Άρθρο 195 – Παρακολούθηση κατάρτισης και εκτέλεσης προϋπολογισμών Ο.Τ.Α.

Στο ν. 4111/2013 προστίθεται άρθρο 4 Α ως εξής:

«Παρακολούθηση κατάρτισης και εκτέλεση προϋπολογισμών ΟΤΑ
1. Σε περίπτωση που το Παρατηρητήριο διαπιστώσει αρνητική απόκλιση από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους του προβλεπόμενου στο άρθρο 4Ε Ολοκληρωμένου Πλαισίου Δράσης (Ο.Π.Δ.) άνω του δέκα τοις εκατό (10%), ενημερώνει αμελλητί τον Ο.Τ.Α. ή το νομικό του πρόσωπο, την αρμόδια για την εποπτεία τους Αρχή και τον Υπουργό Εσωτερικών, διατυπώνοντας γνώμη για τις, κατά την κρίση του, ενδεδειγμένες μεθόδους για τη βελτίωση εκτέλεσης του προϋπολογισμού ή συστάσεις για τη ρεαλιστικότερη αποτύπωση των στόχων. Το Παρατηρητήριο, κατά τη διατύπωση της γνώμης προς τον ΟΤΑ, εξετάζει, μεταξύ άλλων, παραμέτρους που μπορεί να επηρεάζουν την βιωσιμότητα των ΟΤΑ, σύμφωνα με την επόμενη παράγραφο.
2. Κατά τη διαδικασία διατύπωσης της γνώμης του Παρατηρητηρίου κατά την παρ. 1, λαμβάνονται υπόψη ενδεικτικά και ανάλογα με την περίπτωση οι εξής παράμετροι που μπορεί να επηρεάζουν την βιωσιμότητα των ΟΤΑ. :
α) οι αμοιβές του προσωπικού του φορέα ως ποσοστό επί των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (Κ.Α.Π.), προκειμένου για Δήμους και Περιφέρειες, ή επί της τακτικής επιχορήγησης του νομικού προσώπου από τον οικείο Ο.Τ.Α., προκειμένου για τα νομικά πρόσωπα αυτών, αντίστοιχα,
β) οι ετήσιες υποχρεώσεις για την εξυπηρέτηση του συνόλου των δανειακών υποχρεώσεων του φορέα ως ποσοστό επί των Κ.Α.Π., για τους Δήμους και τις Περιφέρειες, ή επί της τακτικής επιχορήγησης του νομικού προσώπου από τον οικείο Ο.Τ.Α. για τα νομικά πρόσωπα αυτών, αντίστοιχα,
γ) τα ίδια έσοδα του φορέα ως ποσοστό των συνολικών εσόδων του,
δ) ο ρυθμός μεταβολής των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του φορέα και
ε) ο ρυθμός μεταβολής των συνολικών απλήρωτων υποχρεώσεων του φορέα.
3. Το ποσοστό αρνητικής απόκλισης από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους της παρ. 1 μπορεί να αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται ως τον Νοέμβριο κάθε έτους και ισχύει για το επόμενο οικονομικό έτος, κατόπιν πρότασης του Παρατηρητηρίου και απλής γνώμης της Κ.Ε.Δ.Ε. και της ΕΝ.Π.Ε.
4. Για τον έλεγχο του βαθμού επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων, τον εντοπισμό αποκλίσεων αρνητικού χαρακτήρα και την αξιολόγηση της πορείας εκτέλεσης του προϋπολογισμού λαμβάνονται υπόψη κυρίως οι παρακάτω παράμετροι, καθώς και τα υπόλοιπα οικονομικά μεγέθη όπως αυτά αποτυπώνονται στο, προβλεπόμενο στο άρθρο 4Ε, Ο.Π.Δ.:
α) η ισοσκέλιση του προϋπολογισμού και της εκτέλεσής του κατά τη διάρκεια του έτους και ετησίως, υπό την έννοια ότι τα συνολικά ετήσια έξοδα πρέπει να είναι μικρότερα ή ίσα των εσόδων,
β) η πορεία είσπραξης των εσόδων, πλην των μεταβιβάσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό, και το επίπεδο των εξόδων, πλην των αμοιβών του προσωπικού και
γ) η μεταβολή των απλήρωτων υποχρεώσεων του Ο.Τ.Α. ή του νομικού του προσώπου έναντι αυτών της 31/12 του προηγούμενου οικονομικού έτους, εφόσον σημειώνεται αύξηση.
Για τον εντοπισμό των αρνητικών αποκλίσεων, η πορεία είσπραξης των εσόδων εξετάζεται σε σχέση με το βαθμό προσαρμογής των εξόδων για την αντιστάθμιση της πορείας αυτής, καθώς και με την εξέλιξη των απλήρωτων υποχρεώσεων σε σχέση με το κλείσιμο του προηγούμενου έτους.
5. Κατόπιν σχετικής δήλωσης στο Παρατηρητήριο από Ο.Τ.Α. ή νομικό του πρόσωπο, ότι αδυνατεί να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του, ή εφόσον το ίδιο το Παρατηρητήριο διαπιστώσει με οποιονδήποτε τρόπο ότι ένας Ο.Τ.Α. ή νομικό του πρόσωπο έχει αδυναμία κατάρτισης τουλάχιστον ισοσκελισμένου αρχικού προϋπολογισμού ή αδυναμία ισοσκέλισης αυτού κατόπιν αναμόρφωσής του ή ότι ένας Ο.Τ.Α. ή νομικό του πρόσωπο έχει μεν επικυρωμένο προϋπολογισμό από την αρμόδια για την εποπτεία του Αρχή, αλλά έχει εγγράψει σε αυτόν πλασματικά ή υπερεκτιμημένα έσοδα ή δεν έχει εγγράψει τις υποχρεωτικές του δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων των απλήρωτων υποχρεώσεών του στο πραγματικό ύψος τους, γεγονός που οδηγεί και πάλι σε αδυναμία ισοσκέλισης του προϋπολογισμού, ζητεί από το οικείο Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο ή το Διοικητικό Συμβούλιο του νομικού προσώπου, αντίστοιχα, κατόπιν εισήγησης του Προϊσταμένου των Οικονομικών Υπηρεσιών του φορέα και απόφασης της οικείας Οικονομικής Επιτροπής στην περίπτωση των Δήμων και Περιφερειών, σε προθεσμία που αυτή ορίζει, περαιτέρω αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων τους και σύνταξη έκθεσης, στην οποία καταγράφονται αναλυτικά:
α) ο συνολικός δανεισμός, το ανεξόφλητο κεφάλαιο και το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης της δημόσιας πίστης, καθώς και τυχόν εγγυήσεις που έχει παραχωρήσει ο Ο.Τ.Α. για τη συνομολόγηση δανείων και για ρυθμίσεις οφειλών από νομικά του πρόσωπα,
β) οι λοιπές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, με διακριτή αναφορά στις ληξιπρόθεσμες, καθώς και τις διεκδικήσεις τρίτων,
γ) οι υποχρεώσεις και απαιτήσεις που μπορεί να προκύψουν από δίκες που βρίσκονται σε εξέλιξη και από τυχόν αναδοχή οφειλών νομικών του προσώπων,
δ) οι λοιπές εν γένει απαιτήσεις,
ε) εκτίμηση της δυνατότητας εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων
στ) εκτίμηση του ποσού χρηματοδότησης που απαιτείται για την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού του φορέα, καθώς και το συνολικό ποσό, που ζητήθηκε για δανειοδότηση καθώς και το τελικό ποσό, που εγκρίθηκε, ή η διατυπωμένη άρνηση των πιστωτικών ιδρυμάτων ή των χρηματοπιστωτικών οργανισμών να δανειοδοτήσουν τον ενδιαφερόμενο Ο.Τ.Α. σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 43 του ν. 4325/2015 (Α΄ 47),
ζ) καταγραφή των μέτρων που πρέπει κατά την κρίση του φορέα να ληφθούν, και
η) οποιοδήποτε άλλο στοιχείο κρίνεται από το Παρατηρητήριο ή από τον φορέα αναγκαίο να αξιολογηθεί.
6. Το Παρατηρητήριο αξιολογεί την παραπάνω έκθεση και τα προτεινόμενα και τυχόν εφαρμοζόμενα από τον Ο.Τ.Α. ή το νομικό του πρόσωπο για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσής του μέτρα και, εφόσον κρίνει ότι εξακολουθεί να υφίσταται αδυναμία ισοσκέλισης του προϋπολογισμού του, ενημερώνει σχετικά τον οικείο φορέα και τον Υπουργό Εσωτερικών.
7. Ο φορέας, προκειμένου να καταστεί δυνατή η χρηματοδότησή του από τον Λογαριασμό του επόμενου άρθρου, για το μέρος ή το σύνολο του υπολειπόμενου για την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού του ποσού, το οποίο δεν μπορεί να καλυφθεί με συνομολόγηση δανείου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 του ν.4325/2015 (Α΄47), με απόφαση του οικείου δημοτικού, περιφερειακού ή διοικητικού συμβουλίου που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, η οποία αποστέλλεται υποχρεωτικά στην αρμόδια για την εποπτεία του Ο.Τ.Α. ή του νομικού προσώπου Αρχή για έλεγχο νομιμότητας και κοινοποιείται στο Παρατηρητήριο και στον Υπουργό Εσωτερικών, προτείνει και πραγματοποιεί τις αναγκαίες για τον εξορθολογισμό της οικονομικής του διαχείρισης παρεμβάσεις.
8. Το Παρατηρητήριο αξιολογεί την αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων με την απόφαση της προηγούμενης παραγράφου παρεμβάσεων και σε περίπτωση που αυτές κρίνονται ανεπαρκείς ενημερώνει το φορέα, προκειμένου να προβεί σε τροποποίηση ή συμπλήρωσή τους. Για την αξιολόγηση συντάσσεται από το Παρατηρητήριο έκθεση, η οποία υποβάλλεται στον Ο.Τ.Α. ή το νομικό του πρόσωπο και στον Υπουργό Εσωτερικών.
9. Ο Υπουργός Εσωτερικών μπορεί να ζητήσει νέα έκθεση αξιολόγησης από το Παρατηρητήριο, εφόσον διαπιστώσει ότι υπάρχουν στοιχεία, όπως ιδιαίτερες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της περιοχής, τα οποία δεν λήφθηκαν υπόψη από αυτό κατά την αρχική του αξιολόγηση.
10. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών μπορεί να ρυθμίζονται ζητήματα λειτουργίας του Παρατηρητηρίου, καθώς και κάθε αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.»