμού, σε κλειστές συνεδριάσεις, με βάση την σειρά μειοδοσίας, κρίνει και αξιολογεί τις τεχνικές προσφορές με βάση τα κριτήρια που ορίστηκαν στη Διακήρυξη. Το αποτέλεσμα καταγράφεται στο ίδιο πρακτικό.
Η επιτροπή διαγωνισμού ολοκληρώνει το πρακτικό με το αποτέλεσμα της δημοπρασίας σε εύλογο χρόνο και όχι πλέον των πέντε μηνών και το υποβάλλει στην αναθέτουσα αρχή, η οποία εγκρίνει το αποτέλεσμα, επιφυλασσομένων των διατάξεων του άρθρου 119.
Κατά της απόφασης έγκρισης του αποτελέσματος της δημοπρασίας χωρεί ένσταση του άρθρου 139 ή η προβλεπόμενη από τις κείμενες διατάξεις προδικαστική προσφυγή.
6. Η προθεσμία παραλαβής των προσφορών σε διαγωνισμό με το σύστημα μελέτης – κατασκευής δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από δύο (2) μήνες από τη σχετική δημοσίευση της προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αναθέτουσα αρχή δύναται με την Διακήρυξη να ορίσει προθεσμία έως και πέντε (5) μήνες ανάλογα με τη σπουδαιότητα και την πολυπλοκότητα του δημοπρατούμενου έργου.
7. Δεν επιτρέπεται ο συνδυασμός του συστήματος προσφοράς μελέτης και κατασκευής με τα, υπό στοιχεία (α), (β) και ( γ), συστήματα προσφοράς που προβλέπονται στο άρθρο 89.
8.Κατά την εφαρμογή του συστήματος προσφορών που περιλαμβάνει μελέτη και κατασκευή, μπορεί στη διακήρυξη να ορίζεται η καταβολή χρηματικού ποσού ως βραβείου σε αριθμό μελετών που θα επιτύχουν την ανώτερη βαθμολογία στην αξιολόγηση. Ο αριθμός των μελετών που βραβεύονται δεν μπορεί να υπερβαίνει τις πέντε (5) και η βαθμολογία των βραβευμένων δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το εβδομήντα τοις εκατό (70%) της ανώτερης προβλεπόμενης στη διακήρυξη βαθμολογίας. Το ίδιο βραβείο μπορεί να εφαρμόζεται και στη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου. Το χρηματικό ποσό για κάθε βραβευόμενη μελέτη καθορίζεται ρητά από τη διακήρυξη και δεν μπορεί να είναι ανώτερο από τα τρία χιλιοστά της προϋπολογι¬ζόμενης δαπάνης του έργου. Τα ποσά των βραβείων πληρώνονται από τις πιστώσεις του έργου. Δεν καταβάλλεται το βραβείο στον ανάδοχο του έργου για τον οποίο θεωρείται ότι συμψηφίζεται στο εργολαβικό αντάλλαγμα.
Άρθρο 93: Διαφωνούμε με την επιλογή να εφαρμόζεται σε όλα τα είδη τεχνικών έργων το σύστημα προσφοράς μελέτης και κατασκευής.
Με την υπ’ αριθ. πρωτ. 87/15.2.2011 απόφαση του Υπουργού ΥΠΟΜΕΔΙ συστήθηκε ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από εκπροσώπους των Υπουργείων ΥΠΟΜΕΔΙ και ΥΠΕΚΑ (μεταξύ των οποίων και μέλη του ΤΣΔΕ), του ΙΟΚ, του ΤΕΕ, των εργοληπτικών και μελετητικών συλλογικών φορέων, με αντικείμενο τη διατύπωση προτάσεων για θέσπιση κανόνων και ορίων στην εφαρμογή του τρόπου δημοπράτησης έργων με το σύστημα προσφοράς που περιλαμβάνει μελέτη και κατασκευή.
Η ομάδα εργασίας κατέληξε σε πόρισμα με βάση το οποίο το σύστημα «μελέτη-κατασκευή» πρέπει μεν να διατηρηθεί, αφού δίδει λύσεις σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να προδιαγραφεί μονοσήμαντα η τεχνική λύση και να γίνει δημοπράτηση με συμπλήρωση τιμολογίου, αλλά παράλληλα να εφαρμόζεται σε πολύ περιορισμένα είδη έργων και, ειδικότερα, σε περιπτώσεις έργων που περιλαμβάνουν ειδική τεχνογνωσία και/ή στοχεύουν στην επίτευξη καθορισμένων στόχων επεξεργασίας (process – treatment).
Το πόρισμα της ομάδας εργασίας είναι πλήρως τεκμηριωμένο και σαφές, περιλαμβάνει δε και σειρά σημαντικών προτάσεων για τη στελέχωση των Επιτροπών Διαγωνισμού, τη διαδικασία και μεθοδολογία βαθμολόγησης των προσφορών, τη συμμόρφωση προς ειδικές τεχνικές προδιαγραφές, το περιεχόμενο των τευχών δημοπράτησης, καθώς και άλλες προτάσεις για τη διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού και της ποιότητας των έργων.
Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπουργική απόφαση Δ17γ/256/7/ΦΝ433.5/2013 (ΦΕΚ 2261/Β/11.9.2013), με την οποία καθορίζονται τα είδη των τεχνικών έργων που πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 3669/2008, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 59 του ν. 4146/2013 για δημοπράτησή τους με το σύστημα «μελέτη-κατασκευή».
Μετά τα παραπάνω, δεν κατανοούμε τον λόγο για τον οποίο επαναφέρεται η δυνατότητα εφαρμογής του συστήματος σε όλες τις κατηγορίες έργων. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να τεκμηριωθεί επαρκώς και να απαντηθούν με λεπτομέρεια όλα τα ζητήματα που προέκυψαν στο παρελθόν κατά την εφαρμογή του συστήματος και ανάγκασαν το Υπουργείο Υποδομών να προσφύγει στα παραπάνω περιγραφόμενα και στον περιορισμό της εφαρμογής του.
Η εφαρμογή του συστήματος προσφοράς που περιλαμβάνει μελέτη και κατασκευή έχει καταστρατηγηθεί πολλές φορές και για τον λόγο αυτό η ΠΕΔΜΕΔΕ είναι υπέρ της πλήρους κατάργησής του ή/ και μόνον της κατ’ εξαίρεσιν εφαρμογής του σε απολύτως εξειδικευμένες περιστάσεις όπου η τεκμηρίωση της αναγκαιότητας αυτής είναι απολύτως προφανής. Επιπλέον στο σύστημα μελέτη – κατασκευή να καθορίζονται σαφώς οι όροι και οι τεχνικές προδιαγραφές που θα είναι επί ποινή αποκλεισμού.
1. Γενικα, και αναλογα με τον ορθο προγραμματισμο της Διοικησης και την αναγκη για επιταχυνση εκτελεσης ορισμενων εργων μπορει να προβλεπεται -οχι υποχρεωτικα – με αποφαση Τεχνικου Συμβουλιου σε ορισμενες περιπτωσεις η δημοπράτηση τους με το σύστημα μελέτη & κατασκευή, για τα εργα της
ΥΑ Δ17//2013 (ΥΑ Δ17γ/256/7/ΦΝ433.5 ΦΕΚ Β 2261 2013):
. Επεξεργασία Yγρών Αποβλήτων και Ολοκληρωμένες Εγκαταστάσεις
Επεξεργασίας Ιλύος ( ΟΕΕΙ).
. Επεξεργασία Νερού.
. Επεξεργασία Στερεών Αποβλήτων και Ολοκληρωμένες Εγκαταστάσεις
Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ).
. Ειδικά Ενεργειακά Έργα.
. Χώροι Υγειονομικής Σαφής, εφόσον περιλαμβάνουν και μονάδες αξιοποίησης βιοαερίου και επεξεργασίας στραγγιδίων.
. Οι Επεκτάσεις σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες έργων, εφόσον
περιλαμβάνουν μελέτη προσαρμογής των νέων εγκαταστάσεων στις παλαιές και μπορούν να χρησιμοποιηθούν νεότερες τεχνολογίες, που οδηγούν σε
εξειδικευμένες τεχνογνωσίες.
. Δίκτυα αποχέτευσης με το σύστημα αναρρόφησης (κενού), στο βαθμό που η εφαρμογή τους στην περιοχή που προτείνεται είναι πλήρως αιτιολογημένη καιμονοσήμαντη.
2. Για πολλα απο τα ως ανω εργα καθως και για τα λοιπα εργα μπορει να προγραμματιζεται η γρηγορη και αρτια μελετη τους με συντμηση σταδιων και προθεσμιων εκπονησης και εγκρισεων και η εν συνεχεια δημοπρατηση τους.
3. Για ολα τα κτιριακα εργα οπου προβλεπεται Αρχιτεκτονικη Μελέτη(κατηγ. 06) ή/και Ειδικη Αρχιτεκτονικη Μελέτη ((κατηγ. 06) Διαμόρφωσης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, μνημείων, αποκατάστασης-διατήρησης παραδοσιακών κτιρίων και οικισμών και τοπίου) να ακολουθειται αρχιτεκτονικος διαγωνισμος με αξιοπρεπη αμοιβη των ως ανω κατηγοριων , οσο και των απαιτουμενων προμελετων τουλαχιστον κατηγοριας 08, 09. Εδω και εναν αιωνα, με τους πανελληνιους αρχιτεκτονικους διαγωνισμους αναδειχθηκαν πολλοι αξιολογοι ελληνες αρχιτεκτονες, μαλιστα τα τελευταια ετη και σε διεθνεις διαγωνισμους.
Με το προτεινόενο άρθρο προβλέπεται η κατ’ όνομα εφαρμογή ενός συστήματος δημοπράτησης που παρ΄οτι ονομάζεται «Μελέτη – Κατασκευή», απαξιώνει πλήρως την οποιαδήποτε επίδραση της μελέτης που αποτελεί τον βασικό παράγοντα διασφάλισης της ποιοτητας στο δημόσιο έργο. Ακόμη και στην περίπτωση που αξιολογείται η μελέτη, η βαρύτητα είναι τόσο μικρή και σε συνδυασμό με την «γνωστή οικονομική προσφορά» (αφού έχει δημοσιοποιηθεί) είναι αναμενόμενη η πλήρης απαξίωση από την επιτροπή αξιολόγησης.
Είναι γνωστή η νομολογία που έχει αναπτυχθεί και με την οποία θεωρείται μη αποδεκτή για την συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας και την αξιολόγηση τεχνικών προσφορών εφόσον έχει δημοσιοποιηθεί η οικονομική προσφορά. Υπάρχει σχετική εγκύκλιος του ΥΠΟΜΕΔΙ που επιβάλει την ακύρωση του διαγωνισμού εφόσον έχουν ανοίξει οι οικονομικές προσφορές και πρέπει να τροποποιηθεί η βαθμολογία της Τεχνικής Προσφοράς, ως αποτέλεσμα αποδοχής διαδικασίας ενστάσεων ή δικαστικών αποφάσεων.
Δεν αποτιμάται το κόστος για τους οικονομικούς φορείς αλλά και για την εθνική οικονομία που προκύπτει από την απαίτηση σύνταξης πολλαπλών μελετών τελικού σταδίου, η αξία των οποίων (ειδικά για το σύστημα χωρίς βαθμολόγηση της μελέτης)είναι απλά ως κριτήριο «pass» για την προσφορά.
Καταργείται κάθε έννοια καινοτομίας, ευρηματικότητας και κινήτρου εισαγωγής νέων αντιλήψεων αφού με το προτεινόμενο σύστημα δεν υπάρχει χώρος αξιολόγησής τους.
Θα αποτελούσε παράδοξο εάν υπήρχε οικονομικός φορέας που δεν θα συνεργαζόταν για την σύνταξη μίας μελέτης για πολλούς προσφέροντες ωστε το έργο να κρίνεται πάντα από την οικονομική προσφορά.
Το οικονομικό βραβείο που προτείνεται να δοθεί ως κίνητρο, θεωρείται εξευτελιστικό και δεν αποτελεί κίνητρο συμμετοχής για τους μελετητές. Για ένα έργο ΕΕΛ, ως παράδειγμα, αξίας 3.000.000ευρώ με εκτιμώμενη αξία μελετών της τάξεως των 120.000, η προσφορά βραβείου είναι της τάξες των 10.000 ευρώ.
Μετά τις ανωτέρω απλές επισημάνσεις για το σύστημα που προτείνεται στο εξεταζόμενο άρθρο και το οποίο καθ΄υπερβολή ονομάζεται «Σύστημα Μελέτης – Κατασκευής», παρατίθεται μία συνολική ανάλυση για ένα «πραγματικό σύστημα», η οποία θεωρείται ότι αν ληφθεί υπόψη θα είναι χρήσιμη για την διασάφήνιση βασικών εννοιών από την πλευρά του νομοθέτη. Επισημαίνεται ότι η ανάλυση στηρίζεται σε απόψεις Ομάδων Εργασίας του υπουργείου, σε απόψεις της ΕΑΑΔΗΣΥ καθώς και στην εξέταση συμπερασμάτων από την ευρωπαική εμπειρία.
Συγκεκριμένα:
Η δημοπράτηση έργου με σύστημα μελέτης – κατασκευής αποτελεί ένα λειτουργικό βοήθημα για την επίτευξη βέλτιστης τεχνικής λύσης σε ένα τεχνικό έργο καθώς και στην οικονομική αποδοτικότητα του τόσο κατά την φάση κατασκευής – υλοποίησης όσο και κατά την φάση λειτουργίας του. Η εφαρμογή του συστήματος απαιτεί προϋποθέσεις οι οποίες έχουν τεθεί με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο (άρθρο 8 ν.3669/2008 και άρθρο 59 ν.4146/2013).
Πρέπει να τονισθεί ότι η εφαρμογή του άρθρου 8 ν.3669/08 προέβλεπε τις απαιτούμενες προϋποθέσεις εφαρμογής του συστήματος που είναι:
• ειδικοί τρόποι κατασκευής
• μέθοδοι που καλύπτονται από τεχνογνωσίες ή άλλα κατοχυρωμένα δικαιώματα
• έργα με ιδιομορφίες ως προς τον τρόπο και τις φάσεις κατασκευής
• εφόσον κρίνεται σκόπιμος ο συνδυασμός βελτίωσης ή ολοκλήρωσης ή αναθεώρησης υπάρχουσας μελέτης της Υπηρεσίας με την κατασκευή ή αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων.
Μετά από μία τετραετία εφαρμογής των ανωτέρω προβλέψεων, αποτέλεσε κοινή άποψη των χρηστών του συστήματος ότι αυτό προκάλεσε στρεβλώσεις κατά την εφαρμογή του. Το είδος και η έκταση των στρεβλώσεων οδήγησε στο αίτημα της κατάργησης του συστήματος και στην «δαιμονοποίηση» της εφαρμογής του.
Η Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε για την διατύπωση προτάσεων αντιμετώπισης συνέταξε πόρισμα (αρ. πρωτ. 807/07-09-2011) προτείνοντας την διατήρηση του συστήματος αλλά την εφαρμογή του υπό αυστηρότερους, καθορισμένους όρους και προϋποθέσεις και για ορισμένες κατηγορίες έργων. Η τροποποίηση με το άρθρο 59 του ν.4146/2013 έλαβε υπόψη τα συμπεράσματα του πορίσματος της Ο.Ε. και εισήγαγε βελτιώσεις στη διατύπωση, ώστε να διαφυλάσσονται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του συστήματος και να μην υπάρχει καταχρηστική εφαρμογή.
Συγκεκριμένα η διατύπωση του άρθρου 59 ν.4146/2013 εισάγει την έκφραση εφαρμογής του συστήματος μόνο υπό τις προϋποθέσεις:
• ειδικών τρόπων κατασκευής
• μεθόδων που απαιτούν ειδικούς τρόπους κατασκευής
• μεθόδων που καλύπτονται από εξειδικευμένες τεχνογνωσίες ή άλλα κατοχυρωμένα δικαιώματα
• έργων με ιδιομορφίες ως προς τον τρόπο και τις φάσεις κατασκευής
• εφόσον κρίνεται σκόπιμος ο συνδυασμός βελτίωσης ή ολοκλήρωσης ή αναθεώρησης υπάρχουσας μελέτης της Υπηρεσίας με την κατασκευή ή αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων.
Για την αποτροπή περαιτέρω στρέβλωσης με παρερμηνείες ή οριακές εφαρμογές που είχαν διαπιστωθεί στην περίοδο 2008-2012, προστέθηκε το εδάφιο:
«Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων η οποία εκδίδεται ύστερα από αιτιολογημένη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Τμήματος Κατασκευών της Γ.Γ.Δ.Ε., καθορίζονται είδη τεχνικών έργων, που πληρούν γενικά τις ανωτέρω προϋποθέσεις και επιτρέπεται να δημοπρατούνται με το σύστημα μελέτης και κατασκευής. Για την εφαρμογή του συστήματος αυτού σε συγκεκριμένη περίπτωση, απαιτείται προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η οποία εκδίδεται ύστερα από αιτιολογημένη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου Τμήματος Κατασκευών της Γ.Γ.Δ.Ε. του Υπουργείου, εφ’ όσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του εδαφίου α΄».
Είναι σαφής η πρόβλεψη του νομοθέτη για την διατήρηση του συστήματος διότι θεωρείται χρήσιμο, με ισχυροποίηση των διαδικασιών και των προϋποθέσεων εφαρμογής για την αποτροπή στρεβλώσεων. Η διαπίστωση των στρεβλώσεων αφορά στην εφαρμογή του σε:
• Συμβατικά έργα
• Έργα χωρίς ειδικές απαιτήσεις ή ειδικούς τρόπους κατασκευής
• Έργα χωρίς ειδική τεχνογνωσία
• Έργα χωρίς ιδιαιτερότητες ή ιδιομορφίες ως προς τον τρόπο και τις φάσεις κατασκευής.
Ο νομοθέτης θεωρεί ότι σε αυτού του είδους έργα δεν παράγονται πλεονεκτήματα από την εφαρμογή του συστήματος μελέτη – κατασκευή και η χρήση του κριτηρίου χαμηλότερης τιμής, αποτελεί την βέλτιστη προσέγγιση για τον Εργοδότη καθώς το Δημόσιο παραλαμβάνει όμοια προϊόντα.
Σύμφωνα με την διεθνή πρακτική και εμπειρία:
Το σύστημα μελέτης – κατασκευής προβλέπεται στις περισσότερες εθνικές νομοθεσίες Δημοσίων Συμβάσεων καθώς και στο FIDIC.
Το σύστημα επιτρέπει δημοπράτηση έργων πρώιμου σταδίου, θέτοντας σαν βάση αξιολόγηση τις λειτουργικές απαιτήσεις και τα χαρακτηριστικά, που πρέπει να ικανοποιεί το έργο.
Οι συμβάσεις μελέτης – κατασκευής συνοδεύονται συνήθως από περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας ώστε να αποδειχθεί η επάρκεια και ο επιτυχής σχεδιασμός σε συνθήκες λειτουργίας.
Θεωρείται ως σημαντικό πλεονέκτημα η εφαρμογή τεχνικών λύσεων κατάλληλα προσαρμοσμένων στις λειτουργικές απαιτήσεις ή στις τοπικές συνθήκες και οι οποίες έχουν θετικά αποτελέσματα στη λειτουργικότητα και στην απόδοση των εγκαταστάσεων και του κόστους λειτουργίας.
Θεωρείται ότι η εφαρμογή του συστήματος μελέτη – κατασκευή, η διαγωνιστική διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κόστους κατασκευής, προς όφελος του Εργοδότη χωρίς να προκύπτουν μειονεκτήματα για την λειτουργία του έργου.
Θεωρείται ότι το όφελος από την εφαρμογή του συστήματος προκύπτει από την συνδυασμένη τεχνογνωσία και την κατασκευαστική δυνατότητα του Αναδόχου σε διαφορετικές γνωστικές περιοχές.
Θεωρείται ότι το σύστημα έχει εξυπηρετήσει τη διάδοση της τεχνολογίας και έχει συμβάλει στην ταχύτητα και στην αποδοτική υλοποίηση έργων και κατά συνέπεια έχει λόγο διατήρησης.
(από την διατύπωση Γνώμης 10/2013 ΕΑΑΔΗΣΥ)
Ως μειονεκτήματα και προβλήματα από την εφαρμογή του συστήματος θεωρούνται:
Ελλιπής κανονική διαδικασία ωρίμανσης έργων.
Αντιφάσεις μεταξύ τευχών δημοπράτησης και περιβαλλοντικών όρων.
Σχηματικές χωροθετήσεις και διατάξεις μονάδων μη σύμφωνες με τους περιβαλλοντικούς όρους ή την πολεοδομική νομοθεσία.
Παράλειψη απαραίτητων πρόδρομων ερευνών (π.χ. τοπογραφικά, απόκτηση γης, γεωτεχνικά, αντιπλημμυρική προστασία ή άλλα).
Υψηλότερο κόστος, αφού λόγω της ανεπαρκούς ωρίμανσης, πολλά σημαντικά θέματα επιλύονται στη φάση της μελέτης – προσφοράς, σε καθεστώς μεγάλης πίεσης χρόνου, με ελλειπή στοιχεία και χωρίς συμμετοχή του Κύριου του έργου.
Διαδικασίες διαγωνισμών και αξιολογήσεων, που είναι χρονοβόρες και συχνά καταλήγουν σε δικαστικές εμπλοκές, λόγω υποκειμενικών κρίσεων των επιτροπών αξιολόγησης και σύγχυση όσον αφορά τη συμμόρφωση με προδιαγραφές και απαράβατους όρους.
(από το πόρισμα της Ομάδας Εργασίας)
Η σύνοψη των προτάσεων και του συνολικού διαλόγου που έχει αναπτυχθεί για το θέμα θεωρείται ότι επιτυγχάνεται:
Με τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου των προδιαγραφών εκπόνησης μελετών για όλα τα στάδια και για όλες τις κατηγορίες έργων, ενώ θα πρέπει να προβλεφθεί ιδιαίτερα η σύνταξη προδιαγραφών έργων, που πρόκειται να δημοπρατηθούν με το σύστημα μελέτης – κατασκευής.
Με την θέσπιση καταλόγων στελεχών της δημόσιας διοίκησης και εκπροσώπων φορέων με αποδεδειγμένη γνώση και εμπειρία στις ειδικές κατηγορίες έργων, εκ των οποίων καταλόγων θα κληρώνονται τα μέλη (εκπαιδευμένα κατάλληλα) για τις επιτροπές διαγωνισμού των αντιστοίχων έργων. Στις επιτροπές αυτές μπορεί να ζητείται η συνδρομή και ειδικών επιστημόνων ή τεχνικών συμβούλων χωρίς δικαίωμα ψήφου.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι είναι χρήσιμη η διατήρηση εργαλείων για την διαχείριση των δημοσίων έργων και των δημοσίων πόρων με την τήρηση των αυστηρών προϋποθέσεων που τίθενται στην νομοθεσία. Τονίζεται ότι η ύπαρξη μηχανισμού για την δημιουργία «Επιτροπών Αξιολόγησης» που συντίθεται από «επαΐοντες» δεν έχει επιτευχθεί και ενδεχομένως αποτελεί τρωτό σημείο του συστήματος δημοπράτησης μελέτης κατασκευής. Πρόταση υπέρβασης του προβλήματος είναι:
Η ανάθεση υπηρεσιών checking των Τεχνικών Προτάσεων που υποβάλλονται και η σύνταξη τεύχους τεχνικής αξιολόγησης προσφορών από ειδικό Σύμβουλο Αξιολόγησης. Η Επιτροπή Αξιολόγησης θα λαμβάνει υπόψη το τεύχος Τεχνικής Αξιολόγησης.
Από την ανωτέρω προσέγγιση συνάγεται ότι:
• Η γενικευμένη εφαρμογή του συστήματος μελέτη – κατασκευή που προτείνεται από το Υπουργείο δεν αποτελεί ορθή προσέγγιση και οδηγεί πρακτικά στην μείωση της ποιότητας των μελετών με συνακόλουθη μείωση της ποιότητας και κυρίως της οικονομίας του έργου.
• Η γενικευμένη εφαρμογή με την εισαγωγή συντελεστών βαθμολόγησης 90% για την οικονομική προσφορά και 10% για την τεχνική προσφορά καταργεί την οποιαδήποτε βαρύτητα της μελέτης και της πιθανής αξιολόγηση ευρηματικών ιδεών, καινοτόμων προτάσεων, ειδικών τεχνολογιών, ιδιαίτερης τεχνογνωσίας. Επίσης, καταργεί από την σύλληψη του συστήματος το κυριότερο πλεονέκτημα που μπορεί να προσφέρει το οποίο είναι η βελτίωση της ποιότητας με τεχνολογική καινοτομία. Σε απόλυτα αρνητικό βαθμό είναι όλα τα παραπάνω για την περίπτωση που η ανάθεση γίνεται μόνο με την χαμηλότερη τιμή.
• Η έλλειψη αιτιολόγικής έκθεσης των προτεινομένων σχεδιασμών, δεν επιτρέπει την ανάπτυξη ουσιαστικού διαλόγου για τις προωθούμενες προτάσεις.
• Η προτεινόμενη εφαρμογή του συστήματος είναι εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος και θα πρέπει να αποσυρθεί.
Το εδάφιο της παρ. 2 που επιβάλλει στους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς να υποβάλλουν τουλάχιστον οριστική μελέτη σε δημοπρασίες με το σύστημα μελετοκατασκευής είναι τουλάχιστον ανεδαφικό και αντίθετο με το πνεύμα και το γράμμα της Οδηγίας. Η Οδηγία συνιστά οι προκηρύξεις του είδους που πρόδηλα αναφέρονται κυρίως σε εξειδικευμένα τεχνολογικά έργα, να διεξάγονται με το σύστημα διαπραγμάτευσης ή τον ανταγωνιστικό διάλογο προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι αναθέτουσες αρχές με λύσεις τεχνολογικά προηγμένες ή καινοτόμες. Ευρωπαϊκές Προδιαγραφές μελετοκατασκευών δεν απαιτούν την εκπόνηση και υποβολή οριστικών μελετών (!!) από τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς.
Πέραν τούτου η υποχρεωτική σύμπραξη εργοληπτών με μελετητές του Μητρώου Μελετητών είναι σε σαφή αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα της Οδηγίας, όπως τούτο έχει όπως πιστεύουμε καταδειχθεί με τα σχόλια μας σε λοιπά άρθρα.
Αναφέρονται στη συνέχεια πρόσθετα σχόλια και προτάσεις στην παρ. 5 του Άρθρου:
• Στον πρώτο τρόπο ανάδειξης του Αναδόχου με το σύστημα μελέτη – κατασκευή αναφέρεται ότι «η Επιτροπή Διαγωνισμού ελέγχει, με βάση την σειρά μειοδοσίας, την πληρότητα και συμφωνία των μελετών που υποβλήθηκαν με βάση τα οριζόμενα στην Διακήρυξη και στον «Κανονισμό Μελετών Έργου», τα οποία έχουν αποκλειστικά τη μορφή συμμόρφωση / μη συμμόρφωση, και καταγράφει το αποτέλεσμα στο ίδιο πρακτικό» .
Έχοντας ήδη ανοίξει τις οικονομικές προσφορές των συμμετεχόντων θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο και περιορισμένο στα Τεύχη δημοπράτησης τι θα ελέγξει η Επιτροπή Διαγωνισμού σ’ αυτό το στάδιο για να κάνει αποδεκτούς ή να απορρίψει τους συμμετέχοντες.
Είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί στο Σ/Ν ότι θα πρέπει να ορίζονται σαφέστατα, αντικειμενικά, με ακρίβεια και μονοσήμαντα στα Τεύχη Δημοπράτησης οι τεχνικές προδιαγραφές και οι όροι τους οποίους θα πρέπει να τηρούν οι τεχνικές προσφορές και οι μελέτες προσφοράς των διαγωνιζομένων, προκειμένου να κριθεί η συμμόρφωσή τους και να γίνουν αποδεκτές ή όχι και να μην είναι στην ευχέρεια της Επιτροπής Διαγωνισμού να ορίσει κατά την διάρκεια του διαγωνισμού τα στοιχεία αυτά.
• Στον δεύτερο τρόπο ανάδειξης του Αναδόχου με το σύστημα μελέτη – κατασκευή αναφέρεται ότι «Η ανάδειξη του αναδόχου γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές προσφορές σε συνδυασμό με την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών. Στην περίπτωση αυτή η συνολική βαθμολόγηση της προσφοράς του συμμετέχοντα συνεκτιμά κατά ποσοστό 90% την οικονομική προσφορά του και κατά ποσοστό 10% την τεχνική προσφορά του.»
Το ποσοστό συνεκτίμησης με ποσοστό μόλις 10% της τεχνικής προσφοράς των διαγωνιζόμενων είναι ελάχιστο και ακυρώνει ουσιαστικά την έννοια του συστήματος δημοπράτησης με μελέτη – κατασκευή.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1, του άρθρου 8 του Ν.3669/2008 «Το σύστημα προσφοράς μελέτης και κατασκευής εφαρμόζεται στις περιπτώσεις έργων που επιδέχονται ειδικούς τρόπους κατασκευής ή μεθόδους που καλύπτονται από τεχνογνωσίες ή άλλα κατοχυρωμένα δικαιώματα ή στα έργα με ιδιομορφίες ως προς τον τρόπο και τις φάσεις κατασκευής τους ή αν κρίνεται σκόπιμος ο συνδυασμός βελτίωσης η ολοκλήρωσης ή αναθεώρησης υπάρχουσας προμελέτης της Υπηρεσίας με την κατασκευή ή αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων».
Εφαρμόζεται συνεπώς το σύστημα μελέτη – κατασκευή για να μελετηθούν και προταθούν από τους διαγωνιζόμενους ειδικές λύσεις, τεχνολογίες, τρόποι κατασκευής κλπ, λόγω της ιδιαιτερότητας του συγκεκριμένου έργου, στο οποίο υπεισέρχονται ειδικοί τρόποι σχεδιασμού και κατασκευής. Δεν μπορεί τα στοιχεία αυτά να συνεκτιμούνται μόλις με 10%, γιατί έτσι ο διαγωνισμός μετατρέπεται στην ουσία σε διαγωνισμό μειοδοτικό.
Το ποσοστό αυτό προτείνεται να γίνει τουλάχιστον 50% και αντίστοιχα να γίνει 50% το ποσοστό της οικονομικής προσφοράς.
Επίσης στο Σ/Ν αναφέρεται «Tην ημέρα κατάθεσης των προσφορών, σε δημόσια συνεδρίαση, η Επιτροπή διαγωνισμού ανοίγει τους φακέλους που περιέχουν τα Δικαιολογητικά Συμμετοχής, και στη συνέχεια, αποσφραγίζει τους φακέλους της οικονομικής προσφοράς των συμμετεχόντων, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 109 του παρόντος. Η όλη διαδικασία καταχωρείται σε πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, στο οποίο καταγράφεται η οικονομική προσφορά κάθε συμμετέχοντα, η σειρά μειοδοσίας και το ποιες προσφορές γίνονται δεκτές και ποιες απορρίπτονται. Η Επιτροπή Διαγωνισμού, σε κλειστές συνεδριάσεις, με βάση την σειρά μειοδοσίας, κρίνει και αξιολογεί τις τεχνικές προσφορές με βάση τα κριτήρια που ορίστηκαν στη Διακήρυξη. Το αποτέλεσμα καταγράφεται στο ίδιο πρακτικό.»
Μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής η Επιτροπή Διαγωνισμού κάνει απευθείας την αξιολόγηση και βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών χωρίς να παρεμβάλλεται το στάδιο ελέγχου τήρησης των τεχνικών προδιαγραφών.
Στα πρότυπα Τεύχη η διαδικασία που αναφέρεται είναι διαφορετική :
«Κατά τη δεύτερη φάση η Επιτροπή Διαγωνισμού (Ε.Δ.), σε δημόσια συνεδρίαση, αποσφραγίζει τους ΦΑΚΕΛΟΥΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ των διαγωνιζόμενων και καταγράφει το περιεχόμενό τους στα πρακτικά της, εκφωνώντας τα περιληπτικά για να ακούν οι παριστάμενοι.
Κατ’ αρχήν η Ε.Δ. ελέγχει τις τεχνικές προσφορές κατά πόσο τηρούν τις απαιτήσεις του Κεφαλαίου Α του Τεύχους 3 (Τεχνική Περιγραφή – Ειδικές Τεχνικές Προδιαγραφές), αποφασίζει ποιες προσφορές γίνονται δεκτές και ποιες απορρίπτονται και ανακοινώνει το αποτέλεσμα με πρακτικό το οποίο ανακοινώνεται στους διαγωνιζόμενους.
Κατόπιν η Ε.Δ. ελέγχει και αξιολογεί, σε κλειστές συνεδριάσεις, τις Τεχνικές Προσφορές σύμφωνα με το σχετικό άρθρο (άρθρο 14) της παρούσας. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης αυτής, ανακοινώνεται σε χρόνο και τόπο που γνωστοποιείται εγγράφως στους διαγωνιζόμενους και αναρτάται στο χώρο ανακοινώσεων.»
Θα πρέπει να διευκρινιστεί στο Σ/Ν ότι δεν αλλάζει αυτή διαδικασία των δύο σταδίων ελέγχου των τεχνικών προσφορών, η οποία διασφαλίζει ότι δεν θα αξιολογούνται και δεν θα βαθμολογούνται τεχνικές προσφορές που δεν θα τηρούν τις ειδικές τεχνικές προδιαγραφές του έργου.
• Τα έργα που δημοπρατούνται με το σύστημα μελέτη – κατασκευή, όπως καθορίστηκαν με την ΥΑ Δ17/2013 (ΥΑ Δ17γ/256/7/ΦΝ433.5 ΦΕΚ Β 2261 2013), είναι έργα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, έργα επεξεργασίας νερού, έργα επεξεργασίας στερεών αποβλήτων, ειδικά ενεργειακά έργα, ΧΥΤΑ εφόσον περιλαμβάνουν και μονάδες αξιοποίησης βιοαερίου και επεξεργασίας στραγγιδίων και έργα δικτύων αποχέτευσης με το σύστημα αναρρόφησης (κενού). Το σύνολο αυτών των έργων περιλαμβάνει εξειδικευμένες τεχνολογίες και Η/Μ εξοπλισμό και απαιτείται κατά την λειτουργία και συντήρησή τους εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό, ενώ είναι έργα που έχουν υψηλό κόστος λειτουργίας (περιλαμβάνουν κατανάλωση ενέργειας, χημικών, ειδικών εργαστηριακών αναλύσεων, κλπ).
Είναι συνεπώς ιδιαίτερα χρήσιμο να προβλεφθεί στο Σ/Ν η δυνατότητα να περιλαμβάνεται στο αντικείμενο του διαγωνισμού τέτοιων έργων η λειτουργία και συντήρησή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα (πχ 5 με 10 έτη) από τον ανάδοχο του έργου, ο οποίος θα καλύψει όλες τις απαραίτητες δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης του έργου (εξειδικευμένο προσωπικό, ηλεκτρική ενέργεια, χημικά, ανταλλακτικά, αντικατάσταση Η/Μ εξοπλισμού, αναλύσεις, κλπ) και παράλληλα θα έχει και την ευθύνη της αποδοτικής του λειτουργίας, βάση των όρων της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ).
Σ’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την αξιολόγηση και το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του έργου προκειμένου να αναδειχθεί ο ανάδοχος. Με τον τρόπο αυτό και οι διαγωνιζόμενοι θα πρέπει στην τεχνική προσφορά τους, να κάνουν επιλογές τεχνολογιών και Η/Μ εξοπλισμού, όχι με κριτήριο το χαμηλό κόστος τους, αλλά την υψηλή ποιότητά τους, την αποδοτική λειτουργία τους, τον μεγάλο χρόνο ζωής τους, την χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, κλπ, προς όφελος τελικά του έργου και του Κυρίου του Έργου, ο οποίος θα έχει ένα έργο υψηλής ποιότητας για το οποίο θα πληρώνει χαμηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης.
Όσον αφορά την παρέμβασή του νομοσχεδίου στο κομμάτι των διαγωνισμών και συγκεκριμένα στο σύστημα Μελέτη-Κατασκευή, ΕΔΩ ΕΚΦΡΑΖΩ την απογοήτευσή μου και την οργή μου .
Μέχρι και ο πρωθυπουργός αφέθηκε να δηλώσει, εσφαλμένα, ότι με τις αλλαγές συντελεστών βαθμολόγησης, θα θεραπευθεί το κατά τα άλλα καλό σύστημα της Μελέτης-Κατασκευής. (βλ.συνέντευξη http://www.yme.gr/?aid=4471&tid=23
….Γ) Προχωρούμε στην αλλαγή του συστήματος Δημοπράτησης Μελέτης – Κατασκευής:Το σύστημα δημοπράτησης μελέτης – κατασκευής είναι ένα σύστημα που χρησιμοποιήθηκε στρεβλά, νοθεύοντας τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Είναι, όμως, ένα σύστημα που δίνει γρήγορα αποτελέσματα και,αν λειτουργήσει με διαφάνεια θα πετύχουμε υψηλές απορροφήσεις. Αλλάζουμε λοιπόν τους όρους και τις διαδικασίες, ώστε να διασφαλίσουμε τη διαφάνεια και την ορθή κρίση. Οι επιτροπές θα ορίζονται από ηλεκτρονική κλήρωση με στελέχη του δημόσιου τομέα και εκτός της Υπηρεσίας που υλοποιεί τον διαγωνισμό.
Επίσης αλλάζουν τα στάδια και οι συντελεστές βαρύτητας, για να υπάρχουν αντικειμενικοί όροι στη διαγωνιστική διαδικασία.
Δυστυχώς , όποιος δεν έχει υποστεί τα τελευταία 30 χρόνια τον διεφθαρμένο και σάπιο τρόπο που υλοποιείται το σύστημα ΜΕΛΕΤΗ -ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ στη χώρα μας, δεν μπορεί να κατανοήσει την απέχθεια που νοιώθει κάθε υγιής και έντιμος επιχειρηματίας του εργοληπτικού κόσμου γι αυτό το σύστημα.
Στην ΕΑΑΔΗΣΥ τα στελέχη της απορούσαν γιατί αντιδρούμε στη Μελέτη-Κατασκευή οι Ευρωπαίοι συνομιλητές δεν αντιλαμβάνονται γιατί δεν το ευνοούμε , και τώρα έρχεται και το Υπουργείο και με ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ !! καταργεί αγώνες και προσπάθειες διαφάνειας που έγιναν τα τελευταία 5 έτη.
Γιατί τρέξαμε λοιπόν , γιατί αγωνιστήκαμε σχεδόν ομονοούσες (στο μόνο θέμα που ομονοούν !) όλες οι εργοληπτικές οργανώσεις με αλλεπάλληλες επιστολές , παραστάσεις και πιέσεις στους εκάστοτε υπουργούς, με σκοπό να περιοριστεί το γελοίο φαινόμενο της προκήρυξης απλών οικοδομικών έργων ως Μελέτη-Κατασκευή προκειμένου να ανατεθεί το έργο στον εργολήπτη που η ήθελε η Υπηρεσία /Δήμαρχος /Περιφερειάρχης /Υπουργός (και αυτός να τους ανταμείψει πλουσιοπάροχα) ;
Λόγω ανυπαρξίας προγραμματισμού μελετών (που δυστυχώς επαναλαμβάνεται και τώρα , εντονότερα !), εμφανίζονταν οι καλοθελητές εργολάβοι με έτοιμες προμελέτες και παράλληλα εξασφαλισμένα κονδύλια (από το Υπουργείο Οικονομικών πάντα, ας όψονται οι επίορκοι υπάλληλοι που γνώριζαν τα «αδιάθετα» ) για να απορροφηθεί το εκάστοτε ΕΣΠΑ .
Το μόνο που έπρεπε να κάνει ο δήμαρχος/περιφερειάρχης/προϊστάμενος ήταν να προκηρύξει το έργο με σύστημα Μελέτη-Κατασκευή με: ι) τήρηση ελάχιστης προθεσμίας 40 ημερών ώστε να μην προλάβουν οι ανταγωνιστές να κάνουν επαρκή μελέτη, ιι) Σύγκληση της Επιτροπής Διαγωνισμού με «βολικά» άτομα που θα δώσουν την καλύτερη βαθμολογία στον «εκλεκτό» και θα απορρίψουν και τους άλλους.
Δυστυχώς επίκουροι στη διαδικασία αυτή ήταν και αρκετοί από τους εκπροσώπους των εργοληπτών και του ΤΕΕ καθώς συνήθως οι εκπρόσωποι αυτοί επιλέγονταν προσεκτικά ώστε να είναι καθοδηγούμενοι και μη αντικειμενικοί
Τέλος η διαδικασία είναι και ασφαλής , καθώς αν ο μη γένοιτο, έσπάγε ο διάολος το ποδάρι του και είχε γίνει λάθος απο τον «εκλεκτό» (π.χ. λάθος εγγυητική, λάθος συμπλήρωση προσφοράς, λάθη στη μελέτη) τότε ο Δήμαρχος ΑΚΥΡΩΝΕ τον διαγωνισμό με προφανή λόγο να τον επαναλάβει όταν ετοιμαστεί καλύτερα ο εκλεκτός.
Πουθενά μα πουθενά , σε όλη αυτή τη κωμωδία, δεν παίζει ρόλο το ποσοστό συμμετοχής οικονομικής προσφοράς (90% λέει το νομοσχέδιο, ας γίνει και 99 % , το ίδιο θα είναι ) καθώς το στήσιμο γίνεται αλλού. Γίνεται στη βαθμολόγηση όπου όλοι οι μη εκλεκτοί «κόβονται» και περνούν είτε ένας βοηθός του εκλεκτού ,είτε μόνο όσοι υποκύπτουν στον εκβιασμό και δέχονται να λάβουν κάποια αμοιβή για τα έξοδά τους και να μην αντιδράσουν
Αν πρώτα ανοίγουν οι οικονομικές προσφορές και στη συνέχεια γίνεται η αξιολόγηση των Τεχνικών προσφορών είναι προφανές ότι ανοίγει ο δρόμος για συνδιαλλαγή και διαπλοκή της Επιτροπής Διαγωνισμού με τους συμμετέχοντες. Η σειρά αυτή της διαδικασίας, αν δεν αλλάξει,ευνοεί τους οικονομικούς φορείς που έχουν διασυνδέσεις και χρήμα και είναι εγκληματική γιατί θα ανοίξει ένα ατέλειωτο παζάρι για την βαθμολόγηση των Τεχνικών προσφορών.